Бя Щилал Мяммядови озодяти!!! ¹ 08 (66) 30 sentyabr 2014-ня сîр МÖÑТßÃÈËß РóÆíîМА

Бя Щилал Мяммядови озодяти!!!

¹ 08 (66)      30 sentyabr  2014-ня сîр

МÖÑТßÃÈËß РóÆíîМА

ÜÛÉМßТÈØ

40

кîп.

Азярбайъан щюкумяти Республика Талыш Мядяниййят Мяркязинин фяалиййятиндя мараглы дейил!

ТОЛышОн

Ñßäî

-Səlom Mirfəyazə mamu

-Əleykumə səlom, çıkoş Səkinə?

-Çokim, ve sağ bıbən.

-Məktəbo omedəş məvuji?

-Ha, bə kə şedəm.

-Çanminə sinifədə handedəş?

-Se orıxnime, bə ço dəvardəm.

-Hələ  boy  ıştə  mamuku,  Səkinə

iqləliye, kon dərson ım ruj boşmə dəvardə

be?

-Riyaziyyət, Az dili, Texnologiyə, ha

qlən  cədvələdə  Talış  dili  hestebe,  çəy

vırədə bədən/tərbiyəsi dərsi dəvonə miəl-

limi əmə bardeşe bə idman zali, tikəy eçık-

eçıkone kardemone, həni orəxəy, oməy-

mon.

-Ha jıqo bıvot, az dili kon dərse  ?

-Az dili? Yəne Azərbaycan dili...

-Bə az diliədə çandı ğıymətı səy?

-Miəllimi nıvışte "nail olub"

-NomXıdo. Talış dili kitobı heste?

-Ne jəqo kitob bedəni ki, ə dərs iqlə

cədvələdə bedə.

-Eçık- eçıkoneədə ki barde?

-Oxeədə mı mandim, Vılənoz, Əli iən

Kinəvəs. Mı həmə bə dast dənome, duz

"ON DÖRD" kərə mı barde (qədəy zıvelə

sırə kardedə)

-On  Dörd  kərə??  Əv  çənəy  jəqo  ay

Səkinə?

-Ond dördəni, on dörd, ım da (ıştə dıqlə

daston anqışton nuşo doydə), ımən ço, yəni

on dörd.

-Səkinə  iqləye,  iqlə.  Bəs  çəmə  moə

zıvonədə - Talış diliədə bə on dördi çiç vot-

edən?

-On dörd hejo  on dördeyəni mamu.

-Bə “biri” tolışi çiç votedən?

-İ

-Bə iki?

-Dı

-Bə üçü?

-Se

-Bə dördi?

-Ço

.....

...

....

-Bə oni çiç votedən tolışi?

-Da.

-Bə on biri çoknə votedən?

-On bir hejo on bireyəni.........

(de bəboli Tolış botı, çə yazığə əğıli

votəy rostebən, on dördən hejo on dörde)

Mı əğıli zıvono nə “çordə”, nəən “davı

ço” nıməsəme, iqlə “on dərd” məsəme...

Mirfəyaz Likməkani

Redaksiyaku: Ve hurmətinə DEPU-

TATON, şımə kə hırdənon Tolışi zıvonədə

“on dörd” çoknəye zınedən?

T ə h s i l   N a z i r l i y i n i n   p o ç t u n a . . .

“ToLIŞə zIVon”

fənnİnİn 

KeÇİrİLMəMəsİnİn 

günAhI KİMdədİr?

