Yadroning tuzilishi va tarkibi. Yadrocha. Xramosoma, tuzilishi va tarkibi. Reja



Yüklə 1,64 Mb.
səhifə9/9
tarix27.04.2023
ölçüsü1,64 Mb.
#103727
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Yadroning tuzilishi va tarkibi. Yadrocha.

116

Suvarak
(Blatta oriyentalis)

48

Uy pashshasi
(Muska domestica)

12

Baqa
(Rana yesculenta)

26

Kabutar
(Columbia livia)

80

Uy sichqoni
(Mus musculus)

40

Kalamush
(Rattus norvegicus)

26

Yevropa xomyaki (Cricetus cricetus)

44

Quyon
(Oryctolagus cuniculus)

44

Shimpanze

48

(Anthropopithecus)

Yadro membranasini qadir-budir endoplazmatik retikulumga birikishi.

Xulosa
Yadro-sitoplazma munosabati deganda yadroning hajmini sitoplazma hajmiga nisbati tushuniladi. Bu, ma‟lum tip hujayralarda, muayyan sharoitlarda o’zgarmas bo’ladi. Buning ma‟nosi shuki, ma‟lum hajm yadro, ma‟lum massa sitoplazmani nazorat qilish qobiliyatiga ega bo’ladi. Energiya almashish nuqtai nazaridan qaralsa, bu degani yadro hujayrani tegishli axborot bilan turli kanallar orqali ta‟minlashini ko’rsatadi. Ma‟lumki, zigota maydalanayotganda borgan sari kichik o’lchamli blastomerlar hosil bo’lib boradi, ammo yadro bilan sitoplazma hajmi o’rtasidagi nisbat doimo saqlanadi. Bir hujayrali sodda hayvon tufelkada odatda ikkita yadro bo’ladi. Ulardan biri genetik axborot manbai bo’lib xizmat qilsa, ikkinchisi hujayraning metabolitik faoliyatini boshqaradi.
Yadroning shakllari har xil va ko’pchilik hollarda hujayraning shakliga mos keladi. Yumaloq hujayralarda yadro yumaloq, cho’ziqlarda, masalan silliq muskul hujayralarida yadro ham cho’ziq bo’ladi. Lekin ko’pchilik hujayralarda yadroning shakli hujayra shakliga mos kelmaydi. Masalan, ko’plab o’simtali nerv, suyak hujayralarida yadro yumaloq bo’ladi. O’simlik hujayralarida markaziy vakuola yadroni hujayra membranasiga surib qo’yadi va uning shakli linzasimon bo’lib qoladi. Leykotsitlarda polimorf, ya‟ni turli-tuman shaklda: zanjirsimon, bo’lakchali, hasipsimon, loviyasimon, ba‟zi hasharot va o’rgimchaklarning to’ri hujayralarida yadro ko’p tarmoqli bo’ladi. Yadrolarning shaklini bunday turlituman bo’lishining sababi aniq emas, ammo uni metabolitik jarayonlarning tezligini orttiruvchi omil deb qarash mumkin. Yadroning yirik-maydaligi hujayraning shakliga bog’liq.

Foydalanilgan adabiyotlar:

  1. To’ychiyev S., Toshmonov N., Fayzullayev “Sitologiya, embriologiya, gistologiya”o’quv qo’llanma. Toshkent 2004. (70-88 bet)

  2. Stephen R. Bolsover “CELL BIOLOGY” University College London. 2004. (57-60 bet)


1 Stephen R. Bolsover “CELL BIOLOGY” University College London. 2004. 1bob.57-60 bet

Yüklə 1,64 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin