‘zbekiston respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi ‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi

Ijtimoiy ta'minot uchun ajratiladigan mablag‘ning yetarli
darajadatigi.
Ya’ni: pensiyalar miqdorini belgilash paytida turmush 
kechirish uchun zarur bo‘lgan eng kam mablag' ko‘rsatkichi, 
iste'm ol dasturi tarkibiga kiruvchi eng zarur m ahsulotlar va 
xizmatlar to'plam i uchun zarur boMgan mablag'ning eng kam 
darajasi e ’tiborga olinishi ushbu tamoyil mohiyatini tashkil etadi. 
Pensiyalaming eng kam miqdorlari qonun hujjatlari bilan belgilab 
qo'yilishi hamda ushbu eng kam miqdordan kam boMishiga yo‘1 
qo‘yilmasligi, vaqt-vaqti bilan qayta ko'rilib, indeksatsiya qilib 
turilishi orqali mazkur tamoyil ro‘yobga chiqariladi.
Ijtim oiy ta 'm in o tn in g yetarli darajada boMishi tam oyili 
BMTning 1966- yil 19-dekabrdagi iqtisodiy, ijtimoiy va madaniy 
huquqlar to ‘g‘risidagi xalqaro Paktning 1 l-m oddasi, 1-bandida 
nazarda tutilgan: „Ushbu Paktda ishtirok etuvchi davlatlar har bir 
kishi o ‘zi va oilasi uchun yetarli oziq-ovqat, kiyim-kechak va uy- 
joy hamda turmush sharoiti to ‘xtovsiz yaxshilanib borishini o ‘z 
ichiga oladigan yetarli turmush darajasi boMishi huquqini e’tirof 
etadi“ degan qoidaga asoslanadi.
4. 
Ijtimoiy ta 'minotning amalga oshirilishida fuqarolarning
o ‘zini o ‘zi boshqarish organlari, lcorxona va tashkilotlar, jamoat
birlashmalarining bevosita ishtirok etishlari tamoyili.
Mamlakati- 
mizda fuqarolik jamiyati barpo etilayotganligi, kuchli davlatchilik- 
dan kuchli jamiyatga tom on rivojlanib borilayotganligi namoyon 
boMishi ko‘rinishlaridan biri — davlatga xos funksiyalar jamiyatga 
o ‘tkaza borilayotganligida, avval davlat organlari bajarib kelgan 
vazifalar bosqichma-bosqich fuqarolar yig‘inlari, boshqa jamoat 
organlari zimmasiga yuklanayotganligida ko'zga tashlanadi. 1
1 
Islom Karimov.
Yangicha fiktiash va ishlash — davr talabi. 5-kitob. T. „ 0 ‘zbekiston“. 
1997 yil. 288-bet.
10
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

0 ‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 1999-yil 13-yan- 
vardagi „A holini aniq y o 'n altirilg an ijtim oiy m adad bilan 
ta'm inlashda fuqarolaming o ‘zini o ‘zi boshqarish organlari rolini 
oshirish to ‘g‘risida“gi Farmoni qabul qilindi.
Bugungi kunda ijtimoiy ta ’m inotning amalga oshirilishida 
korxona va tashkilotlar, ulaming mehnat jamoalari, turli nodavlat 
nohukumat jam g‘armalari, xayriya tashkilotlari, tadbirkor fuqa- 
rolar va boshqa shaxslar ham ishtirok etib kelmoqdalar. Bu 
tendensiyaning tobora kuchayib borishi bashorat qilinmoqda. 
Binobarin, ojizlarga rahm-shafqat qilish, yordam qo'lini cho'zish, 
saxovatpeshalik, bag'rikenglik o ‘zbek xalqining milliy xususiyati 
bo‘lib, avloddan avlodga o ‘tib kelayotgan bebaho a n ’analari- 
mizdan, qadimiy qadriyatlarimizdan sanaladi.
5. 
Mamlakatimizda xilma-xil shakilarda ijtimoiy ta 'minotning
amalga oshirilish tamoyili.
Ijtimoiy ta'm inotga oid qonunchilik 
hujjatlarida ta'm inot har xil shakllarda, xususan, pensiyalar, bir 
m artalik m oddiy y ordam lar, ijtim oiy xizm atlar ko ‘rsatish, 
muayyan imtiyozlar va turlicha yengilliklar ko‘rinishida amalga 
oshirilishi nazarda tutilgan. Kelgusida ijtimoiy yordam ko‘rsatish 
shakllari yanada xilma-xillashuvi, shaklan mukammallashib borishi 
kutilmoqda.
Ijtimoiy ta'm inotning qaysi shaklda amalga oshirilish masalasi 
aniq shart-sharoitlami hisobga olgan holda qonun hujjatlari bilan 
belgilab qo‘yiladi.
Ijtimoiy ta'm inotning asosiy shakli pensiyalar va nafaqalar 
berishdan iborat ekanligi shubhasiz hamda ijtimoiy ta'm inotning 
ushbu ikki shakli yetakchi mavqeyini saqlab qolishi aniq, ammo 
pensiya va nafaqalar ham shaklan takomillashib borishi tabiiy 
holdir.
6.