Avropa konvensiyasına əsasən insanların kom-

pakt yaşadıqları ərazidə ibtidai sinifdə dərslər yal-

nız və yalnız Ana dilində tədris olunmalıdır (mis-

al  üçün  Litvanın  polyaklar  yaşayan  ərazisini

göstərmək  olar),  Azərbaycan  respublikasında

Talışların kompakt yaşadıqları ərazidə isə “Tolışə

zıvon”  formal  olaraq,  guya  keçirilir,  əslində

həmən dərsin yerinə başqa hansısa bir dərs keçir-

ilir, bu məsələni dəfələrlə qabartsaq da, aidiyyatı

qurumlar  nədənsə  bu  məsələyə  münasibət

bildirmirlər.  Aidiyyatı  qurumların  “işlərinin

çoxluğunu” nəzərə alıb qəzetimizin ştatdankənar

müxbiri  Mirrfayaz  Likməkanidən  bu  barədə

kiçicik  bir  araşdırma  aparmasını  xahiş  etdik,

Mirfəyaz Likməkani Lerik rayonunun bir neçə

kəndində vəziyyətlə yerindəcə maraqlanıb, onun

məlumatını sizlərə çatdırırıq...

15 sentyabr - yeni tədris ilinin ilk günü Lerik ray-

onunun  bir  neçə  kəndində  oldum,  bütün  sinif  şa-

girdlərinə, xüsusən də ibtidai sinif şagirdlərinə bütün

fənnlər üzrə kitablar verilib, hətta “Musiqi”, “Əmək

təlimi”, “Texnologiya” kitabları da, çox təəssüf olsun

ki, heç bir şagirdə "TOLIŞƏ ZIVON" fənnindən kitab

verilməmişdi.  Bəzi  müəllimlərdən  “Tolışə  zıvon”

kitabının  verilməməsinin  səbəbini  soruşdum.

Kitabların  olmadığını  bildirdilər.  Növbəti  sualımı

verdim:

- Axi Talış dili fənni IV sinifəcən həftədə 2 saat

olmaqla dərs cədvəlində var, buna görə pul alınır, bəs

kitabsız “Tolışə Zıvon” dərsini necə tədris edərsiz? 

Cavablarından bəlli oldu ki, dövlətimiz və təhsil

nazirliyi bu fənnin keçirilməyində maraqlı deyil, köh-

nədən 1- 2 kitab var, onunla da formal olaraq jurnal

və və keçirilməyən dərslərin proqramları yazılır. 

....Hörmətli  Təhsil  Naziri,  doğurdanmı  siz

dünyanın  ən  qədim  dillərindən  birinin  məhv  ol-

masında maraqlısız?

TI ToLIŞ BoŞTə İnə zIVonİ jİYero ÇİÇİ KArdə?

İlyasi habil Məydonison

hAn

Mijonım hanıj nıbardə, çaşi vam piyəy dəvarde,

Rujonım bevəci ım ruj, çokonım diyəy dəvarde.

Çəy dərəm-dərəmə odyəs bə dıləm dılom evarde,

Lınqi bəşo bə səy təpə qızqızəy, siyəy dəvarde,

Məxolon sinədəj more, kələğəy sədəj pevarde,

İjənən reçinə diyən, loğədəm çiyəy dəvarde.

Peşinyəm bənem ım hane, iyənən dardım səvarde,

Mıni bəy bastə bandonən, tojədən siyəy dəvarde.

Nıstənə çı piye komi, hicroni roj bino karde,

Bə pe poçəj penıkardə səbəpe ruyəy dəvarde.

Votem çı umrim astovəy, bomoro ruşnəy bəkarde,

Okışyəy əv vəşe-vəşe, kamişəy jiyəy dəvarde.

Məbi pəşmon həni Nokom, çı eşği otəş emarde,

Həni diye oqardemon, ım savdo miyəy dəvarde.

05-01-2014

D i   r ə d i f   d i   q a f i y ə

düz oMdənİ

Rujmon siyo ruyonədəy, şəvon siyon-düz omdəni.

Vanqıj ənə miyonədəy, ışdən niyon-düz omdəni.

Ləvəy si ləvəy vəşi imrujnə rujmon dəvoniy,

Hağ ənəhard jiyonədəy, jıqo siyon-düz omdəni.

Ərbobi doy ğədəğə voş, eşe bumən hələ larzəy,

Kosib ənə ziyonədəy, sütdə hiyon-düz omdəni.

Məxluğat nəvdə məholon, nibə jimoni səbin,

Zik du doə kiyonədəy, piydə diyon-düz omdəni.

Zoryəti soni zindənij yapuku, məst cohilon,

Qınoədə viyonədəy, piyan piyon-düz omdəni.

Anqışdəj çı şəytoni sormo kofiron ləvədəy,

Mısılmoni şiyonədəy mardəy-miyon-düz omdəni.

Nokom,bənə teği tij mənvışd, çı əke, çı qirəye,

Im çı eşə tiyonədəy, jiqo çiyon-düz omdəni.

24-09-2014

“0n dörd” hejo “on dörd”e

2

¹ 08 (66) 30 sentyabr 2014-íÿ ñîð

Òîëûøîí Ñÿäî

(sıftəş navminə numronədə)

Diədə çı tuləkərpicə kəy çəmə çəşmə

peştədivoədə  qıləy  yolə  toxçə  hesbe.

Çımı  həmro  əçəy  dılədəş,  ustoş  van

kabe,  dı  ğalinə  taxtonış  çoğlə  kitobə

rəfəş doəbe soxte, Əvrəş kabe boştə ki-

tobə ışkaf. Əv ve kitobpərəstbe. Harde

mədə,  peşome  mədə,  əncəx  bəy  kitob

bıdə, hejo əhandiy, şəv-ruj çı kitobonku

co nəbiy. Joğo bızın çı kəxobi nofəşon çı

kitobisə  bırnəşone.  Ənəş  kitob  qırdə

kabe,  ə  ışkaf  dırıs  pur  bəbe,  jurnal-

qəzetən ve qırdə əkəy, dı səliğəy oəğətiy.

Hejoən ənıvıştiy, nəznim çiç nıvıştedə,

əncəx  hejo  ənıvıştiy.  Çıvıznım  şeer

ənıvıştiy, hekayə ənıvıştiy, tibbi aid, tar-

ixi aid yazion ənıvıştiy, əncəx hejo əvin-

dim ki, nıştə nıvıştedə. Rədioən, televi-

zoriən  oəkuşniy,  nahaştiy  az  diəkəm.

Mınən  əbim  əsəbi,  hejo  pıt-pıt  əkəym,

əvotim, həmə həkimon pul ğəzənc kardən,

boştə imarət ejedən, ımiən boştə sənətış

pəydo ka!.. Xok bı joğo ruji sə!..

Çı diku bə şəhər kuç kardeədə ıştə şe-

meonmon həmmə qırdə kay, bay bə tojə

mənzil. Kitobə ışkafi oçıniədə bənemon

çəy həşinıştə tərəfi jinə kıçədə qıləy yolə

hıl hese. Zınəmone ki, çı mori lonəy, yəğın

əv iyo mandəybən, bı çan soronədə əmə

ımmon zınəni, kitobon çəy vəşon qətə.

Çımı həmro əyo dı kitobon ve ko əkəy,

əncəx əyən zınə nıbe ki, iyo bı zori qıləy

hıl çı kəmori lonə hesbən. 

Şəhərədə  jiy-jiy  ha  həftədə,  ha  dı

haftədə i kərə bə so əşimon, bə mivə doon,

bə təsərufati diə əkəymon. 

Qədə-qədə  tikəyən  di-di  dəmandi-

mon şe.

Çəmə  tuləkərpicə  kəən  peşti  divo

qıniy, kə dırıs qıniy. Çəy şəlbonon, tax-

ton, pencə-kəybəşon barde, sute, soğal-

nonən arşiəyn, poymol bin, kəy vırədə

qıləy tulə təpə mande. Çolşonən dı zibili

pur kay. İkərən bə di şeədə vindimone ki,

çəmə çoli xandəxədə çı zibili səpe qıləy

mori  cəmdək  hese,  çokmon  fik  doy,

bənemon kəmore. Ya mardə, ya kıştəşone,

şodoəşone iyo. Imı bəmı ve təsırış kay,

çəşonım tat be, purbəmə bim. Joğo bızın

ıştə  qıləy  doğmə  