Şakir Musayev

 

Şakir Musayev  

 

294

Nümunələr təmiz şüşə bankalara yığılır, ağzı qapanır. Tətbiq olunan 

məqsəd və metodlara görə torpaq çox və ya az götürülə bilər.  

Torpaq və bitki nümunələrinin, meyit və onun tapıldığı yerin 

faunası   ilə birlikdə yığılması ölümün baş vermə müddətinin, meyitin 

göstərildiyi yerdə qalma müddətinin təyini üçün birlikdə entomoloji 

müayinəsi məqsədəuyğundur. Torpaq nümunəsi meyitin tonqalda 

tapıldığı  və külün götürülməsi zamanı da götürülə bilər. Bu zaman 

torpaq səthindən 2-3 nümunə və tonqalın ətrafından torpaq nümunəsi 

götürülür.  

Meyitin yandırılması üçün istifadə olunan yanacaq qalmışsa, 

onun hər növündən (benzin, mazut, odun, kömür, torf və s.) 100 q-

dan az olmayaraq götürülməlidir.  

Eksperimental nümunələr ekspert eksperimenti zamanı məhkəmə 

tibbi ekspertizanın icra olunması gedişində alınır. Məhkəmə tibbi 

ekspertiza obyektlərinin müqayisə olunması, onların identifikasiyası, 

o cümlədən eksperimental nümunələrin alınıb istifadə olunmasının 

ümumi prosessual təşkili və nəzəri qaydaları xüsusi rəhbərliklərdə öz 

əksini tapmışdır («İti alətlərlə  zədələnmələrin məhkəmə tibbi 

trassoloji məsələləri», 1998; «İti alətlərlə  zədələnmələrin tibbi 

kriminalistik aspektləri», 1999; «Zədələrin morfoloji əlamətlərinin 

qrafik kodlaşdırılması», 1999; «Məhkəmə  təbabəti», dərslik, 2006 

Ş.M.Musayev;). 

Eksperimental nümunələrin alınmasının  əsas qaydası obyektin 

özünün alınmasına maksimal uyğun olan izin qoyulmasını 

yaratmaqdır. Ekspert tərəfindən müqayisə nümunələrinin alınması 

tədqiq olunan cinayətlərdə iz qoyma mexanizmini həmişə  təmin 

etmir. Bu daha çox dinamik izlərə aiddir. Çünki bunlar zədə alətinin 

quruluşunu əks etdirməklə bərabər həmçinin cinayətkarın vərdişlərini 

də göstərə bilər. Bu mənada hərəkətin dinamik sterotipini nəzərə 

almaqla  şübhəli  şəxsin (təqsirləndirilən  şəxsin) eksperimental 

zədələrin alınmasında iştirakı tələb oluna bilər. Prosessual normalara 

görə bu istintaq eksperimenti zamanı mümkündür. Əlbəttə, bu halda 

şübhəli  şəxs və ya təqsirləndirilən  şəxsə qarşı  məcburi hərəkətlər 

etmək olmaz. Belə hal eksperimentin nəticəsinə  mənfi təsir göstərə 

bilər. Məhkəmə tibb ekspertinin əsas rolu əvvəl aparılmış ekspert 

---