Ózbekstan respublikasí joqarí bilimlendiriw, ilim hám innovaciyalar ministrligi qaraqalpaq mámleketlik universiteti

2.Klass daǵaza qılıw hám onı shaqırıp alıw

Klasta obiekt jaratıw bizge bazalıq klasınıń elementlerinen paydalanıw imkaniyatın beredi. Obiekt sondayaq ssilka beriwi de múmkin. Obiekttiń qollanılıwın mısallarda kórip ótsek.


Joqarıdaǵı mısalda kórip turǵanıńızday Qurılıs degen bazalıq klass jaratılǵan bolıp, oǵan Program klasında jay hám mektep obiektleri jaratılǵan. Jay hám mektep obiektleri járdeminde Qurılıs klasına múrajaat qılınǵan. Mısaldan juwmaq shıǵaratuǵın bolsaq obiekt- bul qanday da bir klastıń elementi dep atasaq ta boladı yaǵnıy oǵan maǵlıwmatlar hám kodlardı jaylastırsaq boladı. Bul maǵlıwmatlar bazalıq klastıń elementleri arqalı qáliplestiredi.

Sonday_aq obiektler arqalı konstruktorlardı iletiw múmkin. Konstruktorlarda qayta júklew mexanizmi bolǵanlıǵı ushın obiektlerde bir-biri menen atı yamasa parametrleri menen ayırılıp turıwı múmkin. Bul bolsa obiektler jardemionde klass maydanlarına mánis beriw yaki metodların iske qosıw múmkinligin bildiredi.
Sonday-aq obiektler bir-birinıń mánisin alıw qásiyetine de iye.


Nátiyje:
Joqarıdaǵı mısalda kórip obiektlerdiń bir-birine adres alıw múmkin ekenligin kórseńiz boladı. Bunıń ushın jay1 hám jay2 obiektlerin jaratıldı. Dáslep jay1 obiekti arqalı klass maydanlarına mánis berildi. Al sońınan bolas jay2 obiekti jaratılıp, onı tómendegishe jazdıq.

Eskertiw:Joqarıdaǵı teńlik arqalı obiektlerdıń bir-biriniń mánislerin emes, al mánzilin aladı.
Obiektlerdiń bul qásiyetin mısalda kórsek boladı. Misalda 2-obiekt jaratılǵannan soń 1-obiekttiń mánisleri ózgertildi. Kórip turǵanıńızday, nátiyje 1-obiekttiń aqırǵı nátiyjesine teń. Bunnan kelip shiǵadı. Jay1 dıń elementleri mánisin qamshelli ózgertsekte jay2 nińde mánisi sonsha ózgerip turadı.
Klaslardı obiektler jardeminde shaqırıw menen birge oni virtual shaqırıp alsaq ta boladı. Bunıń ushın virtual hám override gilt sózlerinıń járdeminde shaqırıladı.


Nátiyje:
Biz joqarıdaǵı misalda virtual override gilt sózleri arqalı miyras etip alıwdı kórip óttik. Virtual gilt sózi bul elementtiń mıyraslıq qılıp alınıwı múmkinligin bildiredi. Override gilt sózi mıyraslıq qılıp alınǵanlıǵın bildiredi. Bul eki gilt sóz ádette jup bolıp qollanıladı. Vırtual aǵzalar qorǵalmaǵan bolıp, belgili bir waqıtta qayta júklenedi. Bıraq islep shiǵarıwshı klastan paydalanıwǵa ruxsat berilmeydi yaǵnıy sol elementke tiyisli maǵlıwmatlardı bile almaymız. Bul eki gilt sóz arqalı C# tilindegi virtual elementlerden paydalanıw imkániyatin beredi. Tómendegi mısalda System.IO.StreamReader klasınan virtual metodlar shaqırılıp alınǵan. ReadToEnd(), Peek() metodlari shqirilǵan.

Protected modifikatorina misal kórip ótemiz.


Nátiyje:
Bul mısalda kórip turǵanıńızday protected modifikatorindaǵı elementten ápiwayı obiekt jaratıw arqalı shaqıra almaymız. Onı tek ǵana virtual túrde shaqırıp alsaq boladı. Shaqırǵanımızdan soń metodti isletiwimiz ushın ozimizdiń klasqa obiekt jaratip, metodtan paydalansaq boladı.

3.