Zbekiston respublikasi

2.1.6-rasm. Moslashuvchan ishlab chiqarish moduli sxemasi 
Moslashuvchan ishlab chiqarish sistemasi (2.1.7-rasm) ichida qurilgan va 
tizim elementlarini hamda ishlov berish asboblarining avtomatlashgan 
diagnostikasini amalga oshiradigan qurilma texnologik jarayon borish vaqtida 
avtomatik ravishda sozlash ishlarini bajaradi yoki zarur hollarda operatorning 
aralashuvi uchun unga signal beradi. 

---

65 
E-BOT 720
robotlashtirilgan yacheyka (2.1.8-расм) inson ishtirokisiz uzoq 
vaqt ishlash rejimida faoliyat ko`rsatishga mo`ljallangan. Bu sistema ishchi kuchini 
kamaytirib, avtomatlashtirishni kuchaytirish holatlarida ayniqsa samarador bo`ladi. 
INTEGREX, 
INTEGREX-e 
va
 
VARIAXIS
 
seriyali 
stanoklarda 
qo`llanilganda 720 soat (24 soat x 30 kun) uzluksiz ishlatish mumkin. 
 
 
2.1.7-rasm. Moslashuvchan ishlab chiqarish jihozi 
Manba: http://www.victor-cnc.ru/images/stlit/vt_20_001.jpg  
 
2.1.3.
Raqamli dasturli boshqariladigan stanoklar 
 
Raqamli dasturli boshqariladigan stanoklar tipik mexatron tizimlar 
hisoblanadi. Ular metalldan, yog`ochdan, plastmassadan ishlangan mahsulotlarga 
mexanik ishlov berish uchun ishlatiladi. Harakat modullari ishini dastlab dastur 
yuklangan stanokning raqamli sistemasi boshqaradi (2.1.9-rasm).
 

---

66 
 
2.1.8-rasm. E-BOT 720 robotlashtirilgan yacheyka 
Manba: http://www.macros-ht.ru/gibkie-modulnie-sistemi-mazak 
 
 
a 
b 
2.1.9-rasm. Raqamli dasturli boshqariladigan stanoklar
(a – tokarli; b – frezer-gravyuralash stanogi) 

---

67 
Iqtisodiy va texnik sabablarga ko`ra sarflov materiallar narxining oshib 
borishi, mavjud tizimlarning ma`naviy va moddiy eskirishi, ishlab chiqarish 
stanoklarining samaradorligi, aniqligi va ishonchligini oshishi sababli eski raqamli 
dasturli boshqariladigan tizimlarning zamonaviylariga almashtirish bugungi kunda 
ko`pgina korxonalar uchun muhim bo`lib hisoblanadi. 
Raqamli dasturli boshqariladigan (RDB) tizimlarining
tahlili ularning 
iqtisodiy muvofiqligi va mikrokontrollerlar asosida yaratilgan RBD tizimlariga 
o`tishga sabab bo`ladi. 
AtmelATmegal 28
mikrokontroller asosida yaratilgan RBD 
tizimi tuzilishini ko`ramiz: 
Mikrokontrollerning afzalliklari: 
•
Nisbatan yuqori chastotaga egaligi (16 MGts); 
•
CISC
-arxitekturadan
17
farqli o`laroq bir sikl sinxronizatsiya natijasida 
topshiriqlarni ajratib olish imkoniyatiga ega bo`lgan va nisbatan yuqori ishlab 
chiqarish quvvatiga ega bo`lgan 
RISC
-arxitektura
18
bilan ta`minlanganligi;
•
Flash-xotiraga ega bo`lishi, uning kengaytirish imkoniyati mavjudligi. U 
RDB dasturini binar tizimda saqlash jarayonida uning quvvati 20 ming operatsiyani 
bajarish imkoniyatini beradi.