ifodalaydi. Masalan, tilshunoslikka oid ilmiy stilda yozilgan quyidagi
parchani tahlil qilaylik;
Tilshunoslik taraqqiyotining ma 'lum bosqichida birlamchi til
birliklari umundashtirilib morfema termini bilan nomlanar edi.
Keyinchalik morfema terminini grammatik m a ’no ifodalaydigan
birlikning nomi sifatida ishlatib, leksik birlikni leksema deb
nomlashga oUildi. Bu ikki birlamchi til birligidan leksema — asosiy,
yetakchi birlik, morfema esa leksemaga qo'shiladigan birlik.
Jil birligi sifatida leksema ifoda va mazmun jihatlarining bir
butunligidan iborat. Tub deb qaraluvchi leksemalarda ularning ifoda
jihati boUib fonemalar xizmat qiladi. MaTum tovush (yoki tovushlar)
lisonda leksemaning ifoda jih ati boTib birkitilgani uchun leksema
segmenttil birligi deyiladi.
(SH. Rahmatullayev. Sistem tilshunoslik
asoslari. Til qurilishini tizim sifatida o ‘rganish m asalalari. — T.:
«U niversitet», 2007-y, 27-b.)
Bu parchadagi
tilshunoslik, til birliklari, morfema, grammatik
m a ’no, leksik birlik, leksema, fonem a, lison, segment
kabilar
umumiy tushunchani ifodalaydi. Jumalistikaga oid quyidagi parchani
kuzataylik:
Dostları ilə paylaş: