O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI MIRZO ULUG‘BEK NOMIDAGI O‘ZBEKISTON MILLIY UNIVERSITETI FIZIKA FAKULTETI 5140200-FIZIKA YO‘NALISHI IV BOSQICH F-1804 GURUH TALABASI DAMINOV JAMSHID NE’MATJON O‘G‘LINING LAZER FIZIKASI FANIDAN “YOQUT LAZERINING ISHLASH PRINSIPI” MAVZUSIDA TAYYORLAGAN KURS ISHI QABUL QILDI: FURQAT TUROTOV
TOSHKENT-2022
REJA: Kirish…………………………………………………………..3
Asosiy qism: Lazerlarning ishlash prinsipi……………………………………5
Yoqut lazerining ishlash prinsipi..…………….……………..…6
KIRISH Lazerlar yuqori kogerentlik darajasi va katta intensivlikka ega bo’lgan yorug’lik to’lqinlarini generatsiya qilish imkonini beruvchi manbadir.
Dunyodagi birinchi optik kvant generatori yoqut lazeri 1960-yilda amerikalik olim T.Meyman tomonidan yaratilgan. Bu lazerning paydo bo’lishi bilan lazerli texnikaning yaratilishi boshlangan. Keyinchalik xorijiy mamlakatlar olimlari bilan bir qatorda lazer nurlanishlarini energiyasini oshirish, kam energiya sarflaydigan, barcha ko’rsatkichlari bo’yicha samarali bo’lgan yangi faol muhitlarda lazerlar yaratish sohasida O’zbekiston fizik olimlarining ham salmoqli hissalari bor. Hozirgi vaqtga kelib lazer nurlanishi – yuzlab faol muhitlarda hosil qilingan. Bu faol muhitlar o’zining agregat holatlari, ishlash sharoitlari va boshqa ko’pgina xususiyatlari bilan farq qiladi. Shunga asosan lazerlar quyidagi turlarga bo’linadi:
Qattiq jism lazerlari;
Bo’yoq eritmasi asosida ishlaydigan bo’yoq lazerlari;