Yillarda Angliya


Mamlakat iqtsodiy hayotidagi o`zgarishlar



Yüklə 73 Kb.
səhifə2/5
tarix28.11.2022
ölçüsü73 Kb.
#70961
1   2   3   4   5
1918-1939-yillarda Angliya

Mamlakat iqtsodiy hayotidagi o`zgarishlar
Buyuk Britaniya hukmron doiralari butun choralar bilan mavjud ahvolni o'zgartirishga harakat qildi. 1918-yilning oxirida mamlakatda iqtisodiy o'sish boshlandi. Bu 1920-yilning o'rtalarigacha davom etdi. Bunga keng iste'mol tovarlariga aholi talabining o'sishi hamda urush vayronalarini tiklash ehtiyoji hisobiga erishildi.
Bu o'sish tashqi savdo o'sishida yaqqol namoyon bo'ldi. Chunonchi, shu davr oralig'ida eksport 38,1 foiz o'sdi. Biroq bu o'sish uzoqqa cho'zil-madi. 1920-yilning kuzidayoq mamlakat iqtisodiyotining barcha tarmoqla-rini qamrab olgan iqtisodiy tanglik boshlandi. 1921-yilda sanoat ishlab chiqarishi uchdan birga qisqardi va u urushdan oldingi darajaning 68 foizini tashkil etdi. Ko'mir qazib chiqarish 30 foiz, tashqi savdo hajmi esa urushdan oldingi darajadan 2 baravarga kamaydi.
Ishlab chiqarishning keskin kamayishi ishsizlar sonining o'sishiga sabab boidi. Masalan, ishsiz sifatida ro'yxatga olinganlar soni 1920-yilda 375 ming nafarni tashkil etgan boisa, 1921-yil o'rtalarida bu ko'rsatkich 2,2 mln. ga yaqin kishini tashkil etdi. 1922— 1923-yil mobaynida mamlakat iqtisodiyotida turg'unlik saqlanib qoldi.
1924—1929-yillar davlatlar iqtisodiyotida qisman barqarorlashuvning qaror topishi davri boidi. Biroq Buyuk Britaniya iqtisodiyoti amalda bir joyda depsinib turdi. Masalan, 1929-yilda sanoat ishlab chiqarishi hajmi 1913-yil darajasiga arang yetdi. Faqat sanoatning yangi turlari (mashinasozlik, kimyo, samolyotsozlik va avtomobil) hisobigagina bunga erishildi.
1913-yilda rivojlangan davlatlar orasida Buyuk Britaniyaning sanoat ishlab chiqarishidagi ulushi 14,8 foizni tashkil etgan bo'lsa, bu ko'rsatkich 1926— 1929-yillarda 9,8 foizga tushib qoldi.
Buyuk Britaniyaning iqtisodiy jihatdan tobora orqada qolayotganligi-ning asosiy sababi kapitalni yangilashga kam mablag' sarflanayotgani, investitsiya ko'proq «dengiz orti davlatlari»ga qo'yilayotgani va sanoatda ishlatilayotgan texnika sifat jihatidan raqobatbardosh emasligi edi. Angliya hukmron doiralari bu omillar ahamiyatini o'z vaqtida va to'g'ri anglay olmadilar. Texnika jihatidan qoloqligi tufayli Buyuk Britaniya jahon bozorida birin-ketin o'z mavqeyini boy bera boshladi. Eksport tobora qisqara bordi. Tashqi savdo hajmi urushdan oldingi darajaning 87 foizini tashkil etdi, xolos. Importning hissasi tobora ortib bordi. Bu holat oddiy xalqning turmush darajasiga ta'sir etmay qolmadi. Xalq turmush darajasi ancha pasaydi va real ish haqi kamaydi.

Yüklə 73 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin