atrofdagilar bUan bo‘lgan o ‘zaro munosabati xarakteriga bog‘liqdir. Bolaning kattalarga munosabati ishonchli yoki ishonchsiz, yoqimli yoki yoqimsiz va hokazo bo‘lishi mumkin. Xo‘sh bolalaming kattalarga bo‘lgan munosabati nima bilan belgilanadi? Bu munosabat asosida nimalar yotadi? Bunday masalalar hozircha kam tadqiq qilingan. Ulaiga nisbatan yondoshuvlar mavjud. Neofreydistlar (Freydning davom chilari) bolalarning kattalarga b o ‘lgan munosabati shakllanishida onaning o‘mi hal qiluvchi ahamiyatga ega deb hisoblaydUar. Ulaming fikricha bunga sabab shundaki, ona bolaning “orol ehtiyoji”ni qondiradi. Biroq nega bo‘lmasa onasidan ayrilib qolgan bolalaming ham jismoniy va psixUc jihatdan normal rivojlanishi xolatlari uchraydi? Bolaning uni oziqlantirmagan u bUan faqatgina o‘ynagan yoki muloqotga kirishgan kattalarga qattiq bog‘lanib qolishini neofreyditisk pozisiyadan turib qanday qilib tushuntirish mumkin? Biologik omilning rolini muvofiqlashtiruvchi psixoanalitUc yondashuv ushbu savoUarga javob berolmaydi. “Impirinting” — qayd etish nazariyasining tarafdorlari ham atrofdagUaiga bo‘lgan munosabatining shaldlanishida Uk tajriba muhim birinchi darajali ahamiyatga ega, deb hisoblaydUar. “Impirinting” gipotezasiga muvofiq ilk bolalik davridagi bolalarda ular bUan doimiy muloqotda bo‘luvchi kishining xususiyatlari — tashqi qiyofasi, ovozi, kiyimi, hidi qayd etib qolinadi. www.ziyouz.com kutubxonasi
Boshqa bir yo‘nalish — neobbcevioristik yo‘nalishga muvofiq bolaning katta kishiga bo‘lgan munosabati bu — kishi bolaning biriamchi, organik ehtiyojlari (oziq-ovqat, issiqlik, qulaylikka bo‘lgan ehtiyojlami)ni qanchalik qondirishi bilan belgilanadi.