4-мавзу: Ўлчаш. ЎЛчашноани. 0+Ликлари
Yüklə 0,74 Mb. Pdf görüntüsü
|
1 2
1-Ma\'ruza taqdimot|
1-MA’RUZA. STATIKA. BIR NUQTADA KESISHUVCHI VA PARALLEL KUCHLAR SISTEMASI Reja 1. Statika aksiomalari 2. Bog’lanish, ularning turlari va bog’lanish reaksiyalari 3. Bir tekislikda joylashgan ikkita kuchni qo’shish 4. Uchrashuvchi kuchlar sistemasini qo’shish 5. Kuchni berilgan yo’nalish bo’yicha ikkita tashkil etuvchilarga ajratish 6. Bir tekislikda joylashgan parallel yoki tasir chiziqlari chizmadan tashqarida kesishuvchi ikkita kuchni qo’shish. 7. Kuchning o’qqa va tekislikka proyeksiyasi. Nazariy mexanika fani moddiy jismlarning harakatlanish qonuniyatlarini yoki ularni muvozanatda bo’lish sabablarini o’rgatadi. Nazariy mexanikada barcha jismlar absolyut qattiq deb qabul qilinadi, yani jismlar harakat davomida yoki muvozanat xolatida o’zining shaklini o’zgartirmaydi deb faraz qilinadi. XVII asrda italiyalik olim G.Galiley va ingliz olimi I.Nyutonlar tomonidan uzoq vaqtlar davomida olib borilgan tajriba va kuzatishlar natijasida har qanday moddiy jismlarning harakatlarini paydo bo’lishi, yoki shu harakatlarning o’zgarishi ularning bir birovlariga ko’rsatayotgan o’zaro tasirlariga, yoki boshqacha qilib aytganda kuchlarga uzviy bog’liq ekanligini aniqladilar. Shunga ko’ra kuch, bu bir jismning ikkinchi jismga va ikkinchi jismning birinchi jismga ta’siridan iborat ekan. Kuch vektor qiymat dan iboratdir, chunki uning yo’nalishi, qo’yilgan nuqtasi va uning son qiymatlaridan birortasi noma’lum bo’lsa, uning tasiridagi jismning qaysi tomonga qanday tezlanish bilan harakatini o’zgartirishi haqida aniq ma’lumot olib bo’lmaydi. Demak kuch har doim vektor qiymatdan iborat bo’ladi, har doim o’zining moduli (son qiymati), yo’nalishi va qo’yilgan nuqtasi bizga ma’lum bo’lishi shart. 2-aksioma. Agar biror qattiq jism muvozanat xolatida yoki qandaydir qonuniyat bilan harakat qilayotgan bo’lsa-yu, shu jismga yuqorida aytilgan o’zaro muvozanatlashuvchi kuchlar sistemasini qo’ysak, yoki undan shundaylarini olib tashlasak, ushbu jism o’zining muvozanat xolatini yoki tegishli qonuniyat bilan qilayotgan harakatini davom ettiraveradi. Yüklə 0,74 Mb. Dostları ilə paylaş:
|
1 2