Vaxobov h, mirzamahmudov o. T

 
8.3. Reproduktiv va izlanuvchan metod. 
8.3.1.Reproduktiv metod. 
Ma’lum bir tanish sharoitda yoki ma’lum bir namuna asosida 
o’quvchilar bilimi va ko’nikmalarini qo’llashga o’rgatadigan metodga 
reproduktiv metod
deb ataladi. 
Uning asosiy maqsadi o’quvchilarni mustaqil fikrlashga va mustaqil 
ishlarni bajarishga o’rgatishdir. 
Mazkur metodni qo’llaganda o’qituvchi bir qolipdagi savollarni ketma 
–ketlikda tuzishi va unga o’quvchilar javob berishlari lozim. 
Mazkur metod bilan tabiiy geografiya iqtisodiy geografiya kurslarida 
bajariladigan ma’lum bir xududni yoki ishlab chiqarish komplekslarini 
tavsifini tuzish vazifalari kiradi. 
Masalan, Farg’ona vodiysiga quyidagi qolipda tabiiy geografik tavsif 
berish mumkin: 
a) geografik joylanishi; 
b) geologik tuzilishi; 
v) relefi; 
g) foydali qazilmalari; 
d) iqlimi; 
e) ichki suvlari; 
yo) tuproqlari; 
j) o’simligi; 
i) hayvonot dunyosi; 
k) tabiiy geografik birliklari. 
Iqtisodiy geografik tavsif tuzishda ham qo’yidagi qolipdan 
foydalanish mumkin: 
a) iqtisodiy geografik joylanishi; 
b) ma’muriy birliklari yoki siyosiy kartasi; 
v) tabiiy resurslari; 
g)aholisi va mehnat resurslari; 
d)xo’jaligining tarkibiy tuzilishi; 
e) sanoati; 
yo) qishloq xo’jaligi;

---

j) transporti va tashqi iqtisodiy aloqalari. 
Bundan tashqavri har bir tabiiy geografik yoki iqtisodiy geografik 
komponentlarni o’rganish bo’yicha ham bir qolipdagi savollar tuzish 
mumkin. masalan, iqlimni o’rganishda quyidagi savollardan foydalanish 
mumkin: 
a) iqlim hosil qiluvchi vositalar; 
b) qish iqlimi; 
v) yoz iqlimi; 
g) yog’inlar; 
d) shamollar; 
e) fasllar; 
yo) iqlim mintaqalari. 
Iqtisodiy va ijtimoiy geografik tavsifni asosiy tarkibiy qisimlaridan 
bo’lgan tabiiy resurslarni o’rganishda quyidagi savollardan foydalanish 
mumkin: 
a) yer resurslari; 
b) iqlim resurslari; 
v) suv resurslari; 
g) tuproq resurslari; 
d) o’simlik resurslari; 
e) miniral resurslari; 
yo) rekratsiya resurslari.
Bu yerda tabiiy resurslarni alohida tarkibiy qismlarini o’rganish uchun 
bir qolipdagi savollar tuzish mumkin. Masalan, miniral resurslarini 
o’rganishda quyidagicha savollar tuzish mumkin: 
a) yoqilg’i energetika resurslari; 
b) metali foydali qazilmalar; 
v) nometall foydali qazilmalar; va x.k. 
Mazkur metod bilan ishlaganda o’quvchilardan bilish va ko’nikma-
larni ma’lum bir qolipda qo’llash talab etiladi.