Şakir Musayev

4.1. Ekspertin və mütəxəssisin 

prosessual hərəkətlərdə iştirakı. 

 

Cinayət mühakimə icraatında məhkəmə-tibbi fəaliyyətin vacib 

əlavə prosessual forması ekspertin və ya mütəxəssisin prosessual 

hərəkətlərdə iştirakıdır (bax sxem № 2). 

Ekspert idarəsinin rəhbəri və  məhkəmə-tibb ekspertləri 

(mütəxəssislər) istintaq hərəkətlərinin təşkilinin və aparılmasının bir 

sıra vacib prosessual aspektlərini bilməli və  nəzərə almalıdırlar ki, 

müvafiq protokollarda əksini tapmış sübutların qəbul olunmasının 

şərtlərindən biridir. 

Yeni CPM-də cinayət mühakimə icraatı üçün «prosessual» və ya 

«istintaq» hərəkətləri terminlərinin xüsusi əhəmiyyətli olmasına 

baxmayaraq, onlara aydınlıq verilməmişdir. Ədəbiyyatlarda «istintaq 

hərəkətləri» terminlərinin anlayışı müstəntiqin dəlilləri toplamasının, 

tədqiqatının, qiymətləndirilməsinin və istifadə etməsinin cinayət 

prosessual qanunvericiliyi tərəfindən reqlamentləşdirilmiş  fəaliyyəti 

başa düşülür. 

Qanunvericilik prosessual hərəkətləri, istənilən istintaq, məhkəmə 

yaxud CPM-də nəzərdə tutulmuş digər hərəkətlər kimi müəyyən edir. 

Məhkəmənin qərarı  və ya prokurorun sanksiyasının tələb olunduğu 

hallar istisna olunmaqla istintaqın istiqaməti, o cümlədən istintaq və 

digər prosessual hərəkətlərin aparılması barədə  qərarları müstəntiq 

özü sərbəst qəbul edir və onların qanuni və vaxtında aparılması üçün 

tam məsuliyyət daşıyır. 

Cinayət prosessual qanununda təxirəsalınmaz və digər istintaq 

hərəkətləri, kriminalistikada isə ilkin və sonrakı istintaq hərəkətləri 

ayırd edilir. Təxirəsalınmaz hərəkətlər dedikdə cinayət işi 

qaldırıldıqdan sonra təhqiqat orqanları  tərəfindən aparılan və ibtidai 

istintaqın aparılması mütləq olan hərəkətlər başa düşülür. Onların 

---