Она тили 5 синф indd

Matnni ovoz chiqarib o‘qing. Tavsiya etilgan qoidalarga 
o‘zingizdan nimalar qo‘sha olasiz?
Telefonda gaplashish madaniyati
Hayotimizni telefonsiz tasavvur qilib bo‘lmaydi. Ayniqsa, qo‘l 
telefonining imkoniyatlari cheksiz. Ammo 
bunday
imkoniyat-
lardan biz to‘g‘ri foydalanyapmizmi? Telefonda so‘zlashishning 
ham o‘ziga xos qoidalari mavjud:
– muhim so‘zlashuvlar qisqa, mulo yim, 
hurmat saqlaydigan bo‘lishi kerak;
– gaplashayotganda qo‘pol ham, o‘ta 
muloyim ham bo‘lmaslik kerak;
– tik turib so‘zlashganda ovoz ohangi 
qat’iyroq, o‘tirib gap 
lashilsa, muloyim va 
yumshoqroq
bo‘ladi;
– kechqurun 22:00dan ertalab 8:00ga -
cha ogohlantirmasdan qo‘ng‘i roq qilmas-
lik kerak;
– har qanday qo‘ng‘iroq salomla shish-
dan boshlanadi, yaxshi tilaklar bilan tugatiladi;
– notanish odamga qo‘ng‘iroq qilinganda, avvalo, qo‘ng‘iroq qi-
luvchi o‘zini tanishtirishi kerak;
Ayting-chi?
1. Telefonda gaplashish madaniyati haqida tushun-
chaga egamisiz?
2. Bir kunda necha daqiqa qo‘l telefonida suhbatla-
shasiz?
3. Uzundan uzoq suhbatlashganda boshingiz og‘rib 
qolmaydimi?
4. E’tibor berganmisiz, suhbat jarayonida qanday ovozda gapla-
shasiz: pastmi, balandmi? 
http://eduportal.uz

---

54
ONA TILI 5-sinf
 
– ish yuzasidan suhbat 3–5 daqiqadan 
oshmasligi
kerak, 
oilaviy suhbatlarni ham imkoniyat darajasida cho‘zib yubormaslik 
lozim;
– har bir suhbatda so‘zlashuvchining lug‘atida “allo”, “lab-
bay”, “assalomu alaykum”, “rahmat”, “salomat bo‘ling” kabi 
so‘zlar bo‘lishi joiz.
 111-mashq.
 Yuqorida keltirilgan matndagi ajratilgan so‘zlarda qan-