18
2.10. LOKAL ANESTEZİKLER
2.10.1. Lokal anesteziklerin tanımı ve tarihçesi;
Vücuttaki tüm sinir liflerinde, nöronlarda ve diğer uyarılabilir dokularda
depolarizasyon dalgasının oluşumunu ve yayılımını engelleyerek bu yapılarda geçici duyu,
motor ve otonomik fonksiyon kaybına yol açan ilaçlara lokal anestezikler denir. Rejyonel
anestezi oluşturan ajan dokularda kalıcı hasar oluşturmamalı ve duyu fonksiyonundaki bu
kesinti geri dönüşlü olmalıdır (30,31).
Yüzyıllar boyu Peru ve Bolivya yerlileri, “Erythroxylon Coca” yapraklarını
çiğneyerek, yorgunluklarını gidermeye ve iştahlarını kesmeye çalışmışlardır. Bu etkiler
yaprakta bulunan ana alkaloid olan kokaine aittir. O zaman, yaprakların çiğnenmesi ile
ağız mukozasında gelişen uyuşma bir yan etki olarak düşünülmüştür. Bitki 19. yy’da
Avrupalılar’ın ilgisini çekmiş ve 1860 yılında kokain alkolaidi Neiman tarafından izole
edilmiştir. Kokainin lokal anestezik etkisi ise Karl Köller (1884) tarafından göze
damlatılarak gösterilmiştir. Kokainin alışkanlık yapıcı ve toksik etkileri fark edildikten
sonra, diğer lokal anestezikler sentezlenmiştir. Bunların önemlileri prokain (1905),
lidokain (1948) ve bupivakain (1960) olmuştur. Prokain 1905’te sentezlenmiş ve
lidokainin kullanımına kadar standart lokal anestezik olmuş ve halen de diğer lokal
anesteziklerin etkinlikleri ve toksisitesinin kıyaslanmasında referans olarak
kullanılmaktadır (30,32).
Dostları ilə paylaş: