324
Dekabr 2013
41
Bu fikirlər rabitə və informasiya texnologiyaları naziri Əli Abbasovun
“Bakutel-2013” 19-cu Azərbaycan Beynəlxalq Telekommunikasiya və
İnformasiya Texnologiyaları Sərgi və Konfransının iştirakçılarına
müraciətində öz əksini tapıb.
Nazir bildirib ki, ölkə əhalisi rəqəmli televiziya yayımı ilə əhatə olunub.
“Elektron hökumət” həllərinin tətbiqi, vətəndaşlara təqdim olunan elektron
xidmətlərin sayı və bu xidmətlərdən istifadə səviyyəsi artır. Kənd yaşayış
məntəqələri də daxil olmaqla, bütün ölkə ərazisini əhatə edən fiber-optik
infrastrukturun qurulması və “evlərə optika” prinsipi ilə yüksəksürətli
genişzolaqlı internet xidmətlərindən istifadə imkanı yaradan layihənin
həyata keçirilməsinə hazırlıq aparılır”.
Ə. Abbasovun fikrincə, Azərbaycan İKT-nin inkişaf səviyyəsinə görə
inkişaf etmiş ölkələrlə inkişafda olan ölkələr arasında yer alır: “Beynəlxalq
Telekommunikasiya İttifaqının qiymətləndirməsinə əsasən, Azərbaycan son 10 ildə İKT sahəsində dünya üzrə dinamik
inkişaf edən ilk 10 ölkə sırasındadır. Dünya İqtisadi Forumunun 2013-cü il hesabatında Azərbaycan şəbəkə hazırlığı
indeksinə görə 144 ölkə arasında 56-cı, internet istifadəçilərinin sayına görə isə Müstəqil Dövlətlər Birliyi və Mərkəzi
Asiya ölkələri arasında 1-ci yeri tutub”.
“Bu gün ölkəmizdə İKT sektoru sürətlə inkişaf edir: əhalinin 70 %-i internet
istifadəçisidir, 50 %-i isə genişzolaqlı xidmətlərdən istifadə edir, mobil rabitədə hər 100
nəfərə 110 mobil abunəçi düşür, “3G” və “4G” texnologiyaları tətbiq edilir”
“HƏR 100 NƏFƏRƏ 110 MOBİL ABUNƏÇİ DÜŞÜR”
O bildirib ki, missiya zamanı əsasən cənub bölgəsinə xas olan erkən, məc-
buri və qeyri-rəsmi evliliklərin sayının artması narahatçılıq doğuran məsələ
kimi davamlı olaraq vurğulanıb: “Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Döv-
lət Komitəsinin məlumatlarına görə, 2013-cü ildə 5000-dən çox qız uşağı er-
kən evliliklərin qurbanı olub. 2012-ci ildə isə bu rəqəm təxminən 4000 idi. Er-
kən evliliklərin hər bir fərd üçün müxtəlif səviyyələrdə, o cümlədən fiziki və
mənəvi, təhsil yönümlü, sosial-iqtisadi, eləcə də qızların reproduktiv sağlam-
lıq baxımından ciddi ziyanları var.
Qadınlara qarşı Zorakılığın Bütün Növlərinin Ləğvi (CEDAW) üzrə
Komitənin 2009-cu ildəki yekun müşahidələrində vurğulandığı kimi, bu cür
evliliklərin qarşısının alınması, həmçinin bütün evliliklərin düzgün hüquqi
qeydiyyatının təmin edilməsi üçün dövlət inkişaf etdirici tədbirləri, o
cümlədən davamlı maarifləndirmə kampaniyalarını davam etdirməli,
icmalarla və dini qurumlarla müvafiq işlər aparmalıdır”.
Bu barədə Azərbaycanda 10 günlük missiya həyata keçirən BMT-nin qadınlara qarşı zorakılıq, onun
səbəb nə nəticələri mövzusunda çalışan Xüsusi Məruzəçisi Raşida Mancu keçirdiyi mətbuat konfransın-
da məlumat verib
“BU İL AZƏRBAYCANDA 5000-DƏN ÇOX
QIZ ERKƏN EVLİLİKLƏRİN QURBANI OLUB”
Bu barədə Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə
sayı sürətlə artıb və əhali arasında cinsi nisbət demək
Dövlət Komitəsi tərəfindən hazırlanan “Azərbaycan
olar ki, bərabərləşib: “1993-cü ildə əhalinin 3 milyon
ailəsi Strategiyası”nda deyilir. Dekabrın 16-da “Azər-
641 min 200 nəfəri (49 faizi) kişi, 3 milyon 798 min
baycan ailəsi Strategiyası” layihəsinin ilkin müzaki-
800 nəfəri (51 faizi) qadın idisə, 2013-cü ildə əhali-
rəsi zamanı komitənin şöbə müdiri Aynur Veysəlova
nin 4 milyon 648 min 800 nəfəri (49.7 faizi) kişi, 4
bildirib ki, 1993-cü ildə əhalinin sayı 7 milyon 440
milyon 707 min 700 nəfəri (50.3 faizi) qadındır.
min idisə, bu rəqəm 2013-cü ildə 9 milyon 356 min
500 nəfərə çatıb. O qeyd edib ki, son 20 ildə kişilərin
Son 20 il ərzində Azərbaycanda əhalinin ümumi sayı
1 milyon 916 min 500 nəfər artıb
AZƏRBAYCANDA SON 20 İLDƏ KİŞİLƏRİN SAYI ÇOXALIB
Noyabrın 15-də Ukrayna Milli İnformasiya Agentliyinin
(Ukrinform) mətbuat mərkəzində Ukrayna Millətlər Assambleyasının
təqdimat mərasimi olmuşdur.
Assambleyanı diasporumuzun liderlərindən biri olan Rövşən
Tağıyev, Ukrayna Yəhudi Forumunun prezidenti Arkadi Monastırski,
“Tuqan Tel tatar evi” Ümumukrayna İctimai Təşkilatının (ÜİT)
prezidenti Pyotr Şarafuddinov, Ukrayna Ural Xalqları İttifaqının
prezidenti Nadejda Yesimiş, “Çiriklı” Qaraçı Qadınlar Fondunun
başçısı Yuliya Kondur, “Nasizmsiz Amerika” təşkilatının (ABŞ)
prezidenti Leonid Bard və Ukraynanın birinci prezidenti Leonid
Kravçuk təşkil etmişlər.
Tədbirdə Assambleyanın sədri, təsis şurası təsdiq edilmiş,
fəaliyyətin əsas istiqamətlərinə dair qərarlar qəbul olunmuş, ölkədə
yaşayan millətlərə aid məsələlər müzakirə edilmiş, onların inkişaf
konsepsiyaları müəyyənləşdirilmişdir.
Bu yaxınlarda işə başlamış “Ukrayna Millətlər Assambleyası”
Ümumukrayna Təşkilatı ölkə daxilində müxtəlif etnoslar arasında
dostluq və həmrəyliyi möhkəmləndirmək, habelə onların hüquq və mənafelərini qorumaq vəzifəsini öhdəsinə
götürür.
Bu barədə Ukrayna Millətlər Assambleyasının sədri seçilmiş Rövşən Tağıyev Ukrinformda keçirilmiş
mətbuat konfransında məlumat vermişdir.
Onun sözlərinə görə, yeni təşkilat milli azlıqların müdafiəsi ilə əlaqədar qüvvədə olan qanunvericiliyə
müəyyən dəyişikliklər edilməsi barədə kollegial təklifləri Ukrayna Parlamentinin və hökumətinin müzakirəsinə
çıxarmaq niyyətindədir. Assambleya beynəlxalq birliklərlə əməkdaşlıq yollarını da axtarıb tapacaqdır.
Tədbirdə Ukrayna Prezidenti Administrasiyasının rəsmi şəxsləri, Ali Radanın deputatları, Azərbaycan
Səfirliyinin birinci katibi Sübhan Hüseynli, Ukrayna Xarici İşlər Nazirliyinin, Kiyevdə akkreditə olunmuş
diplomatik korpusun nümayəndələri, Ukraynanın və xarici ölkələrin jurnalistləri iştirak etmişlər.
324 Dekabr 2013
42
HƏMVƏTƏNLƏRİMİZ DÜNYADA
HƏMVƏTƏNLƏRİMİZ DÜNYADA
Noyabrın 18-də Riqada, Qarabaşlılar Evində Latvi-
yanın 95 illiyi şərəfinə ölkənin ali dövlət mükafatlarının
təqdim olunması mərasimi keçirilmişdir. Latviya Prezi-
denti Andris Berzinş görkəmli ictimai-siyasi xadimlərə
ordenlər təqdim etmişdir.
Latviya Prezidenti yanında Milli Azlıqların
Məsələləri üzrə Şuranın sədri, Riqa Klassik Gimnaziya-
sının direktoru, “Ocaq” Azərbaycan Mədəniyyəti Mər-
kəzinin başçısı Roman Əliyev bu ölkə qarşısında xid-
mətlərinə görə IV dərəcəli Latviya ordeninə layiq gö-
rülmüşdür.
Nigar Cəfərli,
AzərTAc–ın xüsusi müxbiri
Riqa
Latviya Prezidenti “Ocaq” Azərbaycan Mədəniyyəti Mərkəzinin
başçısına ali dövlət mükafatı təqdim etmişdir
LATVİYA ORDENİNƏ LAYİQ GÖRÜLMÜŞDÜR
Kiyevdə yaradılmış Ukrayna Millətlər Assambleyasına həmvətənimiz Rövşən Tağıyev başçılıq edir
UKRAYNA MİLLƏTLƏR ASSAMBLEYASININ SƏDRİ
43
324
Dekabr 2013
- Seyfəddin müəllim, humanitar forumda işti-
də Kiyev vilayətinin İrpen şəhərində görkəmli oftal-
rakınız barədə nə deyə bilərsiniz?
moloq alim, akademik Zərifə xanım Əliyevanın,
2006-cı ildə Ukrayna paytaxtında xalq şairi Səməd
- Ən əvvəl onu deyim ki, insan yaddaşı seçicilik
Vurğunun abidəsini, 2008-ci ildə Xarkov şəhərində
xüsusiyyətinə malikdir, inanın ki, Vətənə hər səfərim
Azərbaycanın milli qəhrəmanı Viktor Seryoginin xa-
müəyyən mənada təkrarsız, unikal, parlaq təəssüratlar
tirə lövhəsini, 2011-ci ildə Dnepropetrovsk vilayətin-
və pozitiv məqamlarla zəngin olur. Bu dəfə də belə ol-
də Sovet İttifaqı Qəhrəmanı Mikayıl Ələkbərovun abi-
du. Uzun illər ərzində Ukraynada yaşamağıma bax-
dəsini xüsusi qeyd etmək istərdim.
mayaraq, Vətənlə əlaqələrimi kəsmirəm, həmişə azər-
baycanlı olmuşam, belə də qalacağam. Azərbaycan-
2012-ci ildə Azərbaycanın Ukraynadakı səfirli-
dakı möhtəşəm dəyişikliklərə, həm respublikanın pay-
yində Ulu Öndər Heydər Əliyevin büstü də mənim
taxtında, həm də regionlarda baş verən müsbət yeni-
işimdir. Bu işə görə çox böyük qürur duyuram.
liklərə, infrastrukturun sürətli inkişafına ürəkdən
sevinirəm, Azərbaycanın ən müxtəlif guşələrində
- Hazırda nə üzərində işləyirsiniz?
müasir yaşayış binaları, sosial və idman təyinatlı ob-
- İndi üzərində işlədiyim əsas layihələr arasında
yektləri gördükdə qürur duyuram.
Sovet İttifaqı Qəhrəmanı Fariz Səfərovun abidəsi xü-
Foruma gəldikdə isə, azərbaycanlı və əcnəbi həm-
susi yer tutur. Qəhrəman həmyerlimizin abidəsi Xar-
karlarımla görüşdüm, təcrübə mübadiləsi etdik, yeni
kov şəhərində onun adını daşıyan bağda ucaldılacaq-
yaradıcılıq əlaqələri yarandı... Planlarım çoxdur. İs-
dır.
tərdim ki, hamısının həyata keçirilməsinə macal ta-
pım.
Sizə uğurlu və fəal iş, yeni yaradıcılıq ilhamı ar-
zulayıram!
- Siz tişə ustasısınız, Azərbaycanın görkəmli
- Təşəkkür edirəm.
övladları ilə bağlı sizin yaratdığınız abidələr, büst-
lər, heykəltəraşlıq kompozisiyaları Ukraynada da
Müsahibəni qələmə aldı:
çox məşhurdur, onlar ölkənin bir sıra şəhərlərini
Zeynal Ağazadə,
bəzəyir. Xahiş edirəm, onlardan bir neçəsini
AzərTAc-ın xüsusi müxbiri
oxuculara xatırladın.
- Ukraynada yaratdığım işlər arasında 2004-cü il-
“HƏMİŞƏ AZƏRBAYCANLI OLMUŞAM, BELƏ DƏ QALACAĞAM”
Ukraynali heykəltəraş Seyfəddin Qurbanovun əsərləri
onun Azərbaycanla qirilmaz əlaqələrinə ən yaxşi sübutdur
Naxçıvan Muxtar Respublikasının Siyaqut
kəndində anadan olmuş Seyfəddin Əli oğlu Qurbanov
artıq bir neçə onillikdir ki, Ukraynada yaşayır.
Heykəltəraş, Ukraynanın Xalq Rəssamı, Xarkov Dövlət
Dizayn və İncəsənət Akademiyasının heykəltəraşlıq
kafedrasının müdiri və Xarkov vilayətinin fəxri
vətəndaşıdır. Azərbaycanın və xarici ölkələrin çoxsaylı
təltiflərinə, o cümlədən “Tərəqqi” medalına layiq
görülmüşdür. 2006-cı ildə Bakıda keçirilən Dünya
Azərbaycanlılarının II Qurultayının nümayəndəsi
olmuşdur. Üçüncü Bakı Beynəlxalq Humanitar
Forumunda iştirak etmiş Seyfəddin Qurbanov
AzərTAc-a qısa müsahibə vermişdir.
Benilüks Azərbaycanlıları Konqresinin təşəbbüsü, “Caspian International Company Amsterdam” şirkətinin
sponsorluğu ilə İsveçrənin WMC şirkətində üzərində Heydər Əliyevin şəkli həkk olunmuş qol saatları hazırlan-
mışdır.
Dekabrın 13-də Benilüks Azərbaycanlıları Konqresinin Amsterdamda yerləşən baş qərargahında saatın
təqdimatı keçirilmişdir
Konqresin sifarişi ilə üzərində Azərbaycan Respublikasının prezidenti mərhum Heydər Əliyevin şəkli
həkk olunmuş qol saatları hazırlanmışdır
BENİLÜKS AZƏRBAYCANLILARI KONQRESİNİN TƏŞƏBBÜSÜ İLƏ
44
324 Dekabr 2013
RESEARCH
RESEARCH
context of understanding innovation is crucial for
each research project.
But what distinguishes philosophy of
innovation? In our view, the attributes of
philosophical analysis are always theoretical
schemes – categorical and methodological which
in turn can be set in the universal sense, including
the praxeological. In philosophy the multiple fa-
cets of innovation (high tech, novelty, patenting,
techno sphere, technological innovation, ad-
vanced technology, commercialized innovation,
induced innovation, innovation creativity,
innovative changes, etc.) create certain confusions
in the determination of notional apparatus and con-
cept dichotomy, object and purpose within the
history of human activity and resources. “On the
one hand, innovation represents continuity with
the past. It is continuity in the sense that innovation
is about novelty, an idea that was present in many
As a new field of study “Innovation” is part of
forms before innovation took on a central place in
contemporary philosophical thought often
representations, as we will see. It is also continuity
grouped with social philosophy, philosophy of
in the sense that innovation is, to many, concerned
science and technology. More precisely, it is part
with technological invention, which is a dominant
of the science of praxeology. The prioritizing of
understanding of what invention came to mean
science as a key part of national development stra-
over time. However, on the other hand innovation
1
is a break with the past in the sense that it suggests
tegy is supported by a number of academics of the
that invention per se is not enough. There has to be
book as a prerequisite to the practice of social
use and adoption of the invention, namely
change, in accordance with the current develop-
3
mental stage of the globalized world.
innovation, in order for benefits to accrue.” As
There is a large body of research dedicated to
this paper does not pursue to explicitly clarify the
the socio-philosophical analysis of innovation,
terminological polemics around “innovation”, or
examining its genesis, structure and specific
its genealogical outline (about which much has
2
been written), we will only seek to support the
characteristics. However, in general, there is
arguments that innovations should be analyzed
insufficient attention paid to its most important
within their internal contextual and structural
aspect regarding the philosophy of its
elements related to a certain time. Thus,
measurement. This aspect is its reflective nature,
“innovation” is now more all-embracing in terms
which reveals its place and role in the development
of its internal constituents and consistent
of society through the established categorical
elements.
scheme of philosophical methodology. A justified
Today, innovations from the leading high-tech
philosophical model of innovation requires at least
industries significantly penetrate society and
the two essential conditions: recognition sequence
c u l t u r e . E n h a n c e d a p p l i c a t i o n o f I C T
of the innovation process and increased financial
technologies, biotechnology and biomedicine,
investment in science (as science is becoming
artificial intelligence and anthropomorphic robots,
more and more expensive). Thus, the economic
Eldar Shahgaldiyev
Khazar University- Baku, Azerbaijan
SOCIO - PHILOSOPHICAL ANALYSIS OF INNOVATIONS
45
324
Dekabr 2013
new biometrical devices such as iris checks, sound
wave measurements, sound editions and other
features or security checks that have become part
of immigration procedures, open up new horizons
and norms for scientific research, as well as
g e n e r a t i n g n e w o n t o l o g y a n d g l o b a l
"communication hubs" for further research. The
modern world has also begun to dismantle the
philosophical dichotomy of subject / object, and
calls for the new "unbundling meanings".
