Yuridik psixologiya metodologik tamoyillari Bajardi: Tolliboyeva M

6
Metodologik tamoyillarni qo’llash uchun quyidagi talablarga e’tibor qaratish lozim:
4) dastlabki xabarlarning qadrqimmati bo’lishi lozim. Bu degani, nazariya dastavval u yoki bu hodisaning rivojlanish holatini ko’ra olishi va u to’g’risida habar berishini nazarda tutadi. Shakllanib borayotgan qonun qaysi sharoit va tarmoqlarda qo’l kelishini tasdiqlaydi;
5) qayta tekshirish. Bu degani, paydo bo’layotgan nazariyani sinchkovlik bilan eksperiment, amaliyot, tahlilar orqali qabul qilish lozim;
6) nazariyaning dalillarga to’g’ri kelishi. Qo’lga kiritilgan dalillar nazariy tomondan isbotlangan bo’lishi lozim.
7
Nazariy bilishning quyidagi metodologik tamoyillari mavjud:
1.Bilishning o’ziga xos tamoyili. Har bir tadqiqotlarning o’ziga kerakli bo’lgan usullari bor, ularni qay darajada va qayerda ishlatish va qachon to’xtatish kerakligini bilish lozim.
2.Tizimlilik tamoyili. Ya’ni, o’rganilayotgan predmetni tizim sifatida qabul qilish kerak (jinoiy huquq, kriminalogiya, dastlabki tergov, sud, qayta tarbiyalash jarayonlari). Bu aspektlar birbirlari bilan o’zaro bog’liq.
3.Rivojlanish tamoyili. O’rganilayotgan obyekt har vaqt harakatda bo’lishini nazarda tutish lozim.
Yuridik psixologiya fanining metodologik masalalarini
quyidagi ilmiy tartibda ko’rib chiqishimiz mumkin:
8
dialektika
mantiq
nazariy bilish
Mantiq aniq kategoriyalar tizimi, bilishning mazmuniy tomoni va uning paydo bo’lish va rivojlanishjarayoni bo’lib hisoblanadi va u
dialektika bilan bog’liq: (tabiat, jamiyat va tafakkur jarayoni hamda rivojlanishning uyg’unlashgan qonunlarni o’rganish).
nazariy bilish bilan bog’liq: (boshlang’ich va umumiy sharoitdagi mavjud bo’lgan bilishlarni o’rganish);
9
Atrofimizdagi butun borliq, ya’ni tabiat, odamlar, vaziyat, hodisa va imkoniyatlarning ongimizda faol tasvirlanishini "bilish" deb ataladi.
Ong bu faqat odamgagina taalluqli bo’lgan obyektiv dunyoni oliy shaklidagi tasviri va bu tavsir uyg’unlashgan psixik jarayonlar orqali amalga oshiriladi.