O’lkamizda oltin kuz. Daraxt barglari sarg’aygan xuddi sariq gilam bilan qoplangandek.
Radio va televideniya orqali uzatiladigan ko’rsatuvlar qaysi uslubga tayanib ish ko’radi?
5) Partiya faollari o’zlarining navbatdagi majlisiga yig’ilishdi.
5) Partiya faollari o’zlarining navbatdagi majlisiga yig’ilishdi.
6)” Texnalogiya “ so’zi yunon tilidan olingan bo’lib, “ techne”- san’at, mahorat, hunar “logos”- fan, ta’limot degan ma’noni anglatadi.
7) O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi 93-moddasi 20-bandiga asosan qaror qilaman.
8) Qish chillasi avjida. Izg’irin yellar esadi.
Yangi mavzu bayoni
Yangi mavzuga o’tishdan oldin, uslub so’zining tarixiga to’xtalsak, bu atama bevosita stil so’zi bilan bog’liq.
Stilistika yunoncha stylos- “yozuv, xat tayoqchasi” yoki “suyakdan qilingan uchli tayoqcha” degan ma’noni anglatib, uslubshunoslik, uslubiyat- tilshunoslikning til uslublarini tavsif etuvchi bo’lim. Qadimda greklar shunday tayoqcha orqali yozishib, yozuv quroli sifatida qo’llashgan.
Stil so’zidan stilet – inglizcha xanjar va stilo- avtoruchka so’zlari kelib chiqqan.
Qadimdanoq stil so’zi “ bo’g’in, nutq stili” ma’nosida qo’llana boshlagan va keyinchalik fan sifatida o’rganilgan.
Nutq stilistikasi bir necha turlarga bo’lingan:
a) so’zlashuv stili;
b) rasmiy stil;
d) ilmiy stil;
e) publitsistik stil;
f) badiiy stil
Shular orasidan biz bugun rasmiy uslub haqida so’z yuritamiz.
Rasmiy idoraviy uslub bu --- diplomatik yozishmalarda, iqtisodiy, davlat idoralaridagi sudlarda, savdoga doir yuridik munosabatlar ifodasi bo’lgan hujjatlarda ishlatiladi, ya’ni bu stil ish yuritish hujjatlarida qo’llanadi. Bu uslubga quyidagi hujjatlar kiradi:
Rasmiy uslub hujjatlari
Ariza
Tushuntirish xati
Taklifnoma
Buyruq va farmonlar
E’lon
Tilxat
Tarjimayi hol
Ishonch xati
Hisobot
Farmoyishlar
Bildirishnoma
Ma’lumotnoma
Rasmiy uslubning muhim xususiyatlari:
Adabiy til me’yorlariga qat’iy amal qilinadi;
Shevaga xos so’zlar, jargonlar, har xil stilistik bo’yoqqa ega bo’lgan so’zlar ishlatilmaydi;
Gaplarda ta’sirchanlik bo’lmaydi;
Hujjatlarda fikr aniq, qisqa, lo’nda( ravon) bayon qilinishi lozim;
Xatboshining o’rni muhim hisoblanadi;
Yoziladigan ayrim hujjatlar shtapga o’xshash maxsus tartib va shakl bilan yoziladi, masalan; ariza, rasmiy xatlar, bildirgi, tushuntirish xati, ma’lumotnoma va qarorlar;
Yoziladigan ayrim hujjatlar shtapga o’xshash maxsus tartib va shakl bilan yoziladi, masalan; ariza, rasmiy xatlar, bildirgi, tushuntirish xati, ma’lumotnoma va qarorlar;
Birxatboshi bilan ikkinchi xatboshi o’rtasidagi matn to’rt-besh jumladan oshmasligi lozim;
Tinish belgilariga alohida e’tibor qaratiladi;
Hujjatning nomi bosh harf bilan yoziladi;
Agar bosma matn bo’lsa, hujjat nomining har bir harfi bosh harf bilan yoziladi; E’LON
Agar bosma matn bo’lsa, hujjat nomining har bir harfi bosh harf bilan yoziladi; E’LON
Hujjat nomidan so’ng hech qanday tinish belgisi qo’yilmaydi; Ariza
Agar pul, buyum miqdori ko’rsatilishi lozim bo’lsa, oldin raqam bilan, so’ng qavs ichida harflar bilan yoziladi, masalan; 1500 so’m (bir ming besh yuz so’m)
Diplomatik yozishmalarda hujjat yuborilgan mamlakatning nomlanishida, shaxsning ism-sharifi va lavozimini yozishda xatoga yo’l qo’yish mumkin emas, masalan; Oliy Bosh Qomondon, O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Miromonovich Mirziyoyev
Diplomatik yozishmalarda hujjat yuborilgan mamlakatning nomlanishida, shaxsning ism-sharifi va lavozimini yozishda xatoga yo’l qo’yish mumkin emas, masalan; Oliy Bosh Qomondon, O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Miromonovich Mirziyoyev