Modern philosophy of science and technology
Another modern conceptual source of the
should encompass the major technological
subject matter is the “The Ellul Forum” founded in
advances of post-industrial civilization and
1988. It plays a crucial role in illustrating and
innovative industry. In its turn, the latter should
debating around the research and analyses of
move in the direction of maximally "pragmatic
innovations. It publishes the articles and results of
philosophy". Thus, the new field of study is
discussions on innovations, the critique referring
generated at the intersection between biosocial
to the technological civilizations connected with
and technology, more precisely, at the edge of the
new trends of the world development. Professor
boundaries of “novelty” and “traditional”. This is a
Erik Persson writes: “The pathologies of “extreme
new crossroads, where the alternative ontology
science” and “the science of the implausible”
and epistemological models are expanding the
show up almost everywhere in today's scientific
axiological and moral horizons. That is why, it is
world, the most spectacularly, perhaps, in fields
quite logical to assume that the modern philosophy
such as genetic engineering, embryonic stem cell
of science and technology should also serve as an
research, cloning, nanotechnology, artificial
innovation philosophy.
intelligence (AI), and robotics with their
However, the object of its study is not only the
outlandish discourses on such topics as the
phenomenon of modern technology and "high-
transformation of all living matter into “gray goo”
tech" developments, but the essence of both. In
through an out-of-control self-replicating
fact, as a type of active agent, innovation
nanoprocess (“the accident to end all accidents”),
substantially transforms and changes the content
the selective killing of enemy populations through
of the old traditional philosophical problems and
genetically engineered “nanoviruses”, the cure of
issues, at the same time more involving the human
all illnesses through nanomedicaments or stem
presence as the main vector of development,
cell broths made on aborted foetuses, the cloning
which is directed towards the soaring
of human beings and the “uploading” of their
technological intervention in biosocial spheres. It
minds into a computer's memory, or the future
is useful at this point to provide some models of
overshadowing and replacement of man by
philosophical interpretations related to the
artificially hyper intelligent robots, just to mention
identification of content analysis of innovation for
a few popular themes of this kind. Evidently, also
greater clarity.
virtual reality and cyberspace must be included
Robert K. Merton, Jacques Ellul, and Mario
amongst the manifestations of “extreme science”,
4
Bunge are the outstanding representatives of
exuding the typical odour of unrestrained
6
philosophical analysts of technology who have
technolatry and pneumapathology” Technology
also delved into the holistic and scientific
is not an educational panacea. It is only a tool to
evaluation of innovation phenomena. In the book
help solve a broad based problem. We have to use
7
“The Technological Society” (1964) J. Ellul
technology rather than be used by it.
described all technological innovations as
Science, through its its historical development,
“technique” tended to be applied to the global
can correct the "practical urgency of innovations”
applications of the repeated cycles for gaining the
which is characterized by 3 types of changes in the
certain final and successful goals. He wrote that
scientific rationality followed by Stepin V.S.and
Kuznetsova L.F: classical, non-classical and post-
non classical rationality. They wrote: “the criteria
for distinguishing them are: 1) The features of
technology, Mario Bunge states that it is
unfortunate that the philosophy of pragmatism has
given us less. He describes the relations between
technology and philosophy “in terms of inputs and
outputs. On the output side, he notes the
technology supplies system-theoretical-
ontologies (i.e. conceptual systems of the nature of
scientifically knowable object like the Bunge
himself has produced in a multi-volume
5
treatise).”
“technique” for him is potentially applicable to
any area of life and is always judged and modified
by the criteria of efficiency. While describing
46
324 Dekabr 2013
organizational system of objects assimilated by
applying innovations. From this end, professor
science (simple systems, complex self-correcting,
Eric Von Hippel quite justifiably writes that “if an
self-developing complex systems), 2) the inherent
electrician were to develop an improvement to the
rationality of each type of system of ideals and
installation attributes of a switch, it would be
10
standards of research (explanation, description,
considered a user-developed innovation”. This
rationale, structure and construction of know-
process will further inevitably need the estab-
ledge) and 3) the specifics of the philosophical and
lishment of “democratizing the nature of
methodological reflections over the cognitive ac-
innovation”.
tivity, ensuring the inclusion of scientific know-
Future developments in the formation of new
Dostları ilə paylaş: |