olganda, bunday jarayonlar o'ta murakkab bo'lib, fizik-kimyoviy moddalar reaksiyasi natijasida ro'y beradi. Ma’lumki, qurilish ashyolarining xossalari undagi zarrachalar orasidagi masofa, mayda va yirik g'ovaklar, naychalar, o'ta mayda darzlar va boshqa ko'zga ko'rinar-ko'rinmas nuqsonlar ta’sirida o'zgaradi. Qurilish ashyolarining tuzilishi ikki ko'rinishda ifodalanadi: mikro va makro tuzilish. Mikro tuzilish — qattiq, suyuq va gaz tarkibini tashkil etuvchi har xil o'lchamli atomlar, ionlar va molekulalaming o'zaro joylashish aloqadorligini, birikish tartibini ifodalovchi holatdagi ko'rinishidir. Atom — molekulalar birlashmasi ashyoning makro tuzilishini bildiradi. Ashyolardagi g'ovaklar, naychalar va boshqa nuqsonlar oddiy ko'z bilan ko'rinsa makrotuzilish deyiladi. Makromolekulalar, mitsell, kristallar va 13
ularning atrofida o'sib chiqqan yangi modda bo‘laklari, amorfli yirik zarrachalar o'zaro mahkam birlashgan holda joylashgan bo'ladi. Mikrotuzilishga xos ashyolami uch guruhga bo'linishini P.A. Rebinder ilmiy tomondan asoslab bergan. Olimlarning fikricha, bir xil tuzilishga ega bo'lgan ashyolarning o'zaro yopishishi kristalli — koagulyatsiya holatida yoki kondensatsiya — kristalli bo'lishi ham mumkin. Barcha sun’iy qurilish ashyolari mayda zarrachalaming bog'lanishidan hosil bo'ladi. Demak, biz tahlil qilayotgan uch guruhdagi ashyolar koagulyatsiyali, kondensatsiyali va kristalli tuzilishga ega bo'ladi. Qaysi guruhga taaluqli ekanligi bilan qurilish ashyolarining xossalari va sifati to'g'risida fikr yuritish mumkin.Qurilish ashyolarining xossalari turg'un bo'lmay, ular fizik, mexanik va kimyoviy jarayonlar ta’sirida o'zgarib turadi.
