O‘zbek milliy g‘oyasi - o‘zbek xalqi milliy mafkurasining g‘oyalari umuminsoniy qadriyatlarga tayanadi. Bu g‘oyalar yer yuzidagi barcha tinchliksevar, ezgulikka intiluvchi xalqlar va millatlar, davlatlar qabul qiladilar.
Tarix tajribasi shundan dalolat beradiki, dunyoda 2 kuch: 1) bunyodkorlik va 2) buzg‘unchilik g‘oyalari hamisha o‘zaro kurashadi. Bunyodkorlik g‘oyainsonni ulug‘laydi, uning ruhiga qanot bag‘ishlaydi. Sohibqiron Amir Temurning parokanda yurtni, mamlakatni obod qilish borasidagi ibratli faoliyatiga ana shunday ezgu g‘oyalar asos bo‘lgan.
Buzg‘unchilik g‘oyalari esa xalqlar boshiga so‘ngsiz kulfatlar keltiradi. Bunga olis va yaqin tarixdan ko‘plab misollar keltirish mumkin. O‘rta asrlardagi salib yurishlari, diniy fanatizm va ateizm, fashizm va bolshevizmga asos bo‘lgan g‘ayriinsoniy g‘oyalar shular jumlasidandir.
Yovuz g‘oya va mafkuralarning eng ko‘p tarqalgan shakli: aqidaparast-likdir. Bunday mafkuralar muayyan davrlarda Farbda ham, Sharqda ham hukmronlik qilgan. Bu ijtimoiy illat insoniyat XXI asrga qadam qo‘ygan hozirgi davrda ham dunyodagi tinchlik va taraqqiyotga tahdid solmoqda.
Demak, falsafada ilmiy bilishning asosiy shakllariga:
- ilmiy g‘oya;
- muammo;
- gipoteza;
- nazariya;
- ilmiy oldindan ko‘rishlar tashkil qiladi;
