Dinleyicilerinizin yapması gereken işlemleri özetleyin
Konuyu izlemek için sizin yapmanız gereken işlemleri özetleyin
Karaciğerde üretilip kana serbestlenen ketoasitlerin dağılımı;
%75-80 ini , %20 sini%2
B-hidroksibütirat asetoasetat, aseton
B-hidroksibütirat kanda en fazla bulunan ketoasittir ancak idrarda ölçülen ketoasid asetoasetattır.Böylece idrarda ketonun az olması kandaki ketonun az olduğunu göstermez.Bu sebeple ketoasidoz değerlendirmesinde idrar ketonundan ziyade(aciliyet dışında) kan ketonu değerlidir.
Ayrıca zamanla kandaki B-hidroksibütirat, asetoasetata dönüşüp idrar ile atıldığından ketoasidoz tedavisinde idrar ketonu artışı görülebilir.Bu durum ise tedaviye rağmen artan ketoasidoz düşündürüp tedavide yanılmaya sebep olabilir.
B-hidroksibütirat; kanda en fazla bulunan,
Asetoasetat; idrarda ölçülen,
Aseton; akciğerden soluk ile atılan( Ekşi elma) ketoasittir.
Kan biyokimyası; pH,HCO3-CO2, Na,K,Cl,Ürik asit,Ca,Fosfor,BUN,Kreatinin,Total protein, Albumin
EKG
Diğerleri AC filmi, Gerekli ise Kültürler (İdrar,kan, dışkı,BOS)
Diabetik Ketoasidoz Tedavisi
Amaç;
Sıvı açığının yerine konması
Elektrolit bozukluğunun düzeltilmesi
İnsülin tedavisi
İlk yapılması gerekenler;
1-Solunum ve damaryolu
2-Oksijen(gerekirse)
3-Nasogastrik sonda ve aspirasyon(komada ise)
4-İdrar sondası(Komada ise ve rehidratasyona rağmen idrar yapamıyorsa)
5-EKG Monitorizasyonu
1-SIVI AÇIĞININ YERİNE KONMASI
DKA’da sıvı tedavisi süresi genellikle 36 saattir ancak serum osmolaritesi çok yüksekse 48-72 saate kadar uzayabilir.
A)Sıvı gereksinimi:İki şekilde hesaplanabilir.
Vücut yüzeyine göre sıvı ihtiyacı; 1500/m2/gün
Vücut ağırlığına göre sıvı ihtiyacı;
İlk 10 kg için; 100 ml/kg/gün
10-20 kg için; 50 ml/kg/gün
20 kg üzeri için; 20 ml/kg/gün
36 saatlik idame sıvı hesaplanır.
B)Kayıpların hesaplanması;Hastanın genellikle önceki tartısı bilinmediğinden (Kilo kaybını hesaplamak için),klinik bulgulara göre (mukoza kuruluğu,fontanel çöküklüğü,kan basıncı,kalp tepe atımı) dehidratasyon derecesi belirlenir.
Hafif OrtaAğır
%5 kayıp %10 kayıp %15 kayıp
50ml/kg 100 ml/kg 150 ml/kg
Verilir Verilir verilir
Kaybedilen sıvı idame sıvıya eklenir.
2-ELEKTROLİT BOZUKLUĞUNUN DÜZELTİLMESİ
Kaybedilen elektrolitler öncelikle Na, K, Cl, P, HCO3 olduğundan tedavi bu elektrolitlere yöneliktir.(osmatik diürez, kusma, dehidratasyona sekonder hiperaldosteronizm).
1) İlk 1-2 saat 10-20meq/L %0.9 NaCl veya Ringer Laktat verilir.Takiben verilen sıvılar sabit hızda verilir.Sonraki 4-6 saat 10-20ml/kg %0.9 NaCl veya Ringer Laktat verilir.
Na
İlk 1 saatten sonra “düzeltilmiş Na” değeri <140 mg/dl ise, 140mg/dl olana kadar %0.9 NaCl ile devam edilir.
(Hipergliseminin, serum osmolaritesini artırmasına cevaben serumda Na değeri düşer.Buna psödohiponatremi denir.Olası beyin ödemini atlamamak için “düzeltilmiş Na değeri” hesaplanmalıdır.)
Düzeltilmiş Na= Hastanın KŞ-100 Х 1.6 + Hastanın serum Na değeri
100
K ve P, HCO3
Yine ilk saatten sonraki sıvılara hasta idrar yapıyorsa, 40meq/L K eklenir.(Yarı yarıya KCl, KPO4) Ancak ilk saatte K değeri çok düşükse insülin tedavisinden önce K 20meq/L başlanmalıdır.
HCO3 ilk saatten sonra; pH<7.0 veya semptomatik asidoz belirtileri varsa (Aritmi, kalp yetmezliği,kardiyojenik şok) 1-2meq/kg verilir.
Kan şekeri <300mg/dl olunca %5 dekstroz içinde %0.45 veya daha üzeri yoğunlukta NaCl (Na ihtiyacına göre) verilir ve bu sıvıyla 36-48 saate kadar sürdürülür.
3-İNSULİN TEDAVİSİ
İnsülin tedavisine ilk 1-2 saatlik rehidratasyon sıvısından sonra başlanmalıdır.Ya hipovolemi dolayısıyla insülinin hedef dokuya ulaşımı zor olabilir ya da osmolaritenin hızlı düşmesiyle beyin herniasyonuna sebep olabilir.
Regüler(kısa etkili) insulin 0.1Ü/kg/saat (<4y 0.05ü/kg/saat) %0.9 NaCl içinde (6 saatlik sıvılar şeklinde) hazırlanarak sabit hızda verilir.Böyle bir tedavi ile genelde 75-100mg/dl/saat düşme sağlanır.>100 mg/dl/saat düşüş olmamalıdır.
KŞ, <300mg/dl olunca s.c insülin(0.25ü/kg) 6 saat arayla verilir.
Kan şekeri <300mg/dl olduğu halde asidoz(pH<7.3, HCO3<15 meq/L) devam ediyorsa, anyon açığı devam ediyorsa, insülin perfüzyonu kesilmez (Çünkü asidoz temelinde insülin eksikliği var) ancak İV sıvının glikoz içeriği artırılarak KŞ;200-250mg/dl düzeyinde tutulmalıdır.
TEDAVİ İZLEMİ
İzlem kağıdı tutulmalıdır.
Aldığı çıkardığı takibi
Geliş ve takibindeki; Kan Glikozları(saatlik)
Elektrolitler(2-3 saatte bir)
Kan gazları
Ca, P, Mg(geldiğinde ve 4-6 saat sonra)
Nörolojik ve bilinç durumu (Başağrısı,hipertansiyon,bradikardi,kusma,ışık refleksi kaybı, anizokori, davranış değişikliği)
DKA KOMPLİKASYONLARI
DKA KOMPLİKASYONLARI
Beyin ödemi; Çok hızlı ve hipotonik sıvı verilmesi,fazla NaHCO3 verilmesi, glikoz düzeyi düşerken Na düzeyinin yükselmemesi sebebiyle oluşur.En korkulan komplikasyondur.
Bu durumda İV sıvı azaltılır, hasta entübe(Hiperventilasyon) edilir, mannitol 0.5-1g/kg 20 dk da verilir.
DVT ve Serebral Trombozlar
Diğer gelişebilecek nadir komplikasyonlar:
Hipo-hiperpotasemi, ağır hipofosfatemi, aritmi, AC ödemi, pnömotoraks, aspirasyon pnömonisi, beyin kanaması, pankreatit, böbrek yetersizliği, barsak nekrozu, AC mukormikozu
Vaka sunumu
Vaka sunumu
6 yaşında erkek çocuk, 6 saat önce karın ağrısı,bulantı-kusma ve hızlı nefes alması başlamış.Son 3 ayda da 5 kilo kaybı olmuş. 15 gündür de sık idrara çıkma, gece idrar kaçırması varmış.
FM; Vücut ağırlığı 30 kg.Genel durumu iyi değil, letarjik, turgor azalmış, mukozaları kuru. TA; 75/30 mmhg KTA:140/dk.
4-İdrar sondası(rehidratasyona rağmen idrar yapamıyorsa)
Sıvı tedavisi: Kayıp + İdame
Kayıp; Orta derece dehidrtasyon sebebiyle kilonun ~ %10 kadarı kaybedilmiştir. 30 Х %10 = 3L kaybedilen sıvı
İdame; İlk 10 kg: 1000ml (100ml/kg)
2. 10kg: 500ml (50ml/kg)
+3. 10kg: 200ml (20ml/kg)
1700 ml/gün idame svı
3000+1700 = 4700ml/gün
Tedavi 36 saat süreceğinden:4700+2350 = 7050ml/36 saat
Elektrolit Ted:
_İlk saatte 10-20ml/kg %0.9 NaCl =30 Х 20 =600 ml verilir.
Bundan sonra kalan sıvı sabit hızda verilir.Kalan sıvı 7050-600=6450ml
Düzeltilmiş Na değerine bakılır. (400-100mg/dl) Х 1.6+ 135meq/L= 139,8
100
_Düzeltilmiş Na değeri düşük olmadığından ve verilen idame sıvı ile Na idamesi de sağlandığından %0.9 NaCl ile devam edilir.
- İdrar çıkışı olur olmaz infüzyon sıvısına 40meq/L K eklenir.(K<3,>6 meq/L olursa EKG ile takip etmek gerekir.)
-HCO3 2meq/kg den (30kg X 2=60 meq) ayrı bir damar yolundan 2-4 saatte verilir. (pH=6.9)
- İnsülin tedavisi; İlk saatlik sıvıdan sonra 0.1ü/kg/saatten(30kg Х 0.1=3ü/saat) Regüler insülin, infüzyon sıvısına eklenir.Böylece saatte 75-100mg/dl düşme sağlanır. KŞ <300mg/dl olunca insülin infüzyonu kesilip 6 saat arayla 0.25ü/kg sc insüline geçilir.
Kan şekeri 300mg/dl altına indiğinde daha kontrollü düşüşün sağlanması için %0.9 NaCl yerine, %5 yoğunlukta şeker ve %0.45 NaCl(Düzeltilmiş Na düzeyine göre yükseltilebilir) içerikli sıvı verilir.Bu sıvı ile tedaviye 36 saate kadar devam edilir.
ŞEKER DOLU ANCAK DİABETSİZ BİR ÖMÜR SÜRMENİZ ÜMİDİYLE….
ŞEKER DOLU ANCAK DİABETSİZ BİR ÖMÜR SÜRMENİZ ÜMİDİYLE….