6-mavzu. Hujjat turlari va xususiyatlari: tavsifnoma, tavsiyanoma ma’lumotnoma. Yozilish uslubi, o‘ziga xos xususiyatlari. Reja

6-mavzu. Hujjat turlari va xususiyatlari: tavsifnoma, tavsiyanoma ma’lumotnoma. Yozilish uslubi, o‘ziga xos xususiyatlari.
Reja:

1. 
   Hujjat turlari va xususiyatlari.
   
2. 
   Tavsifnoma va tavsiyanomalarning yozilish uslubi, o‘ziga xos xususiyatlari va namunalari ustida ishlash.
   
3. 
   Ma’lumotnomaning yozilish uslubi, o‘ziga xos xususiyatlari va namunalari ustida ishlash.
   

Tayanch so`z va iboralar: hujjatlat tili, ish yuritish, til, tafakkur, uslub, nutq uslublari, hujjat turlari,ichki va tashqi hujjatlar, hujjatlarning o`ziga xos xususiyatlari, tavsifnoma,tavsiyanoma, ma’lumotnoma, tilning lug`at tarkibi, so`z boyligi, tavsifiy tavsiyanoma.
Hujjatlarning maqsadi, yo’nalishi, hajmi, shakli va boshqa bir qator sifatlari ham turlichadir . Shunday ekan, hujjatlar tiliga qo’yiladigan umumiy talablar bilan bir qatorda har bir turkum hujjatlar oldiga qo’yiladigan ko’pgina lisoniy talablar ham mavjud. Muayyan turdagi hujjat, albatta, o’zoga xos xususiyat va sifatlar bilan belgilanadi. Bu xususiyat va sifatlarni har taraflama va chuqur tasavvur qilmasdan turib, mukammal hujjatchilikni yaratish haqida gap bo’lish mumkin emas. Shuning uchcun bu o’rinda hujjatlar tasnifi masalasi alohida ahamiyat kasb etadi .
Ichki hujjat – muassasa yoki korxonani o‘zida tuzi-ladigan va shu korxona ichida foyda-laniladigan hujjatlardir. Bularga xo-dimning shaxsiy vara-qasi, majlis bayonnomasi, ichki buyruq va boshqalar kiradi.
Yoki xizmat yozishmalarida mana bunday qoliplashgan so‘zlardan foydalanish mumkin:
1) “Sizga . . .ni ma’lum qilamiz”;“Sizga . . .ni bildiramiz”; “Sizga . . .ni eslatamiz”;2) “. . . yordam tariqasida . . .”, “. . . munosabat bilan . . . ”, “. . . qaroriga muvofiq ravishda . . .”3) “. . . ga zavod ma’muriyati qarshi emas”; “. . . ga zavod kafolat beradi” va h.k.
O`zbek tilidagi hujjatchilik takomillashaborgani sari, bunday qoliplashgan birikmalar ham ko`payib, mukammalashib boradi. Buning natijasida hujjatlarni tuzish va rasmiylashtirishishi ham bir qadar yengillashadi. Anashu qoliplashgan birikmalarning ishtirokiga ko`ra, hujjatchilar “hujjatlar yozilmaydi, balki tuziladi” deydilar.