Ўзбекистон алоқа ва ахборотлаштириш агентлиги

 
Telekommunikatsiyada operatsion tizimlar
ixtisoslik fani bo‘yicha mavzular 
Telekommunikatsiyada operatsion tizimlar faniga kirish. Operatsion tizimlarning 
tuzilishi va asosiy komponentlari. Operatsion tizimlarning asosiy funksiyalari. Operatsion 
tizimda protsessorni boshqarish, vazifalar va jarayonlarni rejalashtirish. Operatsion 
tizimda jarayonlarni boshqarish va berkliklar. Bekrliklar turlari, berkliklarni aniqlash va 
bartaraf etish algoritmlari, berkliklarni modellashtirish. Operatsion tizimda xotirani 
boshqarish va taqsimlash. Xotirani segmentli va sahifali tashkil etish. Virtual xotirani 
tashkil etish va boshqarish. Operatsion tizimda qurilmalarmni boshqarish. Ketma-ket va 
to‘g‘ridan to‘g‘ri murojat asosida ma’lumotlarni saqlash qurilmalari. Operatsion tizimda 
fayllarni tashkil etish va boshqarish. Fayl tizimlari va ularni tashkil etish prinsiplari. 
Operatsion tizimlarning tarmoq funksiyalari. Tarmoq arxitekturasi va tarmoqlarni tashkil 
etish. Tarmoq protokollari va TCP/IP protokollar steki. Operatsion tizimlarning 
xavfsizlik funksiyalari. Operatsion tizimlarda xavfsizlik va xatarlar. Operatsion 
tizimlarda himoya masalalari va usullari. Operatsion tizimlarning amaliyotda va 
telekommunikatsiyada qo‘llanilishi (Windows, Linux, Unix). Mobil qurilmalarning 
operatsion tizimlari. Tarmoq qurilmalarining operatsion tizimlari. Operatsion tizimlar 

---

asosida domenlarni yaratish va boshqarish. Operatsion tizimlar asosida foydalanuvchilar 
akkauntlarini boshqarish. Operatsion tizimda tarmoq xizmatlarini boshqarish. Operatsion 
tizimlarda foydalanuvchilar amaliy xizmatlarini boshqarish. Operatsion tizimlarning 
rivojlanish istiqbollari. Klasterli va bulutli hisoblash tizimlari operatsion tizimlari. 
Tarmoq protokollari ixtisoslik fani bo‘yicha mavzular 
Kirish. Asosiy tushunchalar. Tarmoq strukturasi. Tarmoq orqali uzatilayotgan 
ma’lumotlar xarakteristikalari. Tarmoq resurlari. Tarmoq protokollarining o‘rni va 
axamiyati. Ochiq tizimlarning o‘zaro bog‘lanish etalon modeli. TCP/IP modeli. 
Ma’lumot uzatish tarmoqlari klassifikatsiyasi, tuzilish sxemasi va tamoyillari. Paketlar 
kommutatsiyasi mexanizmlari va tamoyillari. Kanal pog‘onasi protokollari (Ethernet, 
Virtual lokal tarmoq). Tarmoq pog‘onasi protokollari va vazifasi. IPv4 va IPv6 adreslash. 
Tarmoq protokollari (Marshrutizatsiya protokollari RIP/RIPng, OSPF, IGRP, EIGRP, 
BGP). Tarmoq protokollari. ICMP boshqaruvchi xabarlarni uzatish protokoli. IGMP 
guruhli jo‘natmalarni boshqarish protokoli. RSVP resurslarni rezervlash protokoli. 
Tarmoq protokollari IP-telefoniyada va IPTV misolida (N.323, SIP). Transport tarmog‘i 
protokollari va vazifasi. UDP, TCP va SCTP protokollari. Transport tarmog‘i protokollari 
(Real vaqt rejimida ishlovchi ilovalar uchun transport protokollari: RTP va RTCP). 
Amaliy pog‘ona protokollari: Telnet, FTP va TFTP, NTP. Ximoyalangan tarmoq 
protokollari. QoS ni ta’minlash usullari. Monitoringda qo‘llaniladigan tarmoq 
protokollari.