Dərslik kimi təsdiq edilmişdir. Q. H. Bayramov 2008 Mənə tərcümənin əlifbasını öyrətmiş



Yüklə 1,63 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə49/111
tarix02.01.2022
ölçüsü1,63 Mb.
#40087
növüDərs
1   ...   45   46   47   48   49   50   51   52   ...   111
Frazeologiyanın tərcümə yolları 
Frazeologiya  dedikdə  atalar  sözü,  zərbiməsəllər,  sabit 
sözbirləşmələri və müxtəlif yazıçı və şəxsiyyətlərin zərbimə- sələ 
çevrilmiş  deyimləri  (proverbs,  sayings,  catch  words  and 
epigrams  and  quotations)  başa  düşülür.  Frazeoloji  vahidlərin 
sərbəst söz birləşməsindən fərqi odur ki, onların komponentləri 
öz lüğəti mənasında, ayrılıqda işlənmir, bir vahid şəklində çıxış 
edir.  Frazeoloji  birləşmələrə  struktur-seman-  tik,  semantik, 
leksik, sintaktik sabitlik xasdır. Frazeoloji birləşmələr müəyyən 
lüğəti  mənaya  malik  olur,  lakin  bu  məna  kontekstdə  müəyyən 
modifıkasiyalara  uğrayır.  Lüğəti  məna  geniş  və  mücərrəd 
olduğundan onlar müxtəlif kontekstlərdə işlənə bilir, ancaq heç 
vaxt lüğəti məna ilə kontekstual məna arasında əlaqə qırılmır. 
Frazeologiya  tərcümədə  ən  çox  çətinlik  törədən  dil 
kateqoriyasıdır. Bu da onunla bağlıdır ki, bütün dillərin frazeoloji 
lüğətləri,  ikidilli  frazeoloji  lüğətlər  hələ  tam  şəkildə  işlənib 
hazırlanmamış,  ya  da  yox  dərəcəsindədir.  Frazeologiya-  nm 
tərcüməsi üçün müxtəlif üsullardan istifadə olunur. İndiyədək ən 
çox sabitləşmiş üsullar aşağıdakılardır. 
1.  Ekvivalent  (equivalent)  üsulu.  Bu  yolla  tərcümə  zamanı 
məxəz dildəki frazeoloji vahidin ifadə etdiyi məna və obrazlılıq 
hədəf dildə tam üst-üstə düşməlidir, məsələn: as cold as ice-buz 
kimi  soyuq;  as  hungry  as  a  wolf-  qurd  kimi  ac;  as  bright  as 
day-gün kimi aydın; the day of doom (judgement)-məhşər günü; 
light  minded-ağıldan  yüngül,  the  voice  of  conscience-vicdanın 
səsi; wait and see-gözlə və gör (nə olacaq). Demək lazımdır ki, 
müxtəlif  dillərdə  həm  ob-  razlıhq,  həm  də  mənanın  üst-üstə 
düşdüyü frazeoloji vahidlər o qədər də çox deyil. 
2. Analoq (analogue) üsulu. Bu tərcümə üsulunun mahiyyəti 
ondan  ibarətdir  ki,  məxəz  və  hədəf  dillərdə  frazeoloji  vahidlər 
mənaca, məzmunca bir-birinə uyğun olur, lakin obrazlılıq dəyişir. 
Məsələn:  a  drop  in  the  bucket-dəryada  bir  damla;  birds  offine 
feather flock together-su axar, çüxuru ta- 
85 1 


par; Queen Anne is dead-sənin gətirdiyin xəbər köhnəlib; it is an 
ill wind that blows nobody good-şər deməsən, xeyir gəlməz (нет 
худа без добра). 
3. Təsviri (descriptive) Usui Hədəf dildə müvafiq ekvivalenti 
və analoqu olmadığından bir sıra frazeoloji vahidlər təsviri yolla 
tərcümə edilir, məsələn: to cross the floor of the house - bir siyasi 

Yüklə 1,63 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   45   46   47   48   49   50   51   52   ...   111




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin