AZƏrbaycan respublikasinin cinayət məCƏLLƏSİ

şəxsi 
müəyyən 
fəaliyyətlə 
məşğul 
olma 
hüququndan məhrum etmə 
99-7.1.  Hüquqi  şəxsi  müəyyən  fəaliyyətlə  məşğul  olma  hüququndan 
məhrum etmə sahibkarlıq fəaliyyətinin müəyyən növünü həyata keçirməyə icazə 
verən  xüsusi  razılığın  (lisenziyanın)  və  ya  xüsusi  icazənin  ləğv  edilməsindən, 
müəyyən  əqdlərin  bağlanılmasının,  səhm  və  ya  digər  qiymətli  kağızların 
buraxılmasının,  dövlətdən  subsidiyaların  və  ya  başqa  güzəştlərin  əldə 
edilməsinin  və  ya  digər  fəaliyyətlə  məşğul  olmanın  qadağan  edilməsindən 
ibarətdir. 

99-7.2.  Hüquqi  şəxsi  müəyyən  fəaliyyətlə  məşğul  olma  hüququndan 
məhrum  etmə  bu  Məcəllənin  99-5.3-cü  maddəsində  göstərilən  hallar  nəzərə 
alınmaqla  hüquqi  şəxsin  müəyyən  fəaliyyətlə  məşğul  olma  hüququnun 
saxlanılması qeyri-mümkün hesab edildikdə aşağıdakı müddətlərə təyin edilir: 
99-7.2.1.  böyük  ictimai  təhlükə  törətməyən  cinayətlərə  görə  -  bir  ildən  iki 
ilədək müddətə; 
99-7.2.2. az ağır cinayətlərə görə - iki ildən üç ilədək müddətə; 
99-7.2.3. ağır cinayətlərə görə - üç ildən dörd ilədək müddətə; 
99-7.2.4. xüsusilə ağır cinayətlərə görə - dörd ildən beş ilədək müddətə. 
  
M a d d ə
 99-8. Hüquqi şəxsi ləğv etmə 
99-8.1.  Hüquqi  şəxsi  ləğv  etmə  hüquqi  şəxsin  xeyrinə  və  ya  onun 
maraqlarının qorunması üçün törədilən cinayətlə əlaqədar onun mövcudluğuna 
və  fəaliyyətinə,  hüquq  və  vəzifələri  hüquq  varisliyi  qaydasında  başqa  şəxslərə 
keçmədən xitam verilməsindən ibarət müstəsna cinayət-hüquqi tədbirdir. 
99-8.2.  Hüquqi  şəxsi  ləğv  etmə  həmin  hüquqi  şəxs  mütəmadi  olaraq 
cinayətlərin törədilməsində və ya cinayətin izlərinin, cinayət yolu ilə əldə edilmiş 
pul vəsaitləri və ya digər əmlakın gizlədilməsində istifadə edildikdə və ya onun 
əmlakının  yarıdan  çox  hissəsi  bu  Məcəllənin  99-1.1-ci  maddəsinə  əsasən 
müsadirə edilməli əmlakdan ibarət olduqda tətbiq olunur. 
99-8.3.  Hüquqi  şəxsi  ləğv  etmə  növündə  cinayət-hüquqi  tədbir  təyin 
edildikdə əlavə cinayət-hüquqi tədbir qismində bu Məcəllənin 99-6.4-cü maddəsi 
nəzərə alınmaqla iki yüz min manat miqdarında cərimə təyin edilir. 
99-8.4.  Hüquqi  şəxsi  ləğv  etmə  siyasi  partiyalara  və  həmkarlar  ittifaqına, 
dövlət  (bələdiyyə)  müəssisələrinə  və  ya  səhmlərinin  (paylarının)  nəzarət  zərfi 
dövlətə (bələdiyyəyə) məxsus olan hüquqi şəxslərə tətbiq edilmir. 
  
M a d d ə
 99-9. Hüquqi  şəxsin  cinayət-hüquqi  tədbirlərin  tətbiqindən 
azad edilməsi 
Hüquqi  şəxsin  xeyrinə  və  ya  onun  maraqlarının  qorunması  üçün  cinayət  törətmiş 
şəxs  bu  Məcəllənin  75-ci  maddəsi  ilə nəzərdə  tutulmuş  qaydada  müddətin  keçməsi ilə 
bağlı  cinayət  məsuliyyətindən  azad  edildikdə,  hüquqi  şəxs  barəsində  cinayət-hüquqi 
tədbirlər tətbiq edilə bilməz. 
  
  
XÜSUSİ HİSSƏ 
YEDDİNCİ BÖLMƏ 

SÜLH VƏ İNSANLIQ ƏLEYHİNƏ CİNAYƏTLƏR 
[76]
 
16-cı fəsil 
SÜLH VƏ İNSANLIQ ƏLEYHİNƏ CİNAYƏTLƏR 
[77]
 
M a d d ə   1 0 0 .  Təcavüzkar müharibəni planlaşdırma, hazırlama, başlama və ya 
aparma
 
100.1. Təcavüzkar müharibəni planlaşdırma, hazırlama və ya başlama— 
səkkiz ildən on iki ilədək müddətə azadlıqdan məhrum etmə ilə cəzalandırılır.
 [78]
 
100.2. Təcavüzkar müharibəni aparma— 
on  iki  ildən  iyirmi ilədək  müddətə  azadlıqdan  məhrum  etmə  və  ya  ömürlük 
azadlıqdan məhrum etmə ilə cəzalandırılır.
 [79]
 
M a d d ə   1 0 1 .  Təcavüzkar müharibəni başlamağa açıq çağırışlar
 
101.1. Təcavüzkar müharibəni başlamağa açıq çağırışlar— 
üç  ilədək  müddətə azadlığın  məhdudlaşdırılması  və  ya  eyni  müddətə azadlıqdan 
məhrum etmə ilə cəzalandırılır.
[80]
 
101.2.  Eyni  əməllər  kütləvi  informasiya  vasitələri  ilə  və  ya  vəzifəli  şəxs  tərəfindən 
törədildikdə— 
üç ilədək müəyyən fəaliyyətlə məşğul olma hüququndan məhrum edilməklə və ya 
edilməməklə iki ildən beş ilədək müddətə azadlıqdan məhrum etmə ilə cəzalandırılır. 
M a d d ə   1 0 2 .  Beynəlxalq müdafiədən istifadə edən şəxslərə və ya təşkilatlara 
hücum etmə
 
Beynəlxalq müdafiədən istifadə edən xarici dövlət nümayəndəsinə və ya beynəlxalq 
təşkilatın  əməkdaşına,  habelə  həmin  şəxslərin  xidməti  və  ya  yaşayış  sahələrinə,  yaxud 
nəqliyyat  vasitələrinə  hücum  etmə  müharibəyə  təhrikçilik  və  ya  beynəlxalq 
münasibətlərin gərginləşməsi məqsədi ilə törədildikdə— 
beş ildən on ilədək müddətə azadlıqdan məhrum etmə ilə cəzalandırılır. 
M a d d ə   1 0 3 .  Soyqırım
 
Hər hansı milli, etnik, irqi və ya dini qrupu, bir qrup kimi bütövlükdə və ya qismən 
məhv etmək məqsədilə qrup üzvlərini öldürmə, qrup üzvlərinin sağlamlığına ağır zərər 
vurma  və  ya  onların  əqli  qabiliyyətinə  ciddi  zərər  vurma,  qrupun  bütövlükdə  və  ya 
qismən  fiziki  məhvinə  yönəlmiş  yaşayış  şəraiti  yaratma,  qrup  daxilində  doğumların 
qarşısını  almağa  yönəlmiş  tədbirləri  həyata  keçirmə,  bir  qrupa  mənsub  olan  uşaqları 
zorla başqa qrupa keçirmə— 
on  dörd  ildən  iyirmi ilədək  müddətə  azadlıqdan  məhrum  etmə  və  ya  ömürlük 
azadlıqdan məhrum etmə ilə cəzalandırılır.
 [81]
 

M a d d ə   1 0 4 .  Soyqırımın törədilməsinə təhrik etmə
 
Bu  Məcəllənin  103-cü  maddəsi  ilə  nəzərdə  tutulmuş  hər  hansı  bir  əməlin 
törədilməsinə bilavasitə və açıq təhrik etmə— 
beş ildən on ilədək müddətə azadlıqdan məhrum etmə ilə cəzalandırılır. 
M a d d ə   1 0 5 .  Əhalini məhv etmə
 
Soyqırım əlamətləri olmadan əhalini bütövlükdə və ya qismən məhv etmə— 
on  dörd  ildən  iyirmi ilədək  müddətə  azadlıqdan  məhrum  etmə  və  ya  ömürlük 
azadlıqdan məhrum etmə ilə cəzalandırılır. 
Qeyd: Bu fəslin 105—113-cü maddələrində nəzərdə tutulan istər sülh, istərsə də müharibə zamanı hər 
hansı mülki əhaliyə qarşı genişmiqyaslı və ya sistematik hücumların tərkib hissəsi olaraq qəsdən törədilmiş 
əməllər insanlıq əleyhinə cinayətlər hesab edilir. 
[82]
 
M a d d ə   1 0 6 .  Köləlik
 
106.1.  Köləlik,  yəni  şəxs  üzərində  mülkiyyət  hüququna  xas  olan  səlahiyyətləri  tam 
və ya qismən həyata keçirmə— 
beş ildən on ilədək müddətə azadlıqdan məhrum etmə ilə cəzalandırılır. 
106.2.  Eyni  əməllər  yetkinlik  yaşına  çatmayana  qarşı  və  ya  şəxsi  xarici  ölkəyə 
daşımaq məqsədi ilə törədildikdə— 
yeddi ildən on iki ilədək müddətə azadlıqdan məhrum etmə ilə cəzalandırılır. 
106.3.  Kölə  ticarəti,  yəni  şəxsi  köləliyə  yönəltmək  və  ya  kölə  kimi  istifadə  etmək, 
satmaq və ya dəyişdirmək məqsədi ilə saxlama, onun barəsində sərəncam vermə, habelə 
kölə ticarəti və kölələrin daşınması ilə bağlı hər hansı bir əməl, eləcə də cinsi köləlik və 
ya köləlik əsasında cinsi azadlığa qəsd edən əməl— 
beş ildən on ilədək müddətə azadlıqdan məhrum etmə ilə cəzalandırılır. 
M a d d ə   1 0 7 .  Əhalini deportasiya etmə və ya məcburi köçürmə
 
Beynəlxalq hüquq normaları və Azərbaycan Respublikasının qanunları ilə müəyyən 
edilmiş  əsaslar  olmadıqda,  əhalini  qanuni  yerləşdiyi  yerlərdən  başqa  ölkəyə qovma və 
ya digər məcburi hərəkətlərlə didərgin salma— 
on ildən on beş ilədək müddətə azadlıqdan məhrum etmə ilə cəzalandırılır. 
M a d d ə   1 0 8 .  Cinsi zorakılıq
 
Şəxslərə  qarşı  zorlama,  fahişəliyə  məcbur  etmə,  məcburi  sterilizasiya  və  ya  cinsi 
zorakılıqla əlaqədar digər hərəkətləri etmə— 
on  iki  ildən  iyirmi ilədək  müddətə  azadlıqdan  məhrum  etmə  və  ya  ömürlük 
azadlıqdan məhrum etmə ilə cəzalandırılır. 

M a d d ə   1 0 8 -1. Məcburi hamiləlik 
[83]
 
Hər hansı əhalinin etnik  tərkibini  dəyişdirmək məqsədi  və  ya  beynəlxalq hüququn 
başqa  ciddi  pozuntuları  ilə  müşahidə  olunan  zorla  hamilə  edilmiş  qadını  qanunsuz 
azadlıqdan məhrum etmə - 
on  iki  ildən  iyirmi ilədək  azadlıqdan  məhrum  etmə  və  ya  ömürlük  azadlıqdan 
məhrum etmə ilə cəzalandırılır. 
M a d d ə   1 0 9 .  Təqib
 
Siyasi,  irqi,  milli,  etnik,  mədəni,  dini,  cinsi  və  ya  beynəlxalq  hüquq  normaları  ilə 
qadağan edilmiş digər əsaslara görə müəyyən edilmiş hər hansı bir qrupu və ya təşkilatı 
təqib  etmə,  yəni  qrupa  və  ya  təşkilata  mənsub  olduqlarına  görə  insanları  əsas 
hüquqlardan  kobudcasına  məhrum  etmə  insanlıq  əleyhinə  digər  cinayətlərlə  əlaqədar 
olduqda— 
[84]
 
beş ildən on ilədək müddətə azadlıqdan məhrum etmə ilə cəzalandırılır. 
M a d d ə   1 1 0 .  İnsanları zorakılıqla yoxa çıxarma
 
Dövlətin  və  ya  siyasi  təşkilatın  göstərişi,  dəstəyi  və  ya  razılığı  ilə  uzun  müddət 
ərzində  qanuni  müdafiədən  kənarlaşdırmaq  məqsədilə  şəxsi  tutma,  həbs  etmə  və  ya 
oğurlama və sonradan şəxsin azadlıqdan məhrum edilməsini danma və ya onun aqibəti 
və ya yeri barədə məlumat verməkdən imtina etmə— 
on  ildən  iyirmi müddətə  azadlıqdan  məhrum  etmə  və  ya  ömürlük  azadlıqdan 
məhrum etmə ilə cəzalandırılır.
 [85]
 
M a d d ə   1 1 1 .  İrqi ayrıseçkilik (aparteid)
 
111.0.  Hər  hansı  bir  irqi  qrupu  əsarət  altında  saxlamaq  üçün  digər  irqi  qrup 
tərəfindən üstünlüyü təşkil və təmin etmək məqsədilə: 
111.0.1.  irqi  qrupa  və  ya  qruplara  mənsub  olan  şəxslərin  yaşamaq  və  azadlıq 
hüquqlarını  inkar  etmə, yəni  irqi  qrupa  və  ya  qruplara  mənsub  olan  şəxsləri  öldürmə, 
onların  sağlamlığına  ağır  zərər  vurma  və  ya  əqli  qabiliyyətlərinə  ciddi  zərər  vurma, 
işgəncə və ya qəddar, qeyri-insani və ya ləyaqəti alçaldan rəftar və ya cəza tətbiq etmə, 
yaxud özbaşınalıqla həbs və qanunsuz olaraq azadlıqdan məhrum etmə; 
111.0.2.  irqi  qrupun  və  ya  qrupların,  bütövlükdə  və  ya  qismən,  fiziki  məhvi  ilə 
nəticələnə biləcək yaşayış şəraiti yaratma; 
111.0.3.  irqi  qrupun  və  ya  qrupların  ölkənin  siyasi,  sosial,  iqtisadi  və  mədəni 
həyatında  iştirakının  qarşısını  almaq,  habelə  qrupa  və  ya  qruplara  mənsub  olan 
şəxslərin  işləmək,  həmkarlar  təşkilatlarını  yaratmaq,  təhsil  almaq,  ölkədən  getmək  və 
ölkəyə  qayıtmaq,  vətəndaşlıq,  hərəkət  etmək  və  yaşayış  yerini  seçmək,  fikir  və  söz 
azadlığı,  toplaşmaq  və  birləşmək  hüquqları  daxil  olmaqla  əsas  insan  hüquq  və 
azadlıqlarını  inkar  etməklə  tam  inkişafın  qarşısını  almaq  məqsədilə  hər  hansı 
qanunverici və digər tədbiri həyata keçirmə; 

111.0.4.  düşərgə  və  qettoların  yaradılması  ilə  əhalini  irqi  qruplara  bölmək,  irqi 
qruplar  arasında  qarışıq  nikahları  qadağan  etmək,  irqi  qrupa  və  ya  qruplara  və  ya 
onların  üzvlərinə  mənsub  olan  torpaq  sahələrini  onların  razılığı  olmadan  almaq 
məqsədilə, qanunverici tədbirlər daxil olmaqla, hər hansı bir tədbiri həyata keçirmə; 
111.0.5. irqi qrupa və ya qruplara mənsub olan şəxslərin əməyini istismar etmə; 
111.0.6.  aparteidə  qarşı  çıxan  şəxsləri  və  təşkilatları,  əsas  hüquq  və  azadlıqlardan 
məhrum etmə vasitəsilə təqib etmə— 
on  iki  ildən  iyirmi ilədək  müddətə  azadlıqdan  məhrum  etmə  və  ya  ömürlük 
azadlıqdan məhrum etmə ilə cəzalandırılır. 
M a d d ə   1 1 2 .  Beynəlxalq hüquq normalarına zidd azadlıqdan məhrum etmə
 
Şəxsləri  beynəlxalq  hüquq  normalarına  zidd  olaraq  həbs  etmə  və  ya  başqa  cür 
azadlıqdan məhrum etmə— 
beş ildən səkkiz ilədək müddətə azadlıqdan məhrum etmə ilə cəzalandırılır. 
M a d d ə   1 1 3 .  İşgəncə
 
Tutulmuş  və  ya  azadlığı  başqa  cür  məhdudlaşdırılmış  şəxslərə  fiziki  ağrılar  və  ya 
psixi iztirablar vermə— 
yeddi ildən on ilədək müddətə azadlıqdan məhrum etmə ilə cəzalandırılır. 
17-ci fəsil 
MÜHARİBƏ CİNAYƏTLƏRİ 
M a d d ə   1 1 4 .  Muzdluluq
 
114.1.  Muzdlular  yığma,  onlara  təlim  keçmə,  maliyyələşdirmə  və  başqa  cür  maddi 
təminat  vermə,  habelə  onlardan  hərbi  münaqişədə  və  ya  hərbi  əməliyyatlarda  istifadə 
etmə— 
səkkiz ildən on iki ilədək müddətə azadlıqdan məhrum etmə ilə cəzalandırılır.
[86]
 
114.2. Eyni əməllər vəzifəli şəxs tərəfindən öz qulluq mövqeyindən istifadə etməklə 
və ya yetkinlik yaşına çatmayan barəsində törədildikdə— 
doqquz ildən on beş ilədək müddətə azadlıqdan məhrum etmə ilə cəzalandırılır.
[87]
 
114.3. Muzdlunun hərbi münaqişədə və ya hərbi əməliyyatlarda iştirakı— 
beş ildən on bir ilədək müddətə azadlıqdan məhrum etmə ilə cəzalandırılır.
[88]
 
Qeyd:
 
1.  Bu  fəsildə  nəzərdə  tutulmuş  istər  beynəlxalq,  istərsə  də  daxili  silahlı  münaqişə  zamanı 
hərbi  əməliyyatların  planlaşdırılması,  hazırlanması,  başlanması  və  ya  aparılması  ilə  əlaqədar 
olaraq törədilmiş əməllər müharibə cinayətləri hesab olunur.
 
2.  Muzdlu  dedikdə,  hərbi  münaqişədə  və  hərbi  əməliyyatlarda  iştirak  edən  dövlətin 
vətəndaşı olmayan, onun ərazisində daimi yaşamayan, habelə rəsmi vəzifələrin yerinə yetirilməsi 

üçün  göndərilməyən,  maddi  mükafat  əldə  etmək  məqsədilə  fəaliyyət  göstərən  şəxslər  nəzərdə 
tutulur.
 
M a d d ə   1 1 5 .  Müharibə qanunlarını və adətlərini pozma
 
115.1.  Əsirləri,  beynəlxalq  humanitar  hüquqla  müdafiə  olunan  digər  şəxsləri  əsir 
götürmüş  tərəfin  silahlı  qüvvələrində  xidmət  etməyə,  habelə  düşmən  dövlətin 
vətəndaşlarını öz ölkələrinə qarşı yönəlmiş hərbi əməliyyatlarda iştirak etməyə məcbur 
etmə— 
iki ildən beş ilədək müddətə azadlıqdan məhrum etmə ilə cəzalandırılır. 
115.2. Bu Məcəllənin 115.1-ci maddəsində nəzərdə tutulmuş şəxslərə işgəncə vermə, 
onlarla  qəddar  və  ya  qeyri-insani  rəftar  etmə  və  ya  onların  üzərində  tibbi,  bioloji  və 
başqa tədqiqatlar aparma, o cümlədən daxili orqanları köçürmə üçün çıxarma və ya öz 
qoşunlarını  və  ya  obyektləri  hərbi  əməliyyatlardan  qorumaq  məqsədilə onlardan  sipər 
kimi istifadə etmə, yaxud belə şəxsləri girov kimi saxlama və ya mülki əhalini məcburi 
işlərə  cəlb  etmə  və  ya  digər  məqsədlər  üçün  qanuni  yerləşdiyi  yerlərdən  məcburi 
köçürmə— 
beş ildən on ilədək müddətə azadlıqdan məhrum etmə ilə cəzalandırılır. 
115.3.  Bu  Məcəllənin  115.1  və  115.2-ci  maddələrində  nəzərdə  tutulmuş  əməllər 
şəxslərin ölümünə və ya sağlamlığına ağır zərər vurulmasına səbəb olduqda— 
on ildən on beş ilədək müddətə azadlıqdan məhrum etmə ilə cəzalandırılır . 
115.4. Bu Məcəllənin 115.1-ci maddəsində göstərilən şəxsləri qəsdən öldürmə— 
on  dörd  ildən  iyirmi ilədək  müddətə  azadlıqdan  məhrum  etmə  və  ya  ömürlük 
azadlıqdan məhrum etmə ilə cəzalandırılır .
 [89]
 
M a d d ə   1 1 6 .  Silahlı münaqişə zamanı beynəlxalq humanitar hüquq 
normalarını pozma
 
116.0.  Silahlı  münaqişə  zamanı  beynəlxalq  humanitar  hüquq  normalarını  pozma, 
yəni: 
116.0.1. mühüm dağıntılara səbəb ola bilən müharibə üsullarından istifadə etmə; 
116.0.2. ətraf mühitə qəsdən geniş, uzun sürən və ciddi ziyan vurma; 
116.0.3.  sülh  məramlı  tədbirlərin  həyata  keçirilməsinə  və  ya  humanitar  yardımın 
göstərilməsinə  cəlb  olunmuş  şəxsi  heyətə,  o  cümlədən  Qızıl  Xaç  və  Qızıl  Aypara 
fərqləndirici  emblemləri  olan  heyətə,  tikililərə,  qurğulara,  nəqliyyat  vasitələrinə,  tibbi 
əmlaka hücum etmə;
[90]
 
116.0.4.  hərbi  əməliyyatların  aparılması  üsulu  kimi  mülki  əhali  arasında  yaranmış 
aclıqdan istifadə etmə; 
116.0.5. yetkinlik yaşına çatmayanları silahlı qüvvələrə cəlb etmə; 
116.0.6. hərbi zərurətdən irəli gəlməyən geniş miqyaslı dağıntılar törətmə; 
116.0.7.  müdafiə  olunmayan  ərazilərə,  yaşayış  məntəqələrinə  və  silahsızlaşdırılmış 
zonalara hücum etmə; 

116.0.8. hərbi hədəf olmayan, aydın görünən və fərqləndirilən dini, təhsil, elm, xeyriyyə, tibb 
obyektlərinə, xəstə və yaralıların yerləşdirildiyi yerlərə hərbi zərurət olmadan hücum etmə;
[91]
 
116.0.8-1. hərbi zərurət olmadan qəsdən mədəni sərvəti, o cümlədən gücləndirilmiş mühafizə 
altında  olan  mədəni  sərvəti  hücum  obyektinə  çevirmə,  yaxud  gücləndirilmiş  mühafizə  altında 
olan mədəni sərvətdən və ya ona bilavasitə bitişik ərazilərdən hərbi əməliyyatların dəstəklənməsi 
üçün istifadə etmə;
 
116.0.8-2.  mədəni  sərvəti  qəsdən  böyük  həcmdə  dağıtma  və  ya  mənimsəmə,  yaxud  mədəni 
sərvətə  münasibətdə  oğurluq,  soyğunçuluq,  qanunsuz  mənimsəmə  və  ya  vandalizm  aktları 
törətmə;
 
116.0.8-3. mədəni sərvəti işğal edilmiş ərazidən qanunsuz çıxarma, yaxud həmin ərazidə olan 
mədəni  sərvətə  mülkiyyət  hüququnu  başqasına  vermə  və  ya  ona  xitam  vermə;  mədəni  sərvətin 
bilavasitə qorunması, uçotu və ya saxlanılması tələb edildiyi hallar istisna olmaqla, işğal edilmiş 
ərazidə hər hansı arxeoloji qazıntı aparma; mədəni sərvətin mədəni, tarixi və ya elmi xarakterini 
gizlətmək  və  ya  məhv  etmək  məqsədi  ilə  onu  modifikasiya  etmə  və  ya  ondan  istifadə  növünü 
dəyişdirmə.
[92]
 
116.0.9.  müvəqqəti  barışıq  haqqında  və  ya  həlak  olanların  və  yaralıların  döyüş 
meydanından  aparılması,  dəyişdirilməsi  və  ya  daşınması  məqsədilə  döyüş 
əməliyyatlarının dayandırılması barədə sazişi pozma; 
116.0.10.  mülki  əhaliyə  və  ya  döyüşlərdə  iştirak  etməyən  ayrı-ayrı  mülki  şəxslərə 
hücum etmə; 
116.0.11.  hərbi  əməliyyat  bölgələrində  əhaliyə  qarşı  zorakılıq  göstərmə,  quldurluq 
etmə, əmlaklarını məhv etmə, habelə hərbi zərurət bəhanəsi ilə əmlakı qanunsuz olaraq 
alma; 
116.0.12. dağıdılması mülki əhali arasında böyük itkilərə səbəb ola bilən və ya mülki 
obyektlərə əhəmiyyətli zərər vura bilən qurğulara hücum etmə; 
116.0.13.  hərbi  əməliyyatlarda  birbaşa  iştirakını  təqsirkar  üçün  aşkar  surətdə 
dayandırmış, həmçinin silahı olmayan və ya silahını yerə qoymaqla təslim olan, yaxud 
yaralanma və ya başqa səbəbdən müqavimət göstərə bilməyən şəxsə hücum etmə; 
116.0.14. işqal olunmuş ərazilərdə öz mülki əhalisinin bir hissəsini yerləşdirmə; 
116.0.15.  hərbi  əsirlərin  və  mülki  şəxslərin  vətənə  qaytarılmasını  əsassız  olaraq 
gecikdirmə; 
116.0.16.  Azərbaycan  Respublikasının  tərəfdar  çıxdığı  dövlətlərarası  müqavilələrlə 
qadağan  edilmiş  silahları,  müharibə  vasitələrini  və  üsullarını  silahlı  münaqişələrdə 
tətbiq etmə; 
116.0.17.  zorlama,  cinsi  köləlik,  məcburi  fahişəlik,  məcburi  sterilizasiya,  məcburi 
hamiləlik, habelə cinsi zorakılıqla əlaqədar başqa hərəkətlər etmə; 
[93]
 
116.0.18.  bu  Məcəllənin  115.1-ci  maddəsində  göstərilən  şəxsləri  beynəlxalq  hüquq 
normalarına  zidd  olaraq  həbs  etmə  və  ya  başqa  cür  azadlıqdan  məhrum  etmə,  habelə 
prosessual hüquqlardan məhrum etmə— 

on ildən iyirmi ilədək müddətə azadlıqdan məhrum etmə və ya ömürlük azadlıqdan 
məhrum etmə ilə cəzalandırılır.
 [94]
 
Qeyd: Bu  Məcəllənin  116.0.8-1-116.0.8-3-cü  maddələrində  “mədəni  sərvət”  dedikdə, 
aşağıdakılar başa düşülür:
[95]
 
1.  hər  bir  xalqın  mədəni irsi  üçün  böyük  əhəmiyyəti  olan  daşınar  və  ya  daşınmaz  sərvətlər 
(memarlıq, incəsənət və ya tarixi, dini və ya dünyəvi abidələr; arxeoloji qazıntı yerləri; tarixi və 
ya bədii əhəmiyyət kəsb edən memarlıq ansamblları; incəsənət əsərləri; bədii, tarixi və ya arxeoloji 
əhəmiyyəti olan əlyazmalar, kitablar və digər əşyalar; həmçinin elmi kolleksiyalar və ya kitab və 
arxiv  materiallarının,  yaxud  yuxarıda  göstərilən  sərvətlərin  reproduksiyalarının  mühüm 
kolleksiyaları);
 
2. bu “Qeyd”in 1-ci bəndində göstərilmiş, əsas və həqiqi məqsədi daşınar mədəni sərvətlərin 
saxlanması  və  ya  sərgilənməsi  olan  binalar  (muzeylər,  iri  kitabxanalar,  arxivlər,  habelə  həmin 
bənddə  göstərilmiş  daşınar  mədəni  sərvətləri  silahlı  münaqişə  zamanı  saxlamaq  üçün  istifadə 
olunan sığınacaqlar);
 
3. bu “Qeyd”in 1-ci və 2-ci bəndlərində göstərilmiş mədəni sərvətlərin çox olduğu “mədəni 
sərvətlərin cəmləşdiyi mərkəz” adlandırılan mərkəzlər. 
M a d d ə   1 1 7 .  Silahlı  münaqişə  zamanı  hərəkətsizlik  etmə  və  ya  cinayətkar 
əmr vermə
 
117.1.  Rəis  və  ya  vəzifəli  şəxs  tərəfindən  silahlı  münaqişə  zamanı  tabeliyində 
olanlara  bu  Məcəllənin  115—116-cı  maddələrində  nəzərdə  tutulan  cinayətlərin 
qarşısının  alınması  məqsədilə  öz  səlahiyyətləri  dairəsində  bütün  imkanlardan  qəsdən 
istifadə etməmə— 
beş ildən on ilədək müddətə azadlıqdan məhrum etmə ilə cəzalandırılır. 
117.2.  Döyüş  bölgələrində  heç  kəsin  sağ  buraxılmayacağını  bəyan  etmə  və  ya  bu 
barədə  tabeliyində  olan  şəxsə  və  ya  bu  Məcəllənin  115—116-cı  maddələrində  nəzərdə 
tutulan  cinayətlərin  edilməsinə  yönəldilən  bilə-bilə  cinayətkar  əmr  və  ya  sərəncam 
vermə— 
on  iki  ildən  iyirmi ilədək  müddətə  azadlıqdan  məhrum  etmə  və  ya  ömürlük 
azadlıqdan məhrum etmə ilə cəzalandırılır 
M a d d ə   1 1 8 .  Hərbi soyğunçuluq
 
Döyüş  meydanında  ölmüş  və  ya  yaralanmış  şəxslərin  əmlakını  talama  (hərbi 
soyğunçuluq) — 
üç ildən on ilədək müddətə azadlıqdan məhrum etmə ilə cəzalandırılır. 
M a d d ə   1 1 9 .  Müdafiə olunan nişanlardan sui-istifadə
 
119.1. Hərbi münaqişə dövründə müdafiə nişanı və ya fərqləndirici nişan qismində 
Qırmızı Xaç və Qırmızı Aypara emblemlərindən, fərqləndirici siqnallardan, Beynəlxalq 
Qızıl Xaç və Qızıl Aypara hərəkatının prinsipləri ilə bir araya sığmayan məqsədlər üçün 

Qızıl  Xaç  və  Qızıl  Aypara  emblemlərindən  və  onların  adlarından,  müdafiə  nişanı 
qismində istifadə edilən Qızıl Xaç və Qızıl Aypara emblemləri kimi qəbul edilə biləcək 
hər hansı oxşar siqnallardan istifadə etmək hüququ olmayan şəxslər tərəfindən istifadə 
etmə—
[96]
 
iki ilədək müddətə azadlıqdan məhrum etmə ilə cəzalandırılır. 
119.2.  Ağ  bayraqdan,  Birləşmiş  Millətlər  Təşkilatının  bayraq,  nişan  və  ya 
geyimlərindən, o cümlədən 1949-cü il tarixli Cenevrə Konvensiyaları ilə müdafiə olunan 
fərqləndirici nişanlardan sui-istifadə etmə, bu əməllər zərərçəkmiş şəxsin ölümünə və ya 
onun sağlamlığına ağır zərər vurulmasına səbəb olduqda— 
beş ildən on ilədək müddətə azadlıqdan məhrum etmə ilə cəzalandırılır. 
  
SƏKKIZINCI BÖLMƏ