2-Modul: Antropogenez jarayoni va uning asosiy bosqichlari Modul birliklari
ANTROPOGENEZ
JARAYONLARI
2-Modul: Antropogenez jarayoni va uning asosiy bosqichlari
Modul birliklari:
Antropogenez haqida tushuncha.
Antropogenez jarayoni bosqichlari
Ch.Darvin “Odamning kelib chiqishi va turlarining tanlanishi” (1871) asarida odamni odamsimon maymundan kelib chiqqan degan farazni o’rtaga tashladi
Charlz Robert Darvin(1809-1882)
“Qadimgi odamlar jun bilan qoplangan dumli, qulog’i uchli bo’lgan. Ular daraxtlarda yashagan. Hozirgi odamning shakllanishi qay tariqa yuz berdi? Uning avlodlari qanday bo’lgan?“
Keyingi 50 yil davomida antropogenez to’g’risida to’plangan ko’plab ma’lumotlar gominidlarning to’liq bo’lmasada, yangi evolyutsion jarayoni to’g’risida bir qadar mukammal va aniq ma’lumotlar beradi Hozirda dastlabki odam qachon va qayerda vujudga kelganligi aniq emas. Ta’kidlash mumkinki, bu jarayon Sharqiy Afrika hududida bundan 2,4 mln. yil burun sodir bo’lgan Primatlarning shajara daraxti. 1 - peziyadasis, 2 – afrika driopiteki, 3 - ramapitek, 4 - avstrolopitek, 5 – voysen avstrolopiteki, 6-7 – Homo erektus, 8 - neandertal, 9 - Homo sapiens, 10 – zamonaviy odam.
SAVOLLAR
1. Antropogenez so’zining lug’aviy ma’nosini toping.
2. Dastlabki odam qachon va qaerda paydo bo’lgan.
3. Odamning paydo bo’lishi haqida qanday farazlarni bilasiz.
4. Qadimgi odam suyaklari qanday joylarda yahshi saqlanadi.
5. Dastlabki sut emizuvchilar haqida hozirgi qaysi hayvon tasavvur bera oladi.
2. Antropogenez jarayoni bosqichlari Dryopithecinae – qadimgi odamsimon maymunlar bo’lib Afrikada vujudga kelgan va undan Yevropaga o’tgan deb taxmin qilinadi DRIOPITEK
1. Dryopithecus – ikki turi mavjud bo’lib, ulardan biri ikkinchisidan gavdaliroq bo’lgan. Ular yashgan davri o’rta va so’nggi miotsen, vatani – Yevropa.
2. Proconsul- oldingi gominidlardan kattaligi bilan farqlanadi, yuzining oldinga bo’rtib chiqqanligi bilan shinpanzega o’xshab ketadi.
3. Limnopithecus – kichkina bo’lib, ko’p jihatdan gibbonlarni eslatadi.Ular davri –ilk va o’rta miotsen, vatani Sharqiy Afrika.
4. Rangwapithecus –yuqori uzun qoziq tishli, gavda hajmi har xil. Sharqiy Afrikada yashagan.