Iqtisodiy bilim asoslari 9 E. Sariqov, B. Haydarov Toshkent — 2014 «O‘zbekiston milliy ensiklopediyasi»

—
omonatga topshirilgan pul mablag‘idan foydalanganlik 
uchun to‘lanadigan haq.
Oylik maosh 
—
ishchiga bir oy davomidagi mehnat faoliyati uchun qat’iy 
belgilangan pul miqdori.
Ochiq turdagi aksiyadorlar jamiyati 
— aksiyalari istalgan shaxsga sotiladigan 
jamiyat.
Past tabaqali tovarlar 
— aholi daromadining oshishi bilan talab kamayadigan 
tovarlar.
Proteksionizm
 — 
davlat tomonidan tashqi savdoni cheklashga qaratilgan 
chora-tadbirlar.
Pul
— mahsulot va xizmatlar uchun to‘lovni amalga oshirishga mo‘ljallangan 
universal ayirboshlov vositasi.
Pul emissiyasi 
— davlat tomonidan muomalaga pul chiqarish.
Pul massasi
— 
mamlakatdagi muomalada bo‘lgan jami pul mablag‘lari 
yig‘indisi.
Pulning aylanish tezligi
— pulning oldi-sotdi jarayoniga qatnashib, bir yil 
davomida qo‘ldan qo‘lga o‘tish soni.
Qimmatbaho qog
‘
oz
— ma’lum miqdordagi mablag‘ga yoki mulkka egalikni 
yoki ularga nisbatan munosabatni tasdiqlovchi maxsus pul ko‘rinishidagi 
hujjat.
N
O
P
Q

---

155
154
155
S
T
R
Qo‘shimcha tashqi ta’sir
— 
tovarni ishlab chiqarish yoki iste’mol qilish 
jarayonida, ishlab chiqaruvchi va iste’molchidan tashqari, uchinchi 
tomonning ko‘radigan naf yoki zarari.
Raqobat 
— iqtisodiyotda faoliyat ko‘rsatuvchi tomonlar manfaatlarining 
to‘qnashuvidan yuzaga keladigan o‘zaro kurash.
Ratsionallik
— biror resursdan tejamli foydalanish xislati.
Real daromad
— daromadning qadr-qimmati, ya’ni tovar va xizmatlar sotib 
olish quvvatini aniqlovchi kattalik.