Azərbaycan dendroflorası
Yüklə 324,75 Kb. Pdf görüntüsü
|
| 3
GİRİŞ
“Azərbaycan dendroflorası” kitabının III cildi I və II cildin davamı olub, yerli və xarici floraya mənsub 25 fəsilə, 42 cinsə aid 254 növ ağac- kol bitkisinin yayılma arealları, ekologiyası və istifadəsi haqqında məlumat verilir. Hərtərəfli monitorinq nəticəsində Azərbaycan dendroflo- rasının müasir vəziyyəti tədqiq edilmiş, son dövrlər introduksiya olunmuş yeni növlər araşdırılmış və III cildə daxil edilmişdir. Bu cild
kimilər) fəsiləsinə qədər olan bitki növlərini əhatə edir. Çoxsaylı ekspedisiyalar nəticəsində məlum olmuşdur ki, müasir dövrdə bir çox antropogen, iqlim amillərinin dəyişməsi Azərbaycan təbiətinin özünəməxsus rəngarəngliyinə səbəb olmuşdur. Məhz bu səbəbdən torpaq- iqlim şəraiti dünyanın tropik və subtropik zonalarının ekoloji mühit amilləri ilə oxşarlıq təşkil etmişdir. Bu da müxtəlif floristik zonalara, xüsusən də, Şərqi Asiya, Aralıq dənizyanı ölkələri, Avstraliya, Şimali və Cənubi Amerika floralarından gətirilmiş ağac-kol bitkilərinin yerli şəraitdə introduksiyası, uyğunlaşdırılması, bioloji, ekoloji, dekorativlik xüsusiyyətlərinin hərtərəfli öyrənilməsi və yaşıllaşdırmada istifadəsi Azərbaycanın flora biomüxtəlifliyin artmasına gətirib çıxarmışdır. Məhz onun nəticəsidir ki, hal-hazırda mədəni flora ümumi floranın 69%-ni təşkil edir.
Aparılmış monitorinqlər əsasında III cildə daxil edilmiş fəsilə, cins və növlərdən ən geniş yayılmış fəsilələrdən Paxlakimilərə (Leguminosae Juss. və ya Fabaceae Lindl.) rast gəlinir ki, bu fəsilə 3 yarımfəsilə, 26 cinsi əhatə edir. Mimosoideae DC. - Küstümotu yаrımfəsi- ləsinə 4 cins, 8 növ, Cаesаlpinоideаe DC. - Sezаlpiniyа yаrımfəsiləsinə 7 cins, 15 növ, Fаbоideаe Rudd. - Pахlаlılаr yаrımfəsiləsinə 16 cins, 71 növ (onlardan 39 növü təkcə Аstrаgаlus L. – Pаxlаdən, Gəvən cinsinə aiddir) ümumilikdə 62 növ Azərbaycanda təbii və mədəni florada rast gəlinir. Florada digər üstünlük təşkil edən Оlеаcеае Hoffmanns. & Link – Zеytunkimilər fəsiləsinə аid cins və növlərdir. Fəsiləyə aid 9 cins, 32 növə Böyük və Kiçik Qafqazda rast gəlinir. Plumbaginaceae Juss. - Qurğusunçiçəyikimilər fəsiləsinə aid növlər əsasən Naxçıvan MR-da təbii halda yayılmışdır. Fəsilənin 2 cinsinə aid 23 növə rast gəlinir ki, onlardan 22 növ Acantholimon Boiss. – Tıs-tıs cinsinə aiddir.
4
Əvvəllər qeyd edilməyən hal-hazırda mədəni florada geniş yayılmış Myrtаcеае Adans. - Mərsinkimilər fəsiləsinə aid 5 cins, 18 növ Abşeronda, Lənkəranda park və bağlarda mədəni şəraitdə becərilir. Azərbaycan florasında Fаgаcеае А. Br. - Fıstıqkimilər fəsiləsinin 3 cins, 19 növünə rast gəlinir. Fəsilənin ən böyük cinsinə aid nümayəndə- lərdən Quеrcus L. - Pаlıd cinsidir ki, bu cinsin 17 növünə respublikamız- da təbii və mədəni şəraitdə becərilir. Mоrаcеае Gaudich. - Tutkimilər fəsiləsi nisbətən az 5 cins, 10 növlə, Pоlygоnаcеа Juss. - Qırхbuğumkimilər fəsiləsi 2 cins, 8 növlə, Plаtаnаcеае T. Lestıb. - fəsiləsi 1cins 4 növlə təmsil edilmişdir.
Tədqiq olunan növlərin taksanomik tərkibi və təyinedici açarları A.Enqler-Prantl və 2009-cu ildə qəbul edilmiş APG III-IV sistemlərinə istinad edilməklə verilmiş və hərtərəfli təhlil edilmişdir.
Kitab bioloqlar, botaniklər, ekoloqlar, dendroloqlar, ali və orta ixtisas məktəbinin müəllim və tələbələri, eyni ilə geniş oxucu kütləsi üçün nəzərdə tutulmuşdur.
Kataloq: wp-content -> uploads uploads -> По антикоррупционной работе в поликлинике uploads -> Fərid Zeynalov stomatoloq, bds, dds şəxsi məlumat uploads -> Oitsning ma’nosi – Orttirilgan Immunitet Tanqisligi Sindromi. Bu dahshatli va bedavo kasallik hozirgi zamonning “vabosi” deb yuritiladi uploads -> Klinik protokol Az ərbaycan Respublikas uploads -> Soalan: Kawasan Perdagangan Bebas asean (afta) yang dipersetujui oleh pertubuhan asean menjanjikan pelbagai kebaikan untuk kawasan asean. Namun, pelaksanaan perjanjian ekonomi juga mendatangkan pelbagai implikasi. Bincangan uploads -> Issn 0143-6597 print/issn 1360-2241 online/03/020235-19 uploads -> Вместе к высотам стоматологии Yüklə 324,75 Kb. Dostları ilə paylaş:
|