d
ə ziddiyyətli birlikdə azad ticarət prinsipi qabaqcıl rol oynamaqla
dominantlıq təşkil edir.
Fritrederçilik siyasəti ilk dəfə A.Smit tərəfindən beynəlxalq
ticar
ət nəzəriyyəsini əsaslandırarkən müəyyən olunmuşdur. Bu
n
əzəriyyə gömrük məhdudiyyətlərini zəiflətmək yolu ilə xarici
malların idxal şərtlərinin liberallaşdırılmasının vacibliyini sübut
etdi. A.Smit xarici ticar
ətin vacibliyini və əhəmiyyətini sübut etdi
v
ə göstərdi ki, «mübadilə hər bir ölkə üçün vacibdir, hər bir ölkə
bu
əməliyyatda mütləq üstünlük qazanır».^ A.Smi- tin təhlili azad
ticar
ətin bütün növləri üçün klassik nəzəriyyələrin tərəfdaşıdır.
Bundan
sonra
D.Rikardo
A.Smitin
ideya
larını
z
ənginləşdirdi və inkişaf etdirdi. O, millətlərin nə üçün ticarət
etm
ələrini, iki ölkə arasında mübadilənin hansı şərtlər daxilində
aparılmasının daha da səmərəliliyini göstərərək, beynəlxalq
ixtisaslaşma meyarını müəyyən etdi. D.Rikardo belə hesab edirdi
ki, ölkənin mənafeyi naminə, hər bir ölkə onun üçün üstünlüyü
olan m
əhsul istehsalında ixtisaslaşmalıdır.
Rikardonun müddəaları öz əksini nisbi üstünlük
n
əzəriyyəsində tapdı. D.Rikardo sübut etdi ki, beynəlxalq
mübadilə bütün ölkələrin mənafeyi naminə mümkündür və
arzuolunan-
dır. O, hər bir dövlət üçün əlverişli mübadiləyə lazım
olan qiym
ət zonasını müəyyən etdi.
C.S.Mili özünün «Siyasi iqtisadın prinsipləri» (1848)
əsərində «beynəlxalq əmtəə mübadiləsi hansı qiymətlərlə həyata
keçirilir?)) sualına cavab verdi. Millə görə, tələb və təklif
qanununa
əsasən mübadilənin qiyməti elə səviyyədə müəyyən
Dostları ilə paylaş: