Verdiği ilham ve sevgi dolu destek ile bu kitabın yazilmasini

ÖNEMLİ OLAN HATIRLAMA GÜCÜDÜR 
Belleğiniz mükemmeldir. Başınıza gelen her şey özenle 
muhafaza edilir. Önemli olan hatırlama gücüdür. Geçmişi 
tam olarak hatırlamak için bilincin yoldan çekilmesi şart 
değil. Hiç beklemediğiniz bir anda çıkıp gelir. Eski kâğıt­
larınızı ve hatıralarınızı gözden geçirin. Çocukken tuttuğu­
nuz bir günlüge veya okul yıllığınıza rastlarsınız belki. Önce 
olayları hatırlamadığınızı düşünerek sayfalara boş boş ba­
karsınız; ama kısa zaman sonra anılar gözünüzde canlanma­
ya başlarlar. Her olayın hatırası, isimler birer birer geri gelir 
ve kendinizi yaşanan her olayın çok önemli olduğu o harika, 
heyecan verici günlerde hissetmeye başlarsınız. 
Hatırlayamam demekten vazgeçin. Hatırlamak istediği­
niz her seyi hatırlayabilirsiniz. Okulda öğrendikleri şeyleri 
hatırlamakta güçlük çeken gençler, yıllar önce televizyonda 
seyrettikleri bir filmi kolayca hatırlayabilirler. Çoğumuz 
gençken öğrendiğimiz şarkıların sözlerini hatırlarız. Yalnız 
gençliklerini ve büyük bir ayrıntıyla hatırlamaya başlayan 
yaşlı insanlar bunaklıkla suçlanırlar. Aslında bellekleri iyi­
. dir, yoksa geçmişi bu kadar net hatırlayamazlardı. Bugünkü 
şeyleri hatırlayamamaları ise bugünkü dünyaya ilgilerini 
kaybetmelerinden kaynaklanmaktadır. 
Net bir belleğe yaklaşımımızda dikkatsiz hiçbir şey ol­
mamalı. Bizi etkileyen şeyler kolayca hatırlanır. Dikkat 
edersek, bilinçaltına kesin direktif verirsek, hatırlamak iste­
diğimiz her şeyi hatırlarız. İyi bellek denen, çağrılmayı bek­
leyen bilgiyi hatırlama yeteneğine her yaşta sahip olunabilir. 
KENDİNİ-YÖNETME 
Hatırlamak için bilinçaltıma güveniyorum. Benden ka-
çınıyormuş gibi görüneni serbest bırakırım ve aradığım yanı­
tı bana vermesi için bilinçaltıma güvenirim. 
150 
151 

---

14 
S A K İ N L E Ş T İ R İ C İ HAPLAR ALMADAN 
RAHATLAMA 
Huzur içinde geçen saatleri yaşanmış sayarım. 
MAURICE MAETERLINCK 
Mark Twain bir keresinde, "Herkes havalar hakkında 
konuşur, ama kimse onunla ilgili bir şey yapmaz", demişti. 
Rahatlama için de aynı şey geçerli. Rahatlamayla ilgili bir­
çok şey işitiriz. Herkes ona gereksinim duyar, ama çok azı­
mız bunu sağlamak için bir şeyler yapar. Bugün çoğu televiz­
yon reklamı, rahatlama veya gerilimden kurtulma ile ilgi­
lidir. İnsan reklamlara inansa, gerilimden kaynaklanan ba-
şağrılarının ancak ilaçlarla yok edilebilecek kaçınılmaz bir 
dert olduğu sonucuna varırdı. 
RAHATLAMA BUGÜN NEREDE? 
Annemin gençliğinde kadınlar ev işlerini öğleye kadar 
bitirir, yemekten sonra da biraz kestirirlerdi. Sonra banyo 
yapıp, temiz kolali elbiseleri içinde zinde bir şekilde sundur­
maya oturur, akşam yemeğini hazırlama saatine dek elleri 
kucaklarında dinlenirlerdi. Bugün emek tasarrufu sağlayan 
onca alete rağmen neden daha fazla rahatiayamıyor, dinle-
nemiyoruz. Rahatlamak için yaptığımız şeylere şöyle bir göz 
atalım. 
Bugün insanlar rahatlama sağladığı söylenen her türlü 
aktivitenin peşine düşüyorlar. Ama, rahatlayabiliyorlar mı? 
Briç, futbol, beyzbol veya golfü iyice konsantre olarak izle­
mek insanı rahatlatıyor mu? Rahatlamak için futbol maçına 
giden bir insanı ele alalım. Takımı kazanmak zorundadır! 
Oyun sıkıntılı hale gelir. Oturma yerinin ucunda oturur. Bu­
nalıma girer. Kazanmayı o kadar çok ister ki, ama bağırıp 
çağırmaktan başka yapabileceği bir şey yoktur. Giderek ar­
tar gerginliği. Oyunun sonunda sinirleri yıpranmış bir hara­
bedir artık. 
Pazar günü öğleden sonra, ailenizi de yanınıza alıp ara­
bayla dolaşmaya çıkarsınız. Mutlu günler geri geldi! Ama bu 
otoyolda rahatlamak ne  m ü m k ü n ! Çünkü herkes aynı şeyi 
düşünmüştür; onun için de bu kalabalık yolda rahatlamış bir 
yüze rastlamak olası değildir. 
iyi bir gece uykusundan daha rahatlatıcı bir şey yoktur 
kuşkusuz -öyle mi gerçekten? Çoğu insan gergin bir şekilde 
yatağa girer ve sabah daha da gergin kalkar. Rahatlamış ola­
rak uyanmak istiyorsanız rahatlamış olarak uyumanız gere­
kir. Yalnızca yatağa girip gece boyunca uyuyarak gerginliğin 
atılabileceğini düşünmek hatadır. Gergin yatarsanız gergin 
uyursunuz. Rahat bir uykunun tadını çıkarmak isteyen in­
san gevşemeyi öğrenmelidir önce. 
Avrupa'dan mobilya ithal eden bir New York'lu tanıyo­
rum. Birkaç yıl öncesine kadar yılda üç iş gezisine çıkıyordu. 
Gemiyle gidip trenle tüm Avrupa'yı dolaşıyordu. Her yolculu­
ğun yaklaşık bir ay aldığını söylemişti bana. Gezileri dört 
gözle bekliyordu; çünkü döndüğünde ayrıldığından çok daha 
rahatlamış oluyordu. Gemide geçirdiği günlerde sükunet ve 
huzur buluyordu. Trende de rahatlıyor, dinleniyordu. Yapa­
cak başka bir şey yoktu çünkü. Şimdi uçakla gidiyor. Birkaç 
152 

---

saatte oraya varıyor. Bu "kazanılmış" zamanı başka yerlere 
giderek ve dinlenerek mi değerlendiriyor? Hayır, Avrupa'da 
daha fazla iş görüşmeleri yaparak kullanıyor bu zamanı. 
Amerika'da yeni pazarlar kuruyor. Günümüzün zaman ka­
zandıran seyahat yöntemleriyle eskisinden on kat daha meş­
gul bir durumda. Rahatlamak için sakinleştirici haplar alı­
yor; sonra da enerji kazanmak için "kuvvet hapları"na ih­
tiyaç duyuyor! Ne hayat! Geçen gün bu yarişa daha ne kadar 
dayanabileceğini bilmediğini söyledi bana. "Ruhumun bede­
nime yetişmek için hiç şansı olmadığını hissediyorum" dedi. 
İşyerinde yoğun bir günden sonra kendini tükenmiş his­
seden birçok insan bir bara koşturur ya da birkaç kadeh içki 
içmek için aceleyle eve gider; bunun kendilerini rahatlataca­
ğını düşünürler. Rahatlatıyormuş gibi görünür. Fakat içki 
uyarıcıdır. Önce uyarır, sonra aptallaştım. Etkisi geçtiğinde 
çok daha gergin hissettirir. îçki kimseyi rahatlatmaz. 
RAHATLAMAK NEDEN GEREKLİ? 
Montreal'li Dr. Hans Selye tüm hastalıkların stres so­
nucu ortaya çıktığını söylüyor. Gün geçtikçe daha çok insan 
bu teoriyi kabul ediyor. 
Sadece rahatlamış ve huzur içinde olduğumuz zaman 
yoğun düşünceye dalabilir, bize taze fikirler sağlayan içsel 
Zekâ'yla iletişim kurabiliriz. Gergin ve sinirli olduğumuz 
zaman tam anlamıyla yaratıcı olmak olanaksızdır. Gergin 
bir insan etkili çalışma gücünü fazlasıyla yitirir. 
Aktör, atlet, müzisyen ya da başka herhangi bir alanda 
çalışan biri için hayatta en önemli şeylerden biri zamanla­
madır.- Zamanlama rahatlamaya bağlıdır. Doğru zamanla­
ma, faaliyet sırasındaki rahatlamadır. Büyük çalıştırıcıların 
atletlerine öğrettikleri ilk şey zamanlamadır. Zamanlama ve 
154 
rahatlama el ele gider. En uzun atışları yapan golfçüler en 
rahat vuruşlara sahiptirler. Billy Cosper, Arnold Palmer ve­
ya San Snead'in atışlarını ağır çekimde izleyin. Golfçünün 
duası: Tanrım, kolay bir atış yapacak güç ver bana şeklinde­
dir. Rahatlama yoluyla, ona gerçek bir amaç ve yoğunluk ka­
zandırarak enerjimizi korumayı, doğru zamanda kullanmayı 
öğreniriz. Gerginliğin kendisi kötü bir şey değildir. Tehlikeli 
olan sürekli gerginliktir. Hayat sürekli bir gelgittir. Eyleme 
geçme ve geçmeme zamanı, gerilme ve fırlamaya hazırlanma 
zamanı, rahatlama ve tüm gerginlikten kurtulma zamanı 
vardır. Kedinin hareketlerini izleyin. Kediden daha rahat bir 
yaratık var mıdır? Ama anında gerilip dengeyi sağlayabilir 
ve sıçramaya hazırlanır. Sıçradığı zaman dinlenme esnasın­
da depoladığı tüm enerjiyi kullanır. Hayatımıza hakim ol­
mak istiyorsak kediden ders almalıyız.