**Askorbik Asitin İmmün Sistemdeki Fonksiyonu Mezenşimal Farkl ı laşmada Askorbat



Yüklə 206,81 Kb.
Pdf görüntüsü
tarix05.03.2017
ölçüsü206,81 Kb.
#10211

1

VİTAMİN C

**Askorbik Asitin İmmün Sistemdeki Fonksiyonu

**Mezenşimal Farkl

ı

laşmada Askorbat

ı

n Rolü

**Vitamin C Eksikliği

HAZIRLAYAN:BURCU GÜRER

ASKORBİK ASİTİN İMMÜN 

SİSTEMDEKİ FONKSİYONU

Beslenme immün sistemi doğrudan etkiler. 

Baz

ı

besin öğelerinin s

ı

n

ı

rda yetersizlikleri 

durumunda bile, immün sistem işlevleri 

bask

ı

lan

ı

rken, infeksiyon riski de artar.

C vitamini eksikliği fagositoz, kemotaksi, 

interferon üretiminde aksama, immün

sistemi bask

ı

layan Histamini

etkisizleştirme, infeksiyonlara eğilimi 

art

ı

r

ı

rken;desteği ise bağ

ı

ş

ı

kl

ı

k yan

ı

t

ı

n

ı

artt

ı

rabilir,fagosit işlevlerinde ve 

glutatyonda art

ı

ş

görülür,hücresel 

immüniteyi artt

ı

r

ı

r

.

.

Bu nedenle bu vitamine 

antienfeksiyöz vitamin de denmistir. 

Bu vitamin antienfeksiyöz etkisini 

toksinleri inaktive etmek, antikorlar

ı



yap

ı

m

ı

n

ı

kolaylast

ı

rmak ve 

lökositlerin bakterileri fagosit etme 

yeteneklerini art

ı

rarak yapar. Bundan 

başka baz

ı

bakterilerin (boğmaca, 

difteri) etkilerini engelleyici etkisi 

gözlenmiştir.

Fagositoz;

** Solunumsal patlama s

ı

ras

ı

nda nötrofiller C 

vitamini al

ı

rlar ve aktivasyonu takiben C vitamini 

konsantrasyonlar

ı

azal

ı

r. Solunumsal patlama 

s

ı

ras

ı

nda, reaktif moleküllerin çevreye yay

ı

larak 

mutasyonlara, hücre hasar

ı

na, inflamasyona

sebep olurlar. Askorbik asit reaktif bakterisidal

moleküllerin intrasellüler konsantrasyonlar

ı

nda 

azalmaya sebep olmadan oksidatif parçalanma 

ürünlerinin zarar verici etkilerini engeller.

**Nötrofillere askorbik asid giriş ve akümülasyonu

glukoz taraf

ı

ndan geriye dönüşümlü olarak inhibe

edilmektedir. İntrasellüler askorbik asid yaln

ı



redükte formda bulunur.

**Düşük vitamin C'li dietle beslenerek vitamin C 

eksikliği oluşturulan insanlarda plazmada total 

glutatyon miktar

ı

ve redükte glutatyonun okside 

glutatyona oran

ı

azalmaktad

ı

r. Ayr

ı

ca eritrosit 

NAD ve NADP seviyelerinde ise art

ı

ş

lar 

görülmektedir.

** Askorbik asid bu işlevini (direk veya indirek) 

yoldan enzimin maksimum aktivitesi için gerekli 

olan prostetik metal iyonunun redükte forma 

dönüşmesini sağlayarak yapar.

2

Lökositlerin bakteri, virüs ve kanser 

hücrelerini fagosite etmesi (yutmas

ı

) için 

kandaki düzeyin 50 kat

ı

C vitaminine 

ihtiyaçlar

ı

vard

ı

r. Enfeksiyon s

ı

ras

ı

nda 

ş

ekerli bir g

ı

da al

ı

nmas

ı

, C vitamininin 

lökosit içine girmesini azalt

ı

r; çünkü glükoz, 

benzer moleküle sahip olduğu için askorbik

asit ile yar

ı

ş

ı

r. Böylece fagositoz endeksi 

düşer.

İ

nsanlarda kan plazmas

ı

ndaki askorbik asit 

miktar

ı

%1 mg kadard

ı

r .

Gönüllü t

ı

p öğrencileri üzerinda yap

ı

lan bir 

araşt

ı

rmada günlük al

ı

nan 1 gram askorbik

asidin serum IgM düzeyinde art

ı

ş

a sebep 

olduğu gözlenmştir.Oysa kontrol 

grublar

ı

nda IgM düzeylerinde önemli 

düşüşler görülmüştür.

**Eritrositlerde oluşan oksidatif hasarlara 

karş

ı

vitamin C koruyucu etkisi gözlenmiştir.

**Hidrojen peroksidin  lenfositlerin öldürücü

etkisi üzerine olan tesirinin incelendiği bir 

araşt

ı

rmada hidrojen peroksid ile muamele 

edilen lenfositlerin bulunduğu ortama artan 

oranlarda askorbik asid kat

ı

nca lenfosidlerin

öldürücü etkisinin artt

ı

ğ

ı

gözlenmiştir

Asetil salisilik asitin (Aspirin), vitamin 

C'nin lökosit içine girişini inhibe ettiği 

bildirilmiştir . Doğum kontrol haplar

ı

ve 

kortikosteroidlerin vitamin C'nin serum 

düzeyini azaltt

ı

ğ

ı

belirtilmiştir. 

Organik fosforlu peptisidlerden

malathionun neden olduğu zehirlenmelerde 

vitamin C kullan

ı

m

ı

genomik hasar

ı

önlediği bildirilmiştir. 

Uyuşturucu bağ

ı

ml

ı

lar

ı

n

ı

n kesilme 

nöbetleri esnas

ı

nda vitamin C kullan

ı

m

ı

n

ı



nöbetleri geriletebileceği gözlenmiştir

** C vitamininin etkisinin en iyi görüldüğü

enfeksiyonlar viral olanlard

ı

r. Yap

ı

lan 38 

çal

ı

ş

man

ı

n 37'sinde C vitamininin (0.5-2g/gün) 

üst solunum yolu enfeksiyonuna karş

ı

koruyucu olduğu görülmüştür.

**Yap

ı

lan değişik çal

ı

ş

malarda soğuk 

alg

ı

nl

ı

ğ

ı

nda al

ı

nan vitamin C miktar

ı

n

ı



insidans

ı

azaltt

ı

ğ

ı

na dair deliller olmamas

ı

na 

rağmen hastal

ı

k süresini ve semptomlar

ı

hafiflettiği ileri sürülmektedir.

Viral enfeksiyon;

**Baz

ı

araşt

ı

r

ı

c

ı

lar ise askorbik asidin soğuk 

alg

ı

nl

ı

klar

ı

nda etkisinin olmad

ı

ğ

ı

n

ı

savunmaktad

ı

rlar.Bu araşt

ı

rmalarda 

dikkati çeken nokta kullan

ı

lan askorbik

asid dozlar

ı

ve tedavi sürelerinin yap

ı

lan 

çal

ı

ş

malarda farkl

ı

farkl

ı

al

ı

nmas

ı

d

ı

r.

**Başka bir araşt

ı

r

ı

c

ı

ise insanlarda plazma 

askorbik asid düzeyinin yaza göre k

ı

ş

ı



daha fazla olduğunu belirtmiştir.

3

Katarakt oluşumunda serbest radikallerin "tetik 

çekici“ bir rol üstlendikleri bildirilmektedir. 

Serbest radikallerin neden olduğu oksidatif

hasar

ı

n önlenmesinde vitamin C'nin koruyucu 

rolünün olduğu üzerinde durulmaktad

ı

r. Askorbik

asid aköz s

ı

v

ı

içine aktif transport ile taş

ı

n

ı

p, göz 

içinde değişik kompartmanlarda yüksek 

düzeylerde bulunmaktad

ı

r.

İskemik beyin 

hastal

ı

klar

ı

nda kal

ı

c

ı

beyin hasarlar

ı

ndan 

önce serbest radikaller 

oluşurken, vitamin C 

nin doku düzeyin de 

azald

ı

ğ

ı

tesbit

edilmiştir.

Vitamin C protein 

metabolizmas

ı

n

ı

n da 

sağl

ı

kl

ı

yürümesi için 

gereklidir. Eksikliğinde 

albümin 

konsantrasyonu 

azalmakta ve idrarda 

yüksek oranda 

nitrojen kayb

ı

na yol 

açmaktad

ı

r. Ayr

ı

ca 

başka bir çal

ı

şmada 

oral vitamin C al

ı

m

ı

n

ı



glikolize albümini 

inhibe ettiği 

bildirilmiştir .

**Miad

ı

nda ve miad

ı

ndan önce doğan 

bebeklerin beyin omurilik s

ı

v

ı

s

ı

(BOS) 

askorbik asid seviyelerinde birinci gün 

hariç farkl

ı

l

ı

k gözlenmezken, nörolojik 

bulgular

ı

olan yenidoğanlarda BOS/Plasma

askorbik asid oran

ı

düşük bulunmuştur

Kanserde  Vitamin C’nin Etkisi

Meme karsinomalar

ı

nda

yap

ı

lan bir çal

ı

ş

mada 

vitamin C ile birlikte bak

ı



sülfat al

ı

n

ı

m

ı

n

ı

n tümör 

büyümesini inhibe ettiği 

gösterilmiştir. 

Ayr

ı

ca askorbik asidin in 

vitro karsinojen

nitrozaminlerin

oluşumunu bloke 

edebileceği ileri 

sürülmüştür

Askorbik asidin in vitro

nöroblastom ve malign

melanom hücrelerinin 

normale dönmesine 

yard

ı

mc

ı

olabileceği ve 

ayr

ı

ca baz

ı

sitotoksik etkili 

ilaçlar

ı

n etkisini 

art

ı

rabileceği 

bildirilmektedir. Doğum 

kontroL hap

ı

verilerek 

böbrek tümörü

oluşturulan dişi farelerde 

vitamin C'nin olumlu 

etkileri gözlenmişti

Lenfositik olmayan ve miyeloid

lösemi  hücrelerinde  vitamin 

C’nin rolü:

Akut lenfositik olmayan lösemili hastalara 

ait kemik iliği hücrelerinin üzerine yap

ı

lan 

bir araşt

ı

rmada,neoplastik hücreler 

üzerinde askorbik asitin ayr

ı

lm

ı

ş

sitotoksik

etkisi gösterir.

4

Kolon kanserinde 

vitamin C’nin rolü:

**Kolonun ve rektumun intestinal bezlerinde 

müköz membran hücrelerinin proliferasyonu,kolon 

karsinomunun sonunda bulunan olaylar serisindeki 

ilk ad

ı

m olarak görülmektedir.

Hergün 750 mg c vitamini uygulamas

ı

, intestinal

bezlerin tüm k

ı

s

ı

mlar

ı

ndaki hücre varl

ı

ğ

ı

bir 

azalmayla sonuçlan

ı

r.

Mide kanserinde 

vitamin C’nin rolü:

C vitamini nitrozaminlerin oluşumunu 

engelleyerek kansere engel olmakla birlikte 

var olan karsinomlar

ı

da ortadan kald

ı

rd

ı

ğ

ı

gözlenmiştir.

Kemoterapi ve 

radyoterapi 

s

ı

ras

ı

nda vitamin 

C’nin rolü:

C vitamini plazma seviyesi bu tedaviler 

sürecinde şiddetli şekilde 

düşmektedir.Yap

ı

lan çal

ı

ş

malarda vitamin C 

kemoterapi ilaçlar

ı

n

ı

n etkilerini sinerjitik

olarak toplamaktad

ı

r, inhibe edici etkilerini 

artt

ı

rmaktad

ı

r

.

.

MEZEN

MEZEN

İ

İ

MAL 

MAL 

FARKLILA

FARKLILA

MADA 

MADA 

ASKORBATIN

ROL

ROL

Ü

Ü

*

*



Ortak 

Ortak 

mezen

mezen

ş

ş

imal

imal

ö

ö

nc

nc

ü

ü

h

h

ü

ü

cresinden ba

cresinden ba

ğ

ğ

doku 

doku 

h

h

ü

ü

crelerinin  olu

crelerinin  olu

ş

ş

um a

um a

ş

ş

amas

amas

ı

ı

nda 

nda 

askorbat

askorbat

rol 

rol 

oynamaktad

oynamaktad

ı

ı

r.

r.

MYOGENES VE ADİPOGENES

İ

skelet kaslar

ı

oluşurken myoblast

hücreleri 

farkl

ı

laşmas

ı

nda ve 

birleşmesinde 

multinukleotid

myotüplerin

oluşmas

ı

gerekir.

Adiposit

Adiposit

h

h

ü

ü

creleri,

creleri,

n

nötral

yağlar

ı



depolanmas

ı

ve 

ı

s

ı

üretilmesi için 

özelleşmiş

hücreler

.

.

***Bu olaylar 

***Bu olaylar 

kollejen

kollejen

varl

varl

ı

ğ

ı

ı

ğ

ı

nda bir b

nda bir b

ü

ü

t

t

ü

ü

nl

nl

ü

ü





olu

olu

ş

ş

turabilirler.

turabilirler.

5

Kollejen

Kollejen

olu

olu

ş

ş

umu engellendi

umu engellendi

ğ

ğ

inde 

inde 

miyoblast

miyoblast

ve 

ve 

preadiposit

preadiposit

olu

olu

ş

ş

umu sekteye 

umu sekteye 

u

u

ğ

ğ

rar.

rar.

Askorbat

Askorbat

, muhtemelen 

, muhtemelen 

miyoblast

miyoblast

farkl

farkl

ı

ı

la

la

ş

ş

mas

mas

ı

ı

nda, 

nda, 

miyojenin

miyojenin

ekspresyonunda rol alan bir protein 

ekspresyonunda rol alan bir protein 

taraf

taraf

ı

ı

ndan kullan

ndan kullan

ı

ı

ld

ld

ı

ğ

ı

ı

ğ

ı

d

d

ü

ü

ş

ş

ü

ü

n

n

ü

ü

l

l

ü

ü

yor.

yor.

KONDROGENES

**K

**K

ı

ı

k

k

ı

ı

rdak doku 

rdak doku 

ü

ü

retiminde 

retiminde 

kollojen

kollojen

tipleri 

tipleri 

ü

ü

retilirken 

retilirken 

askorbata

askorbata

ihtiya

ihtiya

ç

ç

duyulur. 

duyulur. 

OSTEOGENES

** Kemiğin organik matriksi kollagen

içerdiğinden, kemik formasyonu için de vitamin 

C gereklidir.

**Yap

ı

lan bir araşt

ı

rmada civciv embriyonundan 

inorganik fosfat içeren kültür ortam

ı

nda 

kondrositler ayr

ı

ş

t

ı

r

ı

larak askorbik asidin 

kofaktörlüğünde incelenmiştir. Bu koşullarda 

k

ı

k

ı

rdak nodülleri etraf

ı

nda hidroksiapatit

kristallerinin birikimi gözlenirken, askorbik

asidsiz kültür ortam

ı

nda ayn

ı

durum 

gözlenememiştir.

V

V

İ

İ

TAM

TAM

İ

İ

N C EKS

N C EKS

İ

İ

KL

KL

İĞİ

İĞİ

** 


** 

İ

İ

nsan ve baz

nsan ve baz

ı

ı

canl

canl

ı

ı

lar , 

lar , 

askorbat

askorbat

eksikli

eksikli

ğ

ğ

inden b

inden b

ü

ü

y

y

ü

ü

k zarar g

k zarar g

ö

ö

r

r

ü

ü

rler. 

rler. 

** Dokular

** Dokular

ı

ı

; glikozdan 

; glikozdan 

askorbik

askorbik

asit 

asit 

sentezini ger

sentezini ger

ç

ç

ekle

ekle

ş

ş

tiren enzimlerden 

tiren enzimlerden 

yoksundur: Bu y

yoksundur: Bu y

ö

ö

n

n

ü

ü

yle 

yle 





SKORB

SKORB

Ü

Ü

T

T









dokular

dokular

ı

ı





askorbik

askorbik

asit sentez etme 

asit sentez etme 

yetene

yetene

ğ

ğ

inin kaybetti

inin kaybetti

ğ

ğ

i bir  hastal

i bir  hastal

ı

ı





olarak kabul edilebilir. 

olarak kabul edilebilir. 

Bu hastal

ı

k halsizlik, dis eti kanamas

ı



yaralar, süngerimsi dis etleri, dis kayb

ı



kan duvarlar

ı

n

ı

n kolay zedelenmesi,ciltte 

morluklar,eklemlerde sisme, saçlarda 

yuvarlanma ve anemiyle karakterize edilir. 

Bu belirtilerin çoğu bağ dokusunda 

zay

ı

fl

ı

kla sonuçlanan kollajenin

hidroksilayonundaki eksiklikle 



ı

klanabilir. Vücut direncinin 

azalmas

ı

ndan dolay

ı

grip ve nezleye 

yakalanma riski artar. 

6

Cilt  değişiklikleri,  kapiller frajilite artışına 

bağlı ciltte  nokta  biçiminde  kanamalar,  diş

eti  bozuklukları, diş kaybı,  kemik  kırıkları, 

yara  iyileşiminde

bozulma

vitamin  C 

eksikliğinin başlıca bulgularıd

ı

r.

Bu belirtilerin çoğu bozulmuş kollajen

sentezi ile ilişkilidir. 

Ciddi travma ve stress vitamin C düzeyinin 

düşmesine  sebep  olur.  Bu  koşullarda 

vücuttaki  vitamin  C’nin büyük  oranda  

yaralanma 

bölgesine 

mobilize 

olduğu 

düşünülmektedir.

Sigara  serumdaki  C  vitamini  düzeyini 

azaltır.  Normal  erişkinin    günlük  alması

gereken  60  mg’lık C  vitamini  dozunun 

sigara  içenlerde  100  mg  olması gerektiği 

bildirilmiştir.

Diş dokusunda gingiva kanamalar

ı



askorbik asid replasyonu yap

ı

l

ı

nca 

düzelmektedir. Diş dokusunun 

mineralizasyon reaksiyonlar

ı

nda kofaktör

olan pirofosfat

ı

inhibitör etkilerden 

korumak için askorbik asit gereklidir.

İ

nsan organizmas

ı

askorbik asidi sentez 

edemediğinden dolay

ı

, bunu taze meyve, 

sebze ve taze etlerden almak zorundad

ı

r.

Yeterli ve dengeli bir beslenmede tüm 

dokular vitamin C ile doymuş halde olurlar; 

normal durum da budur (600-1500 mg).

Vitamin C al

ı

nmazsa vücudun  vitamin C 

depolar

ı

n

ı

n 20-50 günde tükendiği 

hesaplanm

ı

ş

t

ı

r; buradan günlük 

gereksinimin 30 mg kadar olduğu 

söylenilebilir. 

0,016


Patates

0,020


Taze fasulye

0,020


Böğürtlen

0,022


Ahududu

0,023


Domates

0,028


Ş

eftali

0,030


Mandalina

0,043


Greyfurt

0,043


Lahana

0,050


Limon

0,050


Portakal

0,055


Kızılcık

0,070


Çilek

0,050


Ispanak

0,080


Karnabahar

0,090


Kivi

0,094


Kara lahana

0,100


Yeşil 

sivri biber

0,120


Asma yaprağı

0,130


Ş

algam

yaprağı

0,180


Maydanoz

0,450


Kuşburnu

Askorbik asit (g/100g)

Sebze-meyve

Sebze ve meyvelerin 

Sebze ve meyvelerin 

askorbik

askorbik

asit de

asit de

ğ

ğ

eri 

eri 

t

t

ü

ü

r

r

ü

ü

ne, yeti

ne, yeti

ş

ş

ti

ti

ğ

ğ

i topra

i topra

ğ

ğ

a, 

a, 

iklime

iklime

ve olgunluk 

ve olgunluk 

derecesine g

derecesine g

ö

ö

re de

re de

ğ

ğ

i

i

ş

ş

ir. 

ir. 

Genellikle ham meyve ve sebze iyice 

Genellikle ham meyve ve sebze iyice 

olgunla

olgunla

ş

ş

m

m

ı

ş

ı

ı

ş

ı

ndan daha 

ndan daha 

ç

ç

ok 

ok 

askorbik

askorbik

asit i

asit i

ç

ç

erir. 

erir. 

Yine 

Yine 

g

g

ü

ü

ne

ne

ş

ş

ı

ş

ı

ğ

ı

ı

ş

ı

ğ

ı

ndan

ndan

ç

ç

ok yararlanan 

ok yararlanan 

bitkilerin

bitkilerin

askorbik

askorbik

asit de

asit de

ğ

ğ

eri az olanlardan daha y

eri az olanlardan daha y

ü

ü

ksektir

ksektir

7

Ayr

ı

ca anne sütü vitamin C aç

ı

s

ı

ndan 

oldukça zengindir.İnek sütünde ise 

neredeyse yoktur.Bu sebeple anne sütü ile 

beslenen çocuklarda immün sistem gelişimi 

oldukça iyi ve mikroorganizmalara karş

ı

kemotaksis oldukça kuvvetlidir. 

Son y

Son y

ıııı


ıııı

llarda yap

llarda yap

ıııı


ıııı

lan 

lan 

ç

ç

al

al

ış

ış



ış

ış

ış



ış

ış

ış



malara 

malara 

g

g

ö

ö

re C vitamininin uzun s

re C vitamininin uzun s

ü

ü

re 

re 

y

y

ü

ü

ksek dozda al

ksek dozda al

ıııı


ıııı

nmas

nmas

ıııı


ıııı

prooksidan

prooksidan

etki g

etki g

ö

ö

stermektedir.Akut olarak 

stermektedir.Akut olarak 

toksisitesi

toksisitesi

g

g

ö

ö

zlenmemi

zlenmemi

şşşş


şşşş

tir.

tir.

Fakat;

Fakat;

Uzun süre kullan

ı

ld

ı

ğ

ı

na oksalat at

ı

l

ı

m

ı

artar. 

Yüksek dozda yalanc

ı

glukozüri görülür. Demir

emilimini art

ı

rd

ı

ğ

ı

için hemokromatozisde

kullan

ı

lmamal

ı

d

ı

r.

Askorbik asitin okside olmuş şekli



dehidroaskorbik asit

toksiktir. Bu nedenle, 

yüksek dozda C vitamini al

ı

nmas

ı

, özellikle

dehidroaskorbat

ı

askorbata tekrar okside eden

enzim sisteminde eksiklik olan kişilerde

dehidroaskorbik asit birikimine yol açabilir.

**Gastrointestinal kanaldan diğer 

vitaminlerin ve ilaçlar

ı

n emilmesinin 

engellenmesine neden olabilir .

TE

TE



EKK

EKK


Ü

Ü

RLER



RLER

**Sorular:

**Sorular:

1)Yeni do

1)Yeni do

ğ

ğ



an 

an 


ç

ç

ocuklar inek s



ocuklar inek s

ü

ü



t

t

ü



ü

ile beslenirse ne 

ile beslenirse ne 

hangi sistemde ne gibi bozukluklar g

hangi sistemde ne gibi bozukluklar g

ö

ö



r

r

ü



ü

l

l



ü

ü

r?



r?

2)Grip esnas

2)Grip esnas

ı

ı



nda antibiyotik i

nda antibiyotik i

ç

ç

ilmemesinin vitamin 



ilmemesinin vitamin 

c ile ili

c ile ili

ş

ş



kisi nedir?

kisi nedir?

3)Kanser tedavisinde vitamin c 

3)Kanser tedavisinde vitamin c 

nin

nin


etkisi 

etkisi 


bulunmakta m

bulunmakta m

ı

ı

d



d

ı

ı



r?

r?

4)V



4)V

ü

ü



cutta vitamin C 

cutta vitamin C 

nin

nin


fazlal

fazlal


ı

ğ

ı



ı

ğ

ı



nda 

nda 


toksisite

toksisite

olur 

olur 


mu?

mu?


5)Vitamin C 

5)Vitamin C 

nin

nin


imm

imm


ü

ü

n



n

sistemdeki rol

sistemdeki rol

ü

ü



nedir?

nedir?


8

MAKALELER

MAKALELER

ASKORBİK ASİDİN HÜCRE       

YASLANMASI ÜZERİNE ETİKSİ

(Yüksek Lisans Tezi)

Nihal ALEM

GAZİ ÜNVERSİTESİ

FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

Haziran 2007

Serbest oksi jen radikal leri çesitli hastal

ı

klar

ı

n patogenezinde ve

yaslanma sürecinde rol oynayan karars

ı

z, yüksek reaktivi teli

moleküllerdir. Serbest oksi jen moleküllerinin yan

ı

s

ı

ra bata nitrik

oksit (NO) olmak üzere reaktif nitrojen türleri de hücrelerin lipit,

DNA, karbonhidrat ve enzim gibi tüm önemli bilesiklerine etki

ederek hücrelerin yap

ı

ve islevlerini bozmaktad

ı

rlar. Lipit

peroksidasyonu, hücrelerde ve dokularda serbest radikallerin

meydana getirdigi oksidatif stresin bir göstergesidir. Lipit

peroksidasyonu seviyelerinin ölçülmesinde bir peroksidasyon

ürünü olan malondialdehi t (MDA) kul lan

ı

lmaktad

ı

r. Serbest

radikallerin hücrelerde meydana getirdigi bu degisiklikler, hücre

yaslanmas

ı

ndaki önemli faktörlerden biridir. Askorbik asit (AA)

ise özellikle süperoksit ve hidroksil radikalleri ile reaksiyona

girerek serbest radikallerin hücrelerde olusturdugu hasar

ı

önleyebilen güçlü bir antioksidand

ı

r.

Bu çal

ı

smada farkl



ı

AA konsantrasyonlar

ı

n

ı

n hücre metabolizmas

ı

üzerindeki etkisinin ve hücre yaslanmas

ı

na yol açan oksidatif

stresle mücadelede AA’n

ı

n rolünün arast

ı

r

ı

lmas

ı

amaçlanm

ı

st



ı

r.

ÇOCUKLARDA BESLENME VE 

İ

NFEKSİYON İLİ KİSİ

Gülden Fatma HÜNER

İ

stanbul T



ı

p Fakültesi, Çocuk Sağl

ı

ğ

ı



ve 

Hastal


ı

klar


ı

Anabilim Dal

ı

, Çapa, 


İ

STANBUL


Beslenme, immunite ve infeksiyonlar birbirleri ile dorudan ilikilidir. Beslenme 

yetersizlii immun sistem ilevlerinde bask

ı

lanmaya ve infeksiyon s

ı

kl

ıı

nda art

ı

a neden 

olurken, infeksiyonlar s

ı

ras

ı

nda yetersiz beslenme immun sistemi olumsuz

etkiler. Besin öesi eksikliinin immun yan

ı

t ve konak savunmas

ı

na etkisi, eksikliin

süresine ve derecesine bal

ı

d

ı

r. Değişik besin öeleri immun sistemi farkl

ı

yollardan 

etkiler. Baz

ı

besin öeler immun sistem hücrelerinin yap

ı

m

ı

için gerekli ön maddelerdir, 

baz

ı

lar

ı

da immun sistem ilevlerini antioksidan özellikleri ile etkiler. Ayr

ı

ca immun

sistem hücrelerinin yap

ı

m

ı

n

ı

uyaran ya da inflamatuar yan

ı

tta görev alan besin öeleri de vard

ı

r. nterlökin 1, 

interlökin 6 ve tümör nekroz faktörü gibi sitokinler; beslenme, immun yan

ı

t ve 

infeksiyon üçgenini dorudan etkiler. Bütün toplumlarda deiik ya gruplar

ı

nda beslenme 

yetersizliinin önlenmesi, mortalite ve morbidite h

ı

z

ı

nda belirgin azalmaya neden 

olmaktad

ı

r. Geliim ça

ı

nda

olan çocuklar

ı

n immun sistemi beslenme yetersizlii ve infeksiyonlardan daha fazla 

etkilenmektedir. Sal

ı

kl

ı

büyüme ve gelime için yeterli ve dengeli beslenme esast

ı

r. 

Proteinler ve amino asitler, yalar, A, E, C ve B grubu vitaminler, çinko, demir, 

selenyum ve antioksidanlar immun sistem ilevlerini desteklemede yararl

ı

d

ı

r. Bu besin 

öelerinin yapay kaynaklardan

a

ı

r

ı

dozda tüketimi yan etkilere neden olabilmektedir; önerilen, gereksinimin doal

besinlerden kar

ı

lanmas

ı

d

ı

r

REFERANSLAR:

REFERANSLAR:

1)VITAMINS   

1)VITAMINS   

Their


Their

Role in 


Role in 

the


the

Humen


Humen

Body


Body

G.F.M.BALL

G.F.M.BALL

2)HANDBOOK OF V

2)HANDBOOK OF V

İ

İ



TAM

TAM


İ

İ

NS 



NS 

Robert B. 

Robert B. 

Rucker


Rucker

3) 


3) *l;z.Dr..Gaz

ı

Üniversitesi T



ı

p Fakültesi Pediatri , Ankara   

Serbest Oksijen Radikalleri, Antioksidanlar ve Lipit Peroksidasyonu

4) BESLENME VE İNFEKSİYON İLİKİSİ

Gülden Fatma HÜNER İstanbul T

ı

p Fakültesi, Çocuk Sal



ıı

ve Hastal

ı

klar


ı

Anabilim Dal

ı

, Çapa, STANBUL



5) TUSDATA/Dr.Sami Selçukbiricik

6) 


6) 

TEMEL 


TEMEL 

İ

İ



MM

MM

Ü



Ü

NOLOJ


NOLOJ

İ

İ



/

/

Abul



Abul

K.ABBAS


K.ABBAS

-

-



Andrew H.L

Andrew H.L

İ

İ

CHTMAN 



CHTMAN 

7) 


7) 

İ

İ



MM

MM

Ü



Ü

NOLOJ


NOLOJ

İ

İ



/

/

Prof.Dr



Prof.Dr

.Ekrem G


.Ekrem G

Ü

Ü



LMEZO

LMEZO


Ğ

Ğ

LU 



LU 

8) 


8) 

www.


www.

sagl


sagl

ı

ı



kbilg

kbilg


ı

ı

s



s

ı

ı



.com/

.com/


Prof.Dr

Prof.Dr


.Metin 

.Metin 


Ö

Ö

zata



zata

,Etnoloji v e 

,Etnoloji v e 

Diabet


Diabet

Uzman


Uzman

ı

ı



Yüklə 206,81 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin