Yanlış kan transfüzyonu

Yanlış kan transfüzyonu

• Yanlış kan transfüzyonu

• Akut transfüzyon reaksiyonu

• Geç transfüzyon reaksiyonu

• Akut akciğer hasarı

• Transfüzyonla ilişkili enfeksiyonlar

Uzun kuluçka süresi

• Uzun kuluçka süresi

• Latent enfeksiyon

• Asemptomatik seyir

• Taşıyıcılık

• Pencere dönemi

• Kan ve ürünlerinin saklanması sırasında etkenlerin canlılığını sürdürmesi

Picornaviridae ailesinden bir RNA virüsüdür

• Picornaviridae ailesinden bir RNA virüsüdür

• Normalde fekal-oral bulaşır

• Taşıyıcılık dönemi yok

• Viremi, semptomlar ortaya çıkmadan 2 hafta önce başlıyor

• Transfüzyon sonrası hepatit riski düşük

• Risk <1/1.000.000

Yeni enfekte, asemptomatik donörden yapılan kan transfüzyonu ile bulaşabilir

• Yeni enfekte, asemptomatik donörden yapılan kan transfüzyonu ile bulaşabilir

• Rutinde taramaya gerek yok

• Ateş yüksekliği, GIS semptomları olanlardan kan transfüzyonu yapılmamalı

Defektif RNA virusudur

• Defektif RNA virusudur

• Bulaş; parenteral ve cinsel temas ile olur

• HBV varlığında enfeksiyöz özellik kazanır

• Kan donörlerinde HBs Ag negatif bulunması ekarte etmek için yeterli

Türkiye orta endemisitede yer almakta

• Türkiye orta endemisitede yer almakta

• 1980-1990 arasında anti HDV %4,1 iken
• 2001’de %2,1’in altına inmiştir

Caliciviridae ailesinden zarfsız RNA virusudur

• Caliciviridae ailesinden zarfsız RNA virusudur

• Oral-fekal bulaşır

• % 0,5-%4 mortal seyredebilir (özellikle gebelerde)

• Viremi 15-25 gün sürüyor

• Kan transfüzyonu ile bulaş nadir de olsa bildirilmiş

Flaviviridae ailesinden zarflı RNA virusudur

• Flaviviridae ailesinden zarflı RNA virusudur

• Fekal-oral, parenteral, vertikal, cinsel temas ile bulaşır

• Genelde asemptomatiktir

• Geçici kendini sınırlayan, hafif karaciğer enzim yüksekliği ile seyreden hepatit yapabilir

• Viremi 13-17 yıl kadar devam ediyor

HGV RNA

• HGV RNA

• Avrupa ve Amerika’da %1-4
• Asya ve Afrika’da %1-33

• Türkiye’de;

• HGV RNA %1,9 (525 kan donörü)

Circoviridae ailesinden zarfsız DNA virusudur

• Circoviridae ailesinden zarfsız DNA virusudur

• İlk kez Japonya’da tanımlanmış

• Parenteral, cinsel temas, vertikal ve oral yolla bulaşır

• Özellikle Afrika ve Brezilya’da yüksek

• Plazma ve periferik kan mononükleer hücrede persiste eder

Diğer ülkelerde TTV prevalansı;

• Diğer ülkelerde TTV prevalansı;

• %1,9-86,6

• Türkiye’de çeşitli çalışmalarda;

• %4,5-51,6

• Avşar ve ark kan donörlerinde yaptıkları çalışmada

• TTV DNA %20 pozitif bulmuşlar

Circoviridae ailesinden bir DNA virusudur

• Circoviridae ailesinden bir DNA virusudur

• SENV A-I genotipleri var

• Parenteral bulaşır

• Transfüzyon ile geçiş genotip D ve H’de gösterilmiştir

• Viremi %45 olguda yaklaşık 1 yıl, %13 olguda 12 yıl sürer

Ülkemizde;

• Ülkemizde;

• Bulut ve ark 200 kan donöründe
• SENV-D %10,5
• SENV-H %14,5
• SENV-D ve H %2,5

• Diğer ülkelerde;

• ABD’de %1,8
• Japonya’da %10
• Almanya’da %16,8

Son 10 yılda tanımlandılar

• Son 10 yılda tanımlandılar

• Transfüzyon ile bulaşırlar

• Klinik önemi?

• Hepatit etiyolojisindeki rolleri sorgulanmaktadır

• Rutin uygulamada tarama testi yapılmıyor

Herpesviridae ailesinden zarflı DNA virusudur

• Herpesviridae ailesinden zarflı DNA virusudur

• Bulaş; Solunum yolu ve oral sekresyonlar, anne sütü, vertikal yol ile olur

• Çocukların eksantema subitum etkenidir

• Latent enfeksiyon yapar

• B lenfosit ve CD4 T lenfositlerde gösterilmiştir

• KİT alıcılarında intersistiyel pnömoni yapabilir

Kan transfüzyonu ile ilişkisi ?

• Kan transfüzyonu ile ilişkisi ?

• Kan donörlerinde %17-90 pozitif bulunmuştur

• Buruk ve ark;

• Kan donörlerinde HHV-6 DNA %7,1 (+) bulmuşlar (126 donör)

Herpesviridae ailesinden zarflı DNA virusudur

• Herpesviridae ailesinden zarflı DNA virusudur

• Kan mononükleer hücrelerinde latent formda bulunur

• Bulaş; Parenteral (özellikle damar içi uyuşturucu kullananlar), cinsel temas, oral sekresyonlarla bulaşır

Kaposi sarkomundan sorumludur

• Kaposi sarkomundan sorumludur

• Kan transfüzyonu ile bulaşabilir

• Plazma ve deriveleri ile bulaşın olmadığı düşünülmektedir

Buruk ve ark;

• Buruk ve ark;

• Kan donörlerinde HHV-8 DNA %0 bulmuşlar (126 donör)

Parvoviridae ailesinden zarfsız tek sarmallı DNA virüsüdür

• Parvoviridae ailesinden zarfsız tek sarmallı DNA virüsüdür

• Bulaş; Solunum yolu sekresyonları, kan transfüzyonu, vertikal ve yakın temas

• Çocukların eritema enfeksiyozum etkenidir (5. hastalık)

• Hafif ÜSYE, artrit, artralji, döküntü yapabilir

Kronik hemolitik anemili (orak hücre anemisi, herediter sferositoz) aplastik krize neden olur

• Kronik hemolitik anemili (orak hücre anemisi, herediter sferositoz) aplastik krize neden olur

• Lösemi, AIDS, KIT gibi durumlarda ciddi anemi yapar

• Gebelerde spontan abortus, hidrops fetalis yapabilir

Kan transfüzyonu ile geçer

• Kan transfüzyonu ile geçer

• Gebeler
• İmmün yetmezlikler
• Orak hücreli anemililer

Prevalans yaşla birlikte artmaktadır

• Prevalans yaşla birlikte artmaktadır

• Dünya genelinde %65 pozitiflik var

• Ülkemizde yapılan çalışmada;

• Parvovirus B19 IgG (+)’liği
• 15 yaş altında %26,9
• 20 yaş üstü %54,5 saptanmış

Viremi kısa sürdüğünden kan transfüzyonlarında sorun olmaz

• Viremi kısa sürdüğünden kan transfüzyonlarında sorun olmaz

• Ancak çoklu donörden hazırlanan plazma havuzları kontamine olabilir

• Zarfsız olduğundan inaktivasyonlara dirençlidir

Herpesviridae ailesi içinde yer alan zarflı DNA virusudur

• Herpesviridae ailesi içinde yer alan zarflı DNA virusudur

• Bulaş; Parenteral, cinsel temas, vertikal ve yakın temas

• Primer enfeksiyonun ardından hayat boyu latent olarak kalır

İmmunitesi tam olanlarda sorun olmaz

• İmmunitesi tam olanlarda sorun olmaz

• Genellikle asemptomatik ya da nadiren Mononükleoz Sendromu yapar

• İmmun yetmezlikte ciddi enfeksiyonlar ve ölüm olabilir

• Pnömoni
• Kolit
• Hepatit
• Retinit
• SSS enfeksiyonları

Seronegatif alıcılar için mümkünse seronegatif kan verilmesi önerilir

• Seronegatif alıcılar için mümkünse seronegatif kan verilmesi önerilir

• Eritrosit süspansiyonu, trombosit süspansiyonu, plazma ürünleri ile sorun olmaz

