Ўзбекистон статистика ахборотномаси

Bulutli ma’lumotlar ombori. Kompyuterlar va mobil moslamalar, kabellar 
va Flash drayvlari o'rtasida fayllarni almashish endi kerak emas. Agar qurilmalar 
Internetga kirish huquqiga ega bo'lsa, fayllarni "bulutda" saqlash, qayta ishlash va 
o’zaro fayllarni almashish mumkin. Aniqrog'i, ular bo'sh joy bo'ylab tarqoq serverlar 
to'plamida joylashishi mumkin (bitta virtual - bulutli serverga birlashtirilgan), 
ulardan foydalanish pullik yoki bepul ta’riflar asosida taqdim etiladi. Bulutda fayllar 
kompyuterning qattiq diskida, ammo bittadan, lekin unga ulanish qobiliyatiga ega 
bo'lgan turli xil qurilmalardan olinadi. Har bir uchinchi Internet foydalanuvchi 
allaqachon xizmatga bulutni saqlash texnologiyasi orqali foydalanmoqda, ammo 
kimdir hali ham flesh-disklarni saqlaydi.[4]. 
Ma’lumotlarni bulutda saqlash. 
Ma’lumotlarni saqlashdagi muammolarni yechishda yagona hisoblash 
kompleksini, yaʻni taqsimlangan tizim usullari negizidagi maʻlumot qayta ishlash 
markazi (MQIM) ni yaratish hisoblanadi. Maʻlumotni saqlash va qayta ishlash 
markazi (inglizcha data center) – ixtisoslashtirilgan arxitektura hisoblanib, server 
(xosting) va tarmoq vositalaridan tarkib topadi, unga foydalanuvchilar Internet 
kanallari yordamida bog‘lanadilar. 
Maʻlumot qayta ishlash markazining asosiy maqsadi axborot texnologiyalari 
infrastrukturasining ishonchliligiga, resurslariga kirish sodda bo‘lishligiga, 
xavfsizligi taʻminlanishiga va boshqarilishiga qo‘yilgan talablar taʻminlangan holda 
tarqoq holdagi hisoblash quvvatlarini birlashtirish hamda ularga egalik qilish 
xarajatlarini kamaytirish hisoblanadi. Maʻlumotni saqlash va qayta ishlash markazi 
korporativ kliyentlarning qiziqishlariga muvofiq axborotni qayta ishlash, saqlash va 
tarqatish funksiyalarini bajaradi. Markaz axborot xizmatlarini taqdim etish yo‘li 
bilan biznes masalalarining yechimini amalga oshirishga yo‘naltirilgan. [5]. 
Maʻlumotni saqlash va qayta ishlash markazi quyidagilardan tarkib topadi: 
- server qurilmalarini o‘z ichiga olgan informatsion infrastruktura – 
maʻlumot qayta ishlash markazining asosiy funksiyalarini, yaʻni maʻlumot 
qayta ishlash va saqlash funksiyalarini bajaradi; 
- telekommunikatsiya infrastrukturasi – maʻlumot qayta ishlash markazi 
komponentalari orasida o‘zaro muloqotni (aloqani) taʻminlaydi, shu bilan 
birga ushbu infrastruktura MQIM bilan foydalanuvchi o‘rtasida maʻlumot 
uzatish jarayonlarini amalga oshiradi;
- muxandis infrastruktura - MQIM sistemalarining normal ishlashi uchun 
muhit yaratib beradi. 
Maʻlumot qayta ishlash markazining standart modelida quyidagi funksional 
tizim ostilar ajratiladi: 

---

Давлат статистика қўмитаси ҳузуридаги Кадрлар малакасини ошириш ва статистик 
тадқиқотлар институтининг “Ўзбекистон статистика ахборотномаси” илмий 
электрон журнали. 202
2
 йил, 
1
-сон
- server tizimostilari – korporativ ilovalarni ishlashi uchun hisoblash resurslarini 
taqdim etadilar; 
- tarmoq muloqotlarini amalga oshirish tizimostilari – MQIM komponentalari
orasida axborot oqimlarining ishochli transportirov-kasini hamda MQIMni 
magistral
maʻlumot uzatish tarmog‘i balan bog‘lanishini taʻminlaydilar; 
- maʻlumot saqlash tizimostisi; 
- axborot ishonchliligini taʻminlash tizim ostisi; 
- boshqarish va monitoring qilish tizim ostisi, u boshqarish, moni-toring ,
diagnostika va apparat – dastur kompleksi nosozliklarini lokal-lashtirish 
funksiyalarini
bajaradi. [6].