‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi q. S. Abdurashidov, B. A. Hobilov

8.5. Sinov natijalarini qayta ishlash
Sinash ishlari tugagach, olingan natijalar awal chuqur tahlil qilinadi, 
keyin parametrlaming son qiymatlari aniqlanadi. Qayta ishlanadigan sinov 
natijalari, yozib oluvchi asboblarda qayd etilgan grafiklar yoki raqamlar 
ko‘rinishida boMishi mumkin.
8.14-rasm. Tebranishlar qulochi va amplitudasini o'lchash:
a ) quloch A ni о ‘lchcish; b) a m p litu d e a ni о
 ‘
Ichash; 1-sinovdan
oldin o'tkazilgan nol chizig
 7; 
2 - tebranish so Ugandan keyin o'tkazilgan
n ol chizig
 7; 
3 -n o l chizig'ining oraliq qismi.
23

---

Vaqt funksiyasida chizilgan grafiklar nostatsionar, ya’ni vaqt o'tishi 
bilan o‘zgaradigan jarayonlami tekshirishda juda qulay usul hisoblanadi. 
Statsionar, ya’ni barqaror jarayonlarda grafiklar uncha zarur emas, kerakli 
parametrlar diskret holda o‘lchab olinishi mumkin.
Qayta ishlash jarayoni quyidagi bosqichlardan tashkil topadi:
1
) yozuvlarda qayd etilgan murakkab jarayonlar soddaroq tashkil 
etuvchilarga ajratiladi.
Masalan, har qanday murakkab shaklli tebranishlar garmonik tahlil 
usulida oddiy garmonik tebranishlar yig'indisi ko'rinishida ifodalanishi 
mumkin;
2
) tekshirilayotgan jarayonni o'zida aks ettiruvchi parametrlarning son 
qiymatlari aniqlanadi;
3) olingan parametrlar, agar zarurat bo'lsa, boshqa usulda qayta aniqlanishi 
mumkin.
Masalan, o'lchab olingan ko'chishlarni differensiallash va integrallash 
yo'li bilan tezlik va tezlanishlami aniqlasa bo'ladi va aksincha;
4) sinov natijalarini qayta ishlash orqali sinalayotgan obyektning dinamik 
mustahkamligiga umumiy baho beriladi.
Yuqorida ko'rib o'tilgan bosqichlar mashinasozlik, samolyotsozlik, 
binokorlik, seysmologik tadqiqotlar, geologik qidiruv ishlari va boshqalarda 
keng qo'llaniladi. Olingan qiymatlarni qayta ishlash jarayonlari aksariyat 
hollarda avtomatlashtirilgan. Buning uchun maxsus asboblar va ularning 
majmualari mavjud.