• Lökosit sayısı 107 ‘nin altında kan transfüzyonu ile bulaşın olmadığı kabul edilir

• Lökosit filtrasyonu önerilir !!!

Toplumların prevalansı %40-90

• Toplumların prevalansı %40-90

• Yenidoğanlar
• Gebe
• KİT alıcıları
• SOT alıcıları
• İmmünyetmezlik hastaları

Türkiye’de;

• Türkiye’de;

• Kılıç ve ark 1143 kan donöründe CMV IgG %98 (+)
• Mutlu ve ark 1264 kan donöründe CMV Ig G %97,3 (+) bulmuş
• Türkiye’de en ideali lökosit filtresi ile kan transfüzyonu yapmak

Herpesviridae ailesi içinde çift iplikli zarflı DNA virusudur

• Herpesviridae ailesi içinde çift iplikli zarflı DNA virusudur

• Human Herpesvirus-4 olarak bilinir

• Bulaş; Tükrükle yakın temas

• B lenfositlerde ve nazofarenks epitelinde persiste eder

• Enfeksiyoz Mononükleoz etkenidir

• Genelde asemptomatik seyreder

• Akut enfeksiyon sonrası viremi yaklaşık 6 ay devam eder

Kan transfüzyonuyla bulaşabilir

• Kan transfüzyonuyla bulaşabilir

• Genelde asemptomatik seyreder ve sorun yaratmaz

• AIDS’li olgularda intersistiyel pnömoni

• KİT alıcılarında reaktivasyon

• Transfüzyon sonrası Enfeksiyöz Mononükleoz gelişebilir

• Transfüzyonla bulaşı önlemek için filtrasyonla lökositlerin uzaklaştırılması önerilmektedir

• Plazma ve ürünlerinde ısı ve solvent deterjanlar ile inaktive olur

• Toplum prevalansı yüksek olduğundan (%90 ve üstü) tarama yapılması önerilmemektedir

Retroviruslar içinde yer alan zarflı RNA viruslardır

• Retroviruslar içinde yer alan zarflı RNA viruslardır

• Bulaş; Parenteral (özellikle damar içi uyuşturucu kullananlarda) cinsel temas, vertikal bulaş ile olur

HTLV-I

• HTLV-I

• Japonya, Karaibler ve Afrika’da endemik retrovirüstür
• Adult T-hücre lösemisi ve tropikal spastik paraparezi etkenidir

• HTLV-II

• Amerikan yerlileri, Güney Amerika, Orta Afrika ülkeleri ve Moğolistan’da endemik retrovirüstür
• Hairy Cell Lösemi etkenidir ?

Her ikiside intrasellüler yerleşimlidir

• Her ikiside intrasellüler yerleşimlidir

• Plazma, plazma ürünleri ile geçiş olmaz

• ABD’de 14-80/ 100 000 (kan donörü)

• Kan donörlerinde tarama ile 1988’den sonra risk belirgin gerilemiştir

• İtalya’da 290/ 100 000 (kan donörü)

• Buruk ve ark;

• Kan donörlerinde anti HTLV I/II ELISA %0,8 (+) bulmuşlar (126 donör)

Avrupa ve Amerika’da donör taramasında zorunludur

• Avrupa ve Amerika’da donör taramasında zorunludur

• Belirli ülkelerde sorun yaratmaktadır

• Ülkemizdeki prevalansı ?

