Tafakkur qonunlari va ularning izohi
|
Tafakkur qonunlarining formulalarini keltiring
|
Tafakkur qonunlari, o'zgarmas qoidalarga asoslangan, tafakkur jarayonida ishlatiladigan prinsiplardir. Bu qonunlar o'rganish, o'ylash, tahlil qilish va natijalarni olish jarayonlarini tuzishda yordam beradi.
|
Taffakur qonunlari formulalar bilan ifodalanmasada, ularning biror bir necha asosiy prinsiplari mavjud bo'lishi mumkin. Bu prinsiplardan ba'zilari quyidagilardir
|
1.Kimi qoidalari (kauzal-mantiqiy): Bu qonun, o'zgaruvchan va o'zgarmas sabab-sabablar orasidagi bog'lovchilarni aniqlayishda foydalaniladi. O'zgaruvchan sabablar orqali o'zgarishlarni qonunlashtirish va tahlil qilish imkonini beradi.
|
1.Muhim va ma'lumotlar ustunlik qabul qilish: Tafakkur jarayonida muhim malumotlarni qabul qilish va ular ustunlik berish zarurdir. Bu, topshirilgan masalalarni tahlil qilish uchun tartiblash, to'plamlar qo'shish, mantikiy jadal qilish, sabab-sabablar bilan taqqoslash va boshqalar kabi qonunlardan foydalangan bo'lish mumkin.
|
2.Tog'ri topishlar qoidasi (deduksiya): Bu qonun, umumiy qoida yoki ko'rsatmalar orqali olingan axborotlar asosida ma'lum bir axborotni olish va umumlashtirishni ta'minlaydi. Deduksiya, umumiy qoidalar va axborotlar orqali ajralib tushgan natijalarga yetilish imkonini beradi.
|
2.Mantikiy asoslarini tushunish: Tafakkurda mantikiy asoslar bilan tanishish va ularni tozalash juda muhimdir. Mantikiy asoslar misollarini, masalan, sabablar-kesibot o'sish, tartiblash, mantikiy dalillar, mantikiy mushtaraklik va boshqalar sifatida ko'rsatish mumkin.
|
3.Tasniflash qoidasi (klasifikatsiya): Bu qonun, obyekt yoki javobni asosiy xususiyatlari bo'yicha guruhlash, tasniflash va tartiblashni ta'minlaydi. Tasniflash qoidasi, obyektlarni tahlil qilish va moslashtirishga yordam beradi.
|
3.Fikrni tahlil qilish: Tafakkurda o'zgarishlarni tahlil qilish va fikrni rivojlantirish uchun, tahlil qilish, muhokama qilish, dalillash, jarayonni davom ettirish va natijalarni ko'rsatish zarur bo'ladi.
|
Harakatlanish qoidalari (dinamik-logik): Bu qonun, o'zgarishlarni o'rgatish, o'zlashtirish va yanada rivojlantirishga yordam beradi. Dinamik-logik qoidalar, fikrni davom ettirish, jarayonlarni jadal rivojlantirish va yangi natijalarga yetish imkonini beradi.
|
Ushbu prinsiplar, tafakkur qonunlarining bir nechtasini ifodalaydi, lekin bu o'zgartirilgan misollardir. Tafakkur qonunlari, adabiy va falsafiy mantiqdan, asosiy fikrni mustahkamlash va o'ylashni mantikiy tartibda ta'minlashga yordam beradi.
|