12-MA`RUZA MEXANIZMLAR VA MASHINALAR NAZARIYASI.
MEXANIZMLARNING ASОSIY TURLARI. KINEMATIK JUFTLAR
KLASSIFIKATSIYASI. MEXANIZMNING ERKINLIK DARAJASINI
ANIQLASH.
Reja:
1.
Mexanizmlarning asоsiy turlari
2.
Oliy va quyi kinematic juftlar
3.
Kinematik juftlar klassifikatsiyasi
Mexanizm va mashinalar nazariyasi (MMN) mexanizmlarning tuzilishini,
kinematikasini va dinamikasini o’rgatuvchi hamda ularni
loyihalash usullarini
tushuntiruvchi fandir.
Mexanizm va mashinalar nazariyasi tadbiqiy mexanikaning tarmog’i
bo’lganligi uchun uni ko’pincha mashinalar mexanikasi, deb ataganlar. MMN ning
mexanika fanlari orasidagi o’rni va uning yondosh fanlar bilan bog’liqdigi quyida
keltirilgan sxemada ko’rsatilgan.
Nazariy mexanika va ko’pgina amaliy mexanika fanlari MMN ning nazariy
asosi ekanligi sxemadan ko’rinib turibdi.
Mexanizm va mashinalar nazariyasida ikkita asosiy masala xal qilinadi:
a) mexanizmlarning tuzilishi, kinematikasi va
dinamikasi tamili;
b) berilgan shartlar asosida mexanizmlarni strukturaviy, kinematik va dinamik
sintez qilish (loyihalash).
Mexanizm va mashinalar nazariyasini quyidagi qismlarga bo’lish qulaydir:
a) Mexanizmlar tuzilishining taxdili va ularning sintezi;
b) Mexanizmlarning kinematik taxlili va sintezi;
v) Mashina va mexanizmlar dinamikasi.
Predmetning birinchi qiismida
kinematik juftlar nazariyasi, mexanizmlarni
hosil bo’lish qonunlari va ularning tuzilishi o’rganiladi.
Fanning maqsadi
-Yangi mashina va yaratishni ilmiy-nazariy asoslarini yaratish;
-Yuqori samaradorli
zamonaviy mashinalar, robotlar va avtomatik
komplеkslarni loyixalash;
-Maxsulot sifatini yaxshilash, ish unumdorligini oshirish;
- Mashinalarni talab qilingan ish rеjimlarini ta'minlash,
ulchamlarini
ixchamlash,foydali ish koeffitsiеntini oshirish.