• Yabancı uyruklular donör olarak kabul edilmemeli

Kısa dönem viremi ile seyreden, latent olmayan enfeksiyon etkenleridir

• Kısa dönem viremi ile seyreden, latent olmayan enfeksiyon etkenleridir

• Canlı viral aşılardan sonra en az 3 hafta donörlük ertelenmeli

Coronaviridae ailesinden tek zincirli zarflı RNA virusudur

• Coronaviridae ailesinden tek zincirli zarflı RNA virusudur

• SARS (Severe Acute Respiratory Syndrome)

• Kan transfüzyonu ile geçiş teorik olarak mümkün

• Viremi sırasında kan transfüzyonu ile bulaş olabilir

• Endemik bölgede bulunmak

• Donör sorgulamasında; Son 2 hafta içinde şüpheli ya da tanı konulmuş olan SARS enfeksiyonu geçiren bir hasta ile yakın temas

• Tüm donörlerde vücut ısısının ölçümü

Caliciviruslardan, zarfsız RNA virusudur

• Caliciviruslardan, zarfsız RNA virusudur

• Deniz kabuklularında bulunur

• Myokardit, hepatit yapabilir

• ABD’nin Kuzeybatısında kan donörlerinde %12 oranında tespit edilmiş (%1’inde viremi)

• Deniz kabuklusu yiyenlerde kısa süreli viremi olabilir

• Kan transfüzyonu ile geçiş bildirilmiştir

Negatif polariteli, tek iplikli zarflı RNA viruslardır

• Negatif polariteli, tek iplikli zarflı RNA viruslardır

• İnsan ve primatlarda…………. hemorajik ateş salgınları

• Zoonozdur

• Vektörsüz bulaşır

• Bulaş………..yakın temas ve damlacık yolu ile

• cinsel ilişki, kan ile bulaşmış iğne

• İnkübasyon süresi………..1 hf.( 4 – 10 gün)

• Yüksek mortalite, kanamalı ateş , döküntü

Arbovirus ailesi

• Arbovirus ailesi

Flaviviridae ailesinden bir zarflı RNA virusudur

• Flaviviridae ailesinden bir zarflı RNA virusudur

• Culex- vahşikuş …………bazen keneler

• Afrika, Güney Avrupa, Orta Hindistan, Uzak doğu’da sık

• Yaz sonu, sonbaharda

• İnkübasyon periyodu……...3-15 gün

• Ensefalit ………nadir……….genellikle yaşlılarda

• Aseptik menenjit,meningoensefalit,myelit,optik nörit,poliradikülit...

• Döküntüler var………roseol/makülopapüler

• Hastalığın erken evresinde…………..kandan izole edilebilir

• Yaklaşık 1 ay viremi sürmektedir

ABD’de;

• ABD’de;

• 1999-2002 arasında kan transfüzyonu ve organ nakli ile bulaş bildirilmiş
• Her 1233 kan donöründen 146’sında WNV RNA (+) bulunmuş

• Yaz aylarında WNV taranması zorunlu

• Endemik bölgede başağrısı, ateşi olan kişiler donör olarak kullanılmamalı

• 120 gün donörlük ertelenmelidir

Flaviviridae ailesi, Flavivirus genusu tek zincirli zarflı RNA virusudur

• Flaviviridae ailesi, Flavivirus genusu tek zincirli zarflı RNA virusudur

• Enfekte Aedes aegypti sivrisinek ile bulaşır

• 4 serotipi var (1-4)

Dang ateşi

• Dang ateşi

• Dang hemorajik ateşi

• Dang şok sendromu

• Viremi semptomlar başlamadan 2 gün önce ve semptomlar ortaya çıktıktan 5-6 gün sonrasına kadar devam eder

• Enfekte kişiden kan ve ürünleri ile geçiş bildirilmiş

Flaviviridae ailesinden, zarflı RNA virusudur

• Flaviviridae ailesinden, zarflı RNA virusudur

• Ormanlık bölgelerde sık

• Sibirya,Kuzey İrlanda, Kanada, ABD kuzeyinde, İskandinavya

• Uzak Doğu suşları……..ciddi ensefalit......%10-20 mortalite

• % 30-60 sekel

• Orta Avrupa ensefaliti……………..iyi prognoz

İnkübasyon süresi: 3-7 gün

• İnkübasyon süresi: 3-7 gün

• Persistan infeksiyonlara neden olurlar

• Mayıs-Ekim aylarında sık

• Kan transfüzyonu ile TBEV geçen

• 2 olgu bildirilmiş

Tüm dünyada son 20 yıl içinde insidansı giderek artmıştır

• Tüm dünyada son 20 yıl içinde insidansı giderek artmıştır

• Ülkemizde 2002’den sonra Orta Karadeniz, İç Anadolu’nun Kuzeyinde bildirilmekte

• Esen B ve ark ELISA ile

• anti TBEV %20,5 (8/39) bulmuş

Reoviridae ailesi içinde zarfsız RNA virusu

• Reoviridae ailesi içinde zarfsız RNA virusu

• Kayalık dağlarda …………..kene dağılımı ile ilişkili

• Zoonozdur

• Dağcılarda ve ormancılarda görülür

• Mayıs- Haziran aylarında sık

• Genellikle iyi gidişli, nadiren kanama diyatezi görülür

• Özellikle eritrositleri enfekte eder

• Eritrosit süspansiyonu ile geçer

• Viremi 120 gün kadar devam eder (matür eritrosit ömrü)

• Kan transfüzyonu ile CTFV geçen 1 olgu bildirilmiş

Bunyaviridae ailesinden Nairovirus türü içindedir

• Bunyaviridae ailesinden Nairovirus türü içindedir

• Hyalomma genusundan kenelerle bulaşır

• Ülkemizde 2002’den sonra olgular bildirildi

• Çiftçi ve sağlık çalışanı açısından sorun yaratmaktadır

Klinik dönemleri;

• Klinik dönemleri;

• İnkübasyon (3-7 gün)
• Prehemorajik
• Hemorajik
• Konvelesan dönem

• Teorik olarak inkübasyon dönemi ve viremik dönemde mümkün!!

• Kan transfüzyonu ile bulaş???

• Donör tarama testlerinin seçiminde;

• Uluslar arası normlar

• Epidemiyolojik veriler

• Fiyat-yarar-etkinlik değerlendirmesi yapılmalıdır

Saklama

• Saklama

Afrika, Orta Doğu Asya, Batı ve Kuzey Avustralya, Güney ve Orta Amerika, Meksika endemik bölgeler

• Afrika, Orta Doğu Asya, Batı ve Kuzey Avustralya, Güney ve Orta Amerika, Meksika endemik bölgeler

Kan donörlerinde HHV-7 DNA %54,8 (+) bulmuşlar (126 donör)

• Kan donörlerinde HHV-7 DNA %54,8 (+) bulmuşlar (126 donör)

İlk kez 1967 ‘de………….Marburg-Frankfurt/Almanya

• İlk kez 1967 ‘de………….Marburg-Frankfurt/Almanya

• Belgrad/ Yugoslavya

• Kanamalı ateş olguları

• yeni vaka !

• 1975………1 ölüm yerel hastaneler

• 1980, Kenya…………hasta + doktoru 3 ölüm

• 1987……………………… turist

550 olgu bildirimi…………………430 ölüm

• 550 olgu bildirimi…………………430 ölüm

• Virus morfolojisi benzer

• Antijenik yapısı farklı Ebola

• 1977 Zaire, 1979 Sudan

• 1994 Fildişi

• 1995 Zaire……….315 hasta……..Kikwit epidemisi

• 244 ölüm (hasta + sağlık personeli)

• 1996 Gabon……….27 hasta 19 kayıp

4 farklı virus ailesi ve 14 farklı virustan oluşur

• 4 farklı virus ailesi ve 14 farklı virustan oluşur

• Kan transfüzyonundan çok sağlık çalışanı için önemlidirler

• Ancak kan transfüzyonu ile geçişlerde bildirilmiştir