Xorijiy mamlakatlar iqtisodiyoti

XORIJIY MAMLAKATLAR IQTISODIYOTI
- 238 - 
sektorlari uchun zarur bo'lgan po'lat ishlab chiqarishga ta‘sir qildi. Italiyaning temir 
konlarinig yarmi eng eski geologik hududlardan biri hisoblangan Elba orolida 
joylashgan. Konchilikning yana bir muhim yo'nalishi Valle d'Aosta Alpin 
mintaqasida Cogne; u dengiz sathidan 610 metr balandlikda joylashgan. 
XXI asrning boshlarida qurilish materiallari va o'g'itlarga bo'lgan talabning 
o'sishi ohak va boshqa minerallar (o'g'itlar va sement ishlab chiqarish uchun muhim 
sanoat), rangli granit va marmar bilan birgalikda shimoliy hududlarda konchilik 
sanoatining qisman kengayishiga olib keldi. Italiyada 1984 yildan buyon temir 
konlarida kam miqdorda temir qazib olingan. Toskana shahrida past sifatga ega 
bo‘lgan kichik miqdordagi ko'mir konlari mavjud. Italiya ko'mirining katta qismini 
asosan, Rossiya, Janubiy Afrika, AQSh va Xitoydan import qiladi. 
Italiya energiya resurslarining yetishmasligi yarimorolda sanoatlashtirish 
jarayoniga to'sqinlik qildi. ko'mir, neft va tabiiy gazning cheklangan zahiralari yangi 
energiya manbalarini rivojlantirishda innovatsiyalarga olib keldi. XIX asrning 
oxirlarida gidroelektr energiyasini kashf etishga ko'maklashgan ko'mirning katta 
xarajatliligi bo'ldi. 1885 yilda Italiya Tivolidan Rimgacha 5000 voltli tarmoq 
bo'ylab gidrotexnikaning yutuqlari hisoblangan elektr energiyasini yirik shahar 
markaziga yetkazib beruvchi birinchi mamlakatlardan bo'ldi. Hududda uncha katta 
bo'lmagan yog'ingarchiliklar gidroenergetika sohasida o'sishni davom ettirsada, u 
1920 yilga qadar mamlakatning energiya ta‘minotini aksariyat qismini o'z ichiga 
olgan edi. Ikkinchi jahon urushidan keyin Italiya elektr energiyasining yarmidan 
ko'pi gidrotexnikaga tayangan. Endilikda, yangicha rivojlanish tizim uchun bu 
miqdor juda kamlik qilar edi. Mamlakat tezkor industrializatsiya ta‘minotini uchun 
yuqori kuchlanishli elektr energiyasiga muhtoj edi. XXI asrga kelib, gidroelektr 
energiyasi ishlab chiqarishning ortib borayotgan talabiga mos kela olmadi. 
Mamlakatda elektr energiyasi ishlab chiqarish 20 foiz iste‘molni qoplar edi. Bu esa 
mamlakatda atom va geotermik energiya bilan quvvatlanadigan issiqlik elektr 
energiyasini ishlab chiqarishga olib keldi. 
Mamlakatda tabiiy gaz eng muhim kashfiyot bo'ldi. U birinchi marta 1920-
yillarda topilgan bo‘lib, eng muhim ekspluatatsiyasi Po vodiysida hisoblanadi. 

---