8- SINFLAR UCHUN «O`ZBEKISTON DAVLATI VA
HUQUQI ASOSLARI»
9- sinflar uchun “KONSTITUTSIYAVIY HUQUQ
ASOSLARI O`QUV DASTURLARI
Toshkent - 2014
Umumiy o
’
rta ta’lim o`quv dasturi
UQTIRISH XATI
Mamlakatimizda demokratik huquqiy davlat hamda fuqarolik jamiyatini
qurish va shakllantirish ko`p jihatdan huquqiy ta'limning muvaffaqiyat bilan
amalga oshirilishiga bog`liq.
Prezidentimizning 1997 yil 25 iyundagi "Huquqiy tarbiyani yaxshilash,
aholining huquqiy madaniyati darajasini yuksaltirish, huquqshunos kadrlarni
tayyorlash tizimini takomillashtirish, jamoatchilik fikrini o`rganish ishini
yaxshilash haqida"gi Farmoni aholining huquqiy bilimi va ongini yuksaltirishdek
ulug`vor maqsadlarni ro`yobga chiqarishni ko`zlaydi. Ana shu maqsadlar ro’yobi
sifatida 1997 yil 29 avgustda O`zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining IX
sessiyasida qabul qilingan "Jamiyatda huquqiy madaniyatni yuksaltirish milliy
dasturi"da belgilangan huquqiy ta'lim maqsadlarini ko`zlagan holda "Ta`lim
to`g`risida"gi Qonun va "Kadrlar tayyorlash milliy dasturi" talablaridan kelib
chiqib, "Umumiy o`rta ta'lim muassasalari uchun huquqiy ta'lim standarti" va
o’quv dasturlari ishlab chiqildi.
Ushbu dastur fan yuzasidan o‘quvchi egallashi lozim bo‘lgan bilim,
ko‘nikma va malakalarning belgilangan ma’lum me’yori, ilmiy asoslangan bilimlar
hajmi bo’lib, 8-9-sinflarda o‘rganiladigan «O’zbekiston Davlati va huquq asoslari»
fanida uzluksizlik va izchillikni ta’minlashdir.
Shuningdek, o‘quvchilarning olgan nazariy bilim va tushunchalarini sinab
ko‘rish, jamoatchilik o‘rtasida ana shu bilimlarni qo‘llay olish ko‘nikmalarini hosil
qilishga e’tiborni qaratish maqsadida ba’zi darslarni amaliy mashg‘ulot tarzida
ham tashkil etish mumkin.
Bunday tajriba fan oldiga qo‘yilgan maqsad, vazifalarni izchil amalga
oshirishda ijobiy samara beradi.
«Davlat va huquq asoslari» fani 8-9 sinflarda haftasiga 1 soat (har bir sinfda
34 soat) dan jami 68 soat o’qitiladi.
Umumiy o’rta ta’lim
VIII sinf UCHUN «O`ZBEKISTON DAVLATI VA HUQUQI
ASOSLARI»
o`quv dasturi
(34 SOAT)
1-dars: Kirish. Mustaqillik-bu huquqdir
O`zbekiston Respublikasi mustaqilligi. Mustaqillikning huquqiy asoslari.
Davlat va huquq asoslari ijtimoiy fan sifatida. Fanning o`ziga xos xususiyatlari,
boshqa fanlar bilan o`zaro munosabati.
I bob. Jamiyat va davlat
2- dars: Jamiyat
Jamiyat haqida tushuncha. Jamiyatining asosiy tarkibiy qismlari va tuzilishi.
Inson va jamiyat.
3- dars: Davlat
Davlat tushunchasii. Davlat belgilari.
4- dars: Davlat funktsiyalari
Davlat funktsiyasi tushunchasi. Davlatning ichki va tashqi funksiyalari.
5- dars : Davlatning boshqaruv shakli
Davlat boshqaruvi. Monarxiya va respublika boshqaruvidagi davlatlar,
ularning belgilari.
6- dars: Davlatning tuzilish shakli
Davlat tuzilishi tushunchasi. Unitar, konfederativ, federativ davlatlar va
ularning belgilari.
7- dars : Siyosiy tartiboti ( rejim).Davlat organlari. Davlat mexanizmi
Siyosiy tartibot(rejim). Davlat organlari.Davlat mexanizimlari.
FUQAQROLIK JAMIYATI VA HUQUQIY DAVLAT
8-dars:
Nazorat ishi.
II bob. Fuqarolik jamiyati va Huquqiy davlat.
9- dars: Huquqiy davlat.
Huquqiy davlat tushunchasi. Huquqiy davlat belgilari.
10- dars: Fuqarolik jamiyati.
Fuqarolik jamiyati tushunchasi. Fuqarolik jamiyatining belgilari. Fuqarolik
jamiyatida davlatning roli.
11- dars: O`zbekiston Respublikasida fuqarolik jamiyati asoslari.
O`zbekistonda fuqarolik jamiyati qurish asoslari. O`zbekistonda fuqarolik
jamiyati belgilarining shakllanishi.
12-dars:O’zbekiston
Respublikasida
huquqiy
islohotlar.Shaxsning
huquqiy madaniyati.
Davlat hokimiyati va bshqaruvini demokratlashtirish.Sud –huquq tizimini
isloh etish. Axborot sohasini isloh qilish, axborot va so’z erkinligini ta’minlash.
O’zbekistonda saylov huquqi erkinligini ta’minlash va saylov
qonunchiligini rivojlantirish. Fuqarolik jamiyati institutlarini shakllantirish va
rivojlantirish. Demokratik bozor islohotlarini va iqtisodiyotni liberallashtirishni
yanada chuqurlashtirish.
O’zbekiston Respublikasida Davlat Boshqaruvi va Huquq
13- dars. O’zbekiston Respublikasida davlat boshqaruvi.
O’zbekiston Respublikasi davlat hokimiyatining tizimi – hokimiyatining
qonun chiqaruvchi, ijro etuvchi va sud hokimiyatiga bo’linishi prinsipiga
asoslanishi. O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi va amaldagi qonunlar.
14-dars. Davlat boshlig’i.Prezident institutining joriy etilishi. Prezident–
davlat boshlig’i. Prezident vakolatlari.
15-dars. O’zbekiston Respublikasida qonun chiqaruvchi organ.
O`zbekiston Respublikasi
qonun chiqaruvchi organlari tizizmi
.
Qonunchilik palatasi va Senatning vazifalari .
16-dars. O’zbekiston Respublikasining ijro etuvchi hokimiyat organlari.
17-dars. Nazorat ishi.
18-dars. O’zbekiston Respublikasi sud tizimi.
Sud hokimiyati tizimi tusushunchasi. Sud hokimiyati tizimi.
AXLOQ VA HUQUQ
19-dars. Huquq.
Huquqning paydo bo’llishi. Huquq funktsiyalari.
20-dars. Huquq normalar.
Huquqiy norma tusushunchasi. Huquqiy normalar.
21-dars. Huquq tarmoqlari ( sohalari).
Huquq sohasi tushunchasi. Huquq sohasi tizimi.
22-dars. Huquqiy munosabatlar va ularning tuzilishi.
Huquqiy munosabat tushunchasi. Huquqiy munosabatlarning sub`yektlari va
ob`yektlari. Huquqiy munosabatlarning mazmuni.
23-dars. O`zbekiston Respublikasining qonun manbalari.
O`zbekiston mustaqilligining huquqiy asoslari. Mustaqil O`zbekiston
Respublikasi Konstitutsiyasining tuzilishi. O`zbekiston Respublikasi qonunlari:
Asosiy qonun, konstituutsiyaviy qonun, Xalqaro huquqning umum e'tirof etgan
prinsiplari va normalari. Qonunlar. Qonun osti hujjatlari. Xalqaro shartnomalar.
Huquqbuzarlik va huquqiy javobgarlik
24-dars. Huquqbuzarlik.
Huquqbuzarlik tushunchasi. Huquqbuzarlikning asosiy belgilari. Ijtimoiy
xavflilik. Huquqqa zidlik. Ayblilik, jazolanish, ayb, hulq-atvor qoidalari.
Huquqbuzarlik turlari.
25-dars. Huquqiy javobgarlik.
Huquqiy javobgarlik tushunchasi. Huquqiy javobgarlik turlari.
26-dars. Huquqni muhofaza qiluvchi davlat organlari. Prokuratura va
tergov idoralari.
Huquqni muhofaza qiluvchi organlar haqida tushuncha. Sud. Militsiya.
Prokuratura. Advokatura.
27-dars. Nazorat ishi.
28-dars. Ichki ishlar va Adliya vazirligi. Notarial idoralar va
advokatura.
Ichki ishlar organlarining asosiy vazifalari. Adliya organlari tizimi.Notarial
ishlar. Advokatlik faliyatining huquqiy asoslari haqida.
29- dars.Qonuniylik va huquqiy tartibot.
Qonuniylikning yagonaligi. Qonuniylikning ustuvorligi va hamma uchun
majburiyligi. Qonuniylik va uning maqsadga muvofiqligi. Qonunchilikning
huquqiy madaniyat bilan chambarchas bog’langanligi. Qonuniylikni amalga
oshirishda xalqning ishtiroki. Qonuniylikning jamoatchilik bilan chambarchas
bog’liqligi. Huquqiy tartibot.
Voyaga yetmaganlar huquqlari, burchlari.
30-dars. Fuqarolik qonunchiligida voyaga yetmaganlarning huqulari.
Qonun ustuvorligi tushunchasi. Huquqiy savodxonlik, huquqiy tartibot.
31-dars.Jinoyat qonunchiligida voyaga yetmaganlarning huquq va
majburiyatlari.
Huquqbuzarliklarning xususiyati va belgilari.Yoyaga yetmaganlarning
qo’shimcha jazolari.Axloq tuzatish ishlari jazosi. Qamoq.Ozodlikdan mahrum
qilish.
32-dars. Oila qonunchiligida voyaga yetmaganlarning huquq va
majburiyatlari.
Ota-onaning farzand oldidagi burchi. Oilada voyaga yetmaganlarning
mulkiy huquqlari.
33-dars. Mehnat qonunchiligida voyaga yetmaganlarning huquqlari.
Mehnatga oid huquqiy munosabatlarda voyaga yetmaganlarning huquqlari.
Voyaga yetmaganlarning mehnatiga haq to’lash, ularning ish vaqti va dam olish
vaqti.
34-dars.Nazorat ishi.
Umumiy o’rta ta’lim IX sinf
"Konstitutsiyaviy huquq asoslari» fani
o`quv dasturi
(34 SOAT)
I bo`lim. Konstitutsiya-davlatning asosiy qonuni
1-mavzu: Konstitutsiyaviy huquq
“Konstitutsiyaviy huquq” tushunchasi. Huquqning boshqa tarmoqlari bilan
o’zaro bog’liqligi. Konstitutsiyaviy huquq asosi.
2-mavzu: O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi yaratilishining
asosiy omillari
Yangi konstitutsiya qabul qilish zarurati. O’zbekiston Respublikasi
Konstitutsiyasining qabul qilinishi. Konstitutsiyaning belgilari.
3-mavzu: O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining moddalari va
xususiyatlari
O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining tuzilishi. Muqaddima.
Konstitutsiyada e’lon qilingan umuminsoniy qadriyatlar: inson huquq va
erkinlilarining ustuvorligi, demokratiya ideallari, fuqarolar tinchligi va milliy
totuvlikka intilish, mustaqillik g’oyasi.
4-mavzu:
O’zbekiston
Respublikasi
Konstitutsiyasining
asosiy
prinsiplari
Davlat suvereniteti. O`zbekiston Respublikasi – mustaqil suveren davlat.
Demokratiya – xalq hokimiyatchiligi. Konstitutsiyaviy tuzum prinsiplari.
5-mavzu: O’zbekiston Respublikasining tashqi siyosati
Davlatning tashqi sioysiy faoliyati. O’zbekiston tashqi sioysatining asosiy
prinsiplari.
Inson va fuqarolarning asosiy huquqlari, erkinliklari va
burchlari
6- mavzu: Inson va fuqarolarning huquqlari, erkinliklari va burchlari.
Inson va davlatning o’zaro bog’liqligi. Inson huquqlariga doir xalqaro va
milliy hujjatlar. Inson va fuqarolarning asosiy huquqlari, erkinliklari va burchlari,
shaxsiy, siyosy, iqtisodiy va ijtimoiy huquqlar.
7-mavzu: O’zbekiston Respublikasi fuqaroligi.
Fuqarolik. Fuqarolikka qabul qilish asoslari va uni to’xtatish shartlari.
Fuqaro va davlat. O’zbekiston fuqarosining huquqiy maqomi.
8-mavzu: Nazorat ishi.
9-mavzu: Inson va fuqarolarning shaxsiy huquq va erkinliklari.
Yashash huquqi. Erkinlik va shaxsiy daxlsizlik huquqi. Qadr-qimmat va
shaxsiy hayotga tajovuzdan himoyalanish huquqi. Yashash joyini erkin tanlash
huquqi. Turar joy dahlsizligi. Vijdon erkinligi.
10 -mavzu: Siyosiy huquqlar.
Siyosiy huquq tushunchasi. O`zbekiston fuqarolarining saylov huquqi,
siyosiy partiyalar, kasaba uyushmalari va jamoat birlashmalariga uyushish huquqi.
Yig`ilishlar va namoyishlar o`tkazish erkinligi.
11-mavzu: Ijtimoiy, iqtisodiy va madaniy huquqlari.
Ijtimoiy va iqtisodiy huquqlar tushunchasi. Mulkdor bo`lish huquqi. Mehnat
qilish va erkin kasb tanlash huquqi. Voyaga yeytmaganlarning mehnatini
muhofaza qilish. Ijtimoiy ta'minot olish huquqi. Ilmiy va texnikaviy ijod erkinligi,
madaniyat yutuqlaridan foydalanish huquqi.
12-mavzu: Inson huquq va erkinliklarining kafolatlari.
Inson huquqlari va erkinliklarining kafolatlari tushunchasi. Konstitutsiya va
qonunlarda inson huquq va erkinliklari kafolatlarining ta'minlanishi.
13- mavzu: O’zbekiston Respublikasi fuqarolarining konstitutsiyaviy
burchlari. (1 soat)
Konstitutsiyaviy burch va majburiyat tushunchasi. Huquq va burchlar
birligi. Mudofaa va xavfsizlik.
14-dars: Nazorat ishi.
III bo`lim. Jamiyat va shaxs ( 9 soat)
15-mavzu: Jamoat birlashmalari va ommaviy axborot vositalari
faoliyati.
Jamoat
birlashmalari
tushunchasi.
Jamoat
birlashmalari
faoliyati.
O`zbekiston Respublikasining “Ommaviy axborot vositalari to’g’risida”gi Qonuni.
16-mavzu: Siyosiy partiyalar.
Demokratik huquqiy davlatda siyosiy partiyalar faoliyati ahamiyati.
O`zbekiston Respublikasida ko`p partiyali tizimning shakllanishi. Mamlakatda
demokratiyani mustahkamlashda siyosiy partiyalarning roli. Yakka partiyali va
ko`p partiyali tizimlar afzalligi va kamchiliklari.
17-mavzu Oila va jamiyatning buguni va kelajagi negizidir.
Oila davlat himoyasida. Jamiyatning oila oldidagi va oilaning jamiyat
oldidagi asosiy huquq va burchlari. Ota-onalar va farzandlarning huquq va
burchlari.
18-mavzu: O’zbekiston Respublikasining ma'muriy-hududiy tuzilish
tushunchasi.
O`zbekiston Respublikasining ma'muriy-hududiy va davlat tuzilishi
shakllari. Viloyatlar, shaharlar, tumanlar, qishloqlar, ovullar, ularning hududiy
tuzilishi va o`ziga xos xususiyatlari.
19-mavzu: O`zbekiston Respublikasi Davlat hokimiyatining tashkil
etilishi.
O`zbekiston Respublikasida davlat hokimiyati tizimi va O`zbekistonda
davlat hokimiyati organlarining vakolatlari. Oliy Majlisning ikki palataga
bo`linishi va ularning tuzilishi, Senat va senatorlarning faoliyati va ularning
vakolatlari.
20-mavzu:Oliy Majlis va uning vakolatlari.
Oliy majlis va uning tarkibini tuzish tartibi. Oliy Majlis Qonunchilik
palatasining mutlaq vakolatlari.Qonunchilik tashabbusi huquqi.Qonunchilik
jarayoni bosqichlari.
21-mavzu: O`zbekiston Respublikasi Prezidenti.
O`zbekiston Respublikasi Prezidenti va uning vakolatlari. O`zbekiston
Respublikasi Prezidentini saylash tartibi, Prezident vakolat muddatining
uzaytirilishi.
22-dars: Nazorat ishi.
23-mavzu: O`zbekiston Respublikasining ijro etuvchi hokimiyat
organlari.
Vazirlar Mahkamasi – mamlakat hukumati. Xalq deputatlari Kengashlari.
Hokimlar va ularning vakolatlari . Fuqarolarning o’zini o’zi boshqarish organlari.
24-mavzu: Mahalliy davlat hkimiyati organlari.
Xalq deputatlari. Viloyatlar, tumanlar va shaharlar hokimlari faoliyati.
25-mavzu: O`zbekiston Respublikasining sud tizimi.
O`zbekiston Respublikasining sud tizimini tashkil topishi va faoliyatining
printsiplari.
26- mavzu: O`zbekiston Respublikasi sud organlari faliyatini tashkil
etish.
Odil sudlovni amalga oshirishdagi asosiy talablar.Sudlarning huquq va
majburiyatlari.Konstitutsiyaviy sudning vakolatlari.O’zbekiston Respublikasining
qonuni normativ – huquqiy hujjatlari to’g’risida.
IV bo`lim. Konstitutsiya-mamlakatda demokratiyani rivojlanitirish
kafolatidir.
27- mavzu: O`zbekiston Respublikasida saylov tizimi.
O`zbekiston Respublikasida saylov tizimi. Saylovlarning davlatda
demokratik munosabatlarni rivojlantirishdagi ahamiyati. Saylovning demokratik
printsiplari. Referendum va uni o`tkazish tartibi.
28-mavzu: Amaliy dars. O’zbekiston Respublikasi Oliy majlis
deputatlari va senatorlari saylovi.
Oliy majlisga deputatlar saylovini o’tkazish tartibi. Maktab Kamolot
sardorlarini saylash. Saylovoldi kompaniyasiga
tayyorgarlik.
Saylovoldi
kompaniyasi. Saylov.
29-mavzu: O`zbekiston Respublikasining Prokuratura organlari.
Prokuror – qonun himoyachisi. Prokuratura organlarining tuzilishi. Prokuror
nazoratiga oid hujjat turlari.
30- mavzu: O`zbekiston Respublikasida moliya va kredit.
Huquq va iqtisodiyotning o`zaro bog`liqligi. O`zbekiston respublikasining
moliya va pul-kredit tizimi. Soliqlar. Davlat byudjeti.
31-mavzu: Konstitutsiyaga o`zgartirishlar kiritish.
Konstitutsiyaga o`zgartirish kiritish shartlari, tartibi. Konstitutsiya
komissiyasi, “qat’iy” konstiustiya, “moslashuvchan” Konstitutsiya.
32-mavzu:O’rganilgan
mavzularni
takrorlash:
“Konstitutsiya-
mamlakatda demokratiyani rivojlanitirishning huquqiy kafolatidir”.
33- dars.Nazorat ishi.
34-dars. Yakuniy takrorlash.
Akademik litsey va kasb-hunar kollejlari uchun o’quv dasturi
DAVLAT VA HUQUQ ASOSLARI
1. So’z boshi
O’zbekiston Respublikasi davlat mustaqilligining e’lon qilinishi bugungi yosh
avlodlarimizga nasib etdi. Respublikamiz insonparvar demokratik huquqiy davlat
qurmoqda. Bunday davlatni barpo etish esa jamiyatdagi rivojlangan huquqiy
tizimning, xalqning, ayniqsa yoshlarning yuksak darajadagi huquqiy bilimi, ongi,
madaniyatini taqozo etadi. «Eng muhimi, barcha huquqiy davlatlar qatorida qonun
asosida yashashni o’rganishimiz zarur»
Keyingi yillarda Respublikamizda mustaqillikni mustahkamlash jarayonida
juda ko’p ishlar olib borilmoqda. Eng asosiy o’rin ilmga qaratilgan. Bu esa yangi-
yangi dasturlar, darsliklar, o’quv qo’llanmalar, ko’rgazmali qurollar yaratishni
talab etmoqda.
Bunga O’zbekiston Respublikasining «Ta’lim to’g’risida»gi qonuni, «Kadrlar
tayyorlash Milliy dasturi», Vazirlar Mahkamasining 1998 yil 13 mayda qabul
qilgan O’zbekiston Respub-likasida umumiy o’rta ta’lim to’g’risidagi Nizomi,
«O’zbekiston Respublikasida o’rta maxsus, kasb-hunar ta’limini tashkil etish
chora-tadbirlari to’g’risida»gi qarori, O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining
1997 yil 29 avgustdagi qarori bilan tasdiqlangan «Jamiyatda huquqiy madaniyatni
yuksaltirish milliy dasturi» va boshqa bir qancha huquqiy hujjatlar misol bo’la
oladi.
Mamlakatimizning rivojlanishi, dunyo miqyosida davlatlararo hurmat
e’tiborga sazovor bo’lishi, kelajak avlodni yanada o’qimishli, har tomonlama
bilimdon qilib tarbiyalashni talab qiladi.
Yuz berayotgan o’zgarishlar yoshlarning huquqiy davlat tizimi va mohiyatini
chuqurroq anglashini, qonun asoslarini o’rganishini, qonunlarga hurmat bilan
munosabatda bo’lishini, qonun talablarini so’zsiz bajarishini hamda o’z huquq va
burchlarini bilishlarini talab etadi.
Yuksak huquqiy madaniyatni shakllantirishda Respublikamiz maktablari,
o’rta maxsus, kasb-hunar ta’limi muassasalari va oliy o’quv yurtlarida
o’qitilayotgan «Davlat va huquq asoslari» fanining o’rni va ahamiyati cheksizdir.
«Davlat va huquq asoslari» fani bo’yicha o’quv dasturi
1-mavzu: Jamiyat, davlat va huquq
Davlat va huquqning kelib chiqishiga doir nazariyalar. Davlatning ijtimoiy,
sinfiy va siyosiy-huquqiy mohiyati. Davlatlar tasnifi. Ijtimoiy normalar tizimida
huquqning o’rni. Huquq normalarining tuzilishi va turlari. Huquq manbalari va
ularning turlari.
2-mavzu: Konstitutsiyaviy huquq asoslari
Konstitutsiya va uning tarixiy rivojlanishi; konstitutsiyaning asosiy
funksiyalari, ustunligi va barqarorligi, Konstitutsiyaviy nazorat, Mustaqil
O’zbekiston Konstitutsiyasining o’ziga xos xususiyatlari, tavsifi, O’zbekiston
Respublikasining konstitutsiyaviy belgilari.
3-mavzu: Ma’muriy huquq asoslari
Ma’muriy huquq manbalari. Ma’muriy-huquqiy munosabatlar tushunchasi,
ularning turlari. Ma’muriy-huquqiy munosabat ishtirokchilari. Ma’muriy-
huquqbuzarlik tushunchasi. Voyaga yetmaganlarning ma’muriy huquqbuzarligi.
Ma’muriy
javobgarlik
tushunchasi.
Voyaga
yetmaganlarning
ma’muriy
javobgarligi. Ma’muriy jazo.
4-mavzu: Fuqarolik huquqi asoslari.
Fuqarolik huquqi tushunchasi. Fuqarolik huquqi munosabatlari. Ularning
subyekt va obyektlari. O’n to’rt yoshdan o’n sakkiz yoshgacha bo’lgan voyaga
yetmaganlarning muomala layoqati. Yuridik shaxslar. Bitimlar va shartnomalar
tushunchasi, shakllari.
5-mavzu: Mulk huquqi asoslari.
Mulk huquqi tushunchasi. Mulk shakllari. Mulk huquqi subyektlari.
Intellektual mulk tushunchasi.
Mualliflik huquqi. Majburiyatlar to’g’risida umumiy tushuncha. Shartnoma
tushunchasi. Vorislik huquqi.
6-mavzu: Mehnat huquqi asoslari.
Mehnat huquqi tushunchasi, manbalari, tizimi. Mehnat huquqi subyektlari.
Ish beruvchi va xodim tushunchasi. Mehnat jamoasi. Ish beruvchi va xodimning
asosiy huquqlari. Mehnat shartnomasi tushunchasi. Ishga qabul qilish tartibi.
7-mavzu: Mehnatga oid huquqiy munosabatlar.
Mehnat munosabatlari tushunchasi. Ish vaqti. Dam olish vaqti. Mehnatga
haq to’lash. Mehnat intizomi. Mehnatni muhofaza qilish. Ayollarga va yoshlarga
beriladigan qo’shimcha kafolatlar. Mehnat nizolari. Davlat ijtimoiy sug’urtasi.
8-mavzu: Oila huquqining asoslari.
Oilaning jamiyat hayotidagi o’rni. Oila huquqining manbalari. Nikoh.
Nikohning tugatilishi, er va xotinning mulkiy huquq va majburiyatlari. Ota-onalar
hamda bolalarning huquq va majburiyatlari. Voyaga yetmaganlarga nisbatan
vasiylik va homiylik.
9-mavzu: Jinoyat huquqi asoslari
Jinoyat huquqi tushunchasi. Jinoyat huquqi manbalari. Jinoyat tushunchasi.
Jinoyat belgilari, ayb va uning shakllari, jinoyatni tasniflash, jinoyat huquqining
manbalari. Jinoiy jazo va ularning turlari.
10-mavzu: Voyaga yetmaganlarni jinoiy javobgarlikka tortish asoslari.
Voyaga yetmaganlar jinoyati turlari. Voyaga yetmaganlarni jinoiy javobgarlikka
tortish asoslari. Voyaga yetmaganlarni so’roq qilish. Ushlab turish qoidalari.
Voyaga yetmaganlarga ayb e’lon qilishning tartibi. Voyaga yetmaganlar uchun
qo’llaniladigan jazolar.
11-mavzu: Ekologiya huquqi asoslari
Ekologiya huquqi tushunchasi. Ekologiya huquqi manbalari tizimi. Atrof-
tabiiy
muhitni
muhofaza
qilishning
iqtisodiy
mexanizmlari.
Ekologik
huquqbuzarliklar va javobgarlik.
12-mavzu: Xalqaro huquq
Xalqaro huquqning paydo bo’lishi. “Xalqaro huquq” tushunchasi. Xalqaro
huquq obyektlari. Xalqaro huquq funksiyalari. Xalqaro huquq va milliy huquq.
Jahon huquqiy oilasi.
«Huquqshunoslik» fani bo’yicha referat mavzularining namunaviy
ro’yhati
Т/р
Boblar bo’yicha mavzularning nomi
I bob. Jamiyat, davlat va huquq nazariyasi
1.1.
Furqat ijodida ijtimoiy-siyosiy qarashlar.
1.2.
Muqimiyning davlatni boshqarish to’g’risidagi tushunchasi.
1.3.
Hokimiyat (hukumat), davlat va huquq.
1.4.
Davlat, huquq va shaxs.
1.5.
Davlat, huquq va iqtisod.
1.6.
Davlat va huquqning o’zaro munosabati.
1.7.
Davlat va mafkura.
1.8.
Davlatning konstitutsiyaviy prinsiplari.
1.9.
Huquqiy davlatni barpo etish masalalari.
1.1
0
Jamoat tashkilotlari, davlat va shaxsning huquqiy davlat qurishdagi o’rni.
1.1
1.
Davlat va madaniyat (tarixiy- huquqiy nuqtai nazar).
1.1
2.
Qonunchilikni rivojlantirishning nazariy asoslari.
1.1
3.
Qonunchilik va huquq tartibotni mustahkamlash muammolari.
1.1
4.
Huquqiy tarbiya nazariyasi.
1.1
5.
O’zbekiston Respublikasi qonunlarining takomillashuvi.
1.1
6.
Huquqiy normalar.
1.1
7.
Huquqiy normalarni sharxlash tushunchasi, yo’llari.
1.1
8.
Yuridik javobgarlik mexanizmi.
II bob. Konstitutsiyaviy huquq asoslari
2.1.
O’zbekiston Respublikasining 1992 yilgi Konstitutsiyasining qabul qilish
shart-sharoitlari.
2.2.
O’zbekiston Respublikasining Oliy davlat organlarining tashkil topishi,
faoliyati
2.3.
O’zbekiston Respublikasi Prezidenti, uning faoliyati.
2.4.
O’zbekiston Respublikasi fuqaroligi, fuqarolikning vujudga kelishi.
2.5.
Fuqarolarning shaxsiy huquq va erkinliklarining asoslari.
2.6.
O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi Oila to’g’risida.
2.7.
Qoraqalpog’iston Respublikasining siyosiy- huquqiy holati.
2.8.
Davlat boshqarilishining konstitutsion asoslari.
2.9.
Ma’muriy- huquqiy tuzilish tushunchasi, mohiyati.
2.1
0.
Mulkni ma’muriy- huquqiy himoya qilish.
2.1
1.
Atrof muhitni himoya qilishda ma’muriy- huquqiy muammolar.
2.1
2.
Vazirlar Mahkamasi qarorlarining boshqarilishini ta’minlash.
2.1
3.
Korxona, muassasa, tashkilotlar - ma’muriy huquq sub’ekti sifatida.
2.1
Turar joylarni xususiylashtirish asoslari.
4.
III bob. Ma’muriy huquq asoslari
3.1.
Ma’muriy huquqiy munosabatlar.
3.2.
Ma’muriy huquqiy munosabat sub’ektlari.
3.3.
Davlat boshqaruvi.
3.4.
Davlat xizmatchilari va uning turlari.
3.5.
Davlat boshqaruvi sohalari.
3.6.
Ma’muriy huquqbuzarlik.
3.7.
Ma’muriy javobgarlik asoslari.
3.8.
Ma’muriy jazo turlari.
IV bob. Fuqarolik huquqi asoslari
4.1.
Fuqarolik huquqining predmeti, maqsadi.
4.2.
Bitimlar to’g’risida tushuncha, turlari, shartlari.
4.3.
O’zbekiston Respublikasida turar joy huquqiy asoslari.
4.4.
Mualliflik huquqi asoslari.
4.5.
Vorislik huquqi asoslari.
4.6.
Fuqarolik huquqlari va majburiyatlarining kelib chiqish asoslari.
4.7.
Fuqarolik huquqida da’vo muddatining kelib chiqish asoslari.
4.8.
Kredit va qarz shartnomasi.
4.9.
Bank shartnomasi.
4.1
0.
Topshiriq shartnomasi.
4.1
1.
Omonat shartnomasi.
4.1
2.
Sug’urta tushunchasi, turlari.
4.1
3.
Oddiy shirkat shartnomasi.
4.1
4.
Zarar yetkazishdan kelib chiqadigan majburiyatlar.
4.1
5.
Intellektual mulk tushunchasi.
4.1
6.
Shartnomalarga oid huquqlar
V bob. Mehnat huquqi asoslari
5.1.
Mehnat huquqida vakillik tushunchasi, turlari, vazifalari.
5.2.
Mehnat shartnomasining kelib chiqish asoslari, turlari.
5.3.
Aholini ish bilan ta’minlash yo’llari .
5.4.
Mehnat intizomi.
5.5.
Kafolatlar va badal to’lovlar.
VI bob. Oila huquqi asoslari
6.1.
Oila huquqi tushunchasi, turlari.
6.2.
Nikohdan o’tish shart-sharoitlari.
6.3.
Nikohni bekor qilish shart-sharoitlari.
6.4.
Er-xotinning moddiy va ma’naviy huquq va burchlari.
6.5.
Ajrim sabablari, oqibati.
6.6.
Farzandlikka olish.
VII bob. Jinoyat huquqi asoslari
7.1.
Jinoyat huquqi tushunchasi.
7.2.
Jinoyat tushunchasi.
7.3.
Jinoiy javobgarlik.
7.4.
Jinoyatning tarkibi.
7.6. Jinoiy jazo va uning turlari.
Dostları ilə paylaş: |