Sual dünyanın siyasi xəritəsinin formalaşması Si­ya­si xə­ri­tə

Si­ci­li­ya Av­ro­pa­da qı­şı ən is­ti ke­çən mə­kan he­sab olu­nur. Həm Si­ci­li­ya­da, həm də İta­li­ya­nın uc­qar cə­nub əya­lət­­lə­rin­də hət­ta qış ay­la­rın­da be­lə kənd tə­sər­rü­fa­tı bit­ki­lə­ri­nin be­cə­ril­mə­si üçün əl­ve­riş­li iq­lim şə­rai­ti var­dır. İta­li­ya Av­ro­pa­da fə­raş tə­rə­vəz­çi­li­yi ilə ta­nı­nır. İta­li­ya­da yay is­ti, qu­ru, bu­lud­suz və gü­nəş­li ke­çir. Ən is­ti yay kü­lək­li Si­ci­li­ya­da mü­şa­hi­də olu­nur. Bol is­ti­lik və gü­nəş­li gün­lə­rin sa­yı­nın çox ol­ma­sı Si­ci­li­ya və Sar­di­ni­ya­da subt­ro­pik mey­­və­çi­li­yin in­ki­şaf et­di­ril­mə­si­nə əl­ve­riş­li şə­ra­it ya­ra­dır. At­lan­tik okea­nın­dan gə­lən mü­la­yim və rü­tu­bət­li ha­va küt­lə­lə­ri da­ha çox qərb sa­hil­lə­rə tə­sir gös­tər­di­yin­dən, ya­ğın­tı­la­rın qərb­dən-şər­qə az da ol­sa azal­ma­sı mü­şa­hi­də edi­lir. Hün­dür Alp dağ­la­rı öl­­kə­­ni şi­mal­dan gə­lən so­yuq ha­va küt­lə­lə­ri­nin tə­si­rin­dən qo­ru­yur.

Cə­nub və cə­nub-şərq əra­zi­lər is­tis­na İta­li­ya ki­fa­yət qədər rü­tu­bət al­sa da, ya­ğın­tı­lar öl­kə üz­rə qey­ri-bə­ra­bər pay­lan­mış­dır. Şi­mal­dan cə­nu­ba-doğ­ru ya­ğın­tı­la­rın pay­lan­ma­sı fə­sil­lər üz­rə də­yi­şir. İta­li­ya­nın cə­nu­bun­da, Si­ci­li­ya və Sar­di­ni­ya ada­la­rın­da ən çox ya­ğın­tı­lar qış­da dü­şür. Or­ta il­lik ya­ğın­tı­la­rın miq­da­rı Tir­ren də­ni­zi sa­hil­lə­rin­də 1000 mm, Si­ci­li­ya­da 600 mm-bə­zən yay­da qu­raq­lıq­lar da baş ve­rir. İl ər­zin­də ey­ni miq­dar­da ya­ğın­tı alan Pa­dan ova­lı­ğın­da bu­xar­lan­ma az ol­du­ğun­dan rü­tu­bət­li­lik yük­sək­dir. Bu cür tə­bii şə­ra­it ova­lıq­da şə­kər cu­ğun­du­ru, çəl­tik ki­mi rü­tu­bət­se­vən bit­ki­lə­rin be­cə­ril­mə­si­nə im­kan ve­rir. Öl­kə­nin şi­ma­lın­da Alp dağ­la­rı­nın or­ta dağ­lıq əra­zi­lə­rin­də isə ya­ğın­tı­lar çox düş­dü­yün­dən dəm­yə əkin­çi­li­yi in­ki­şaf et­miş­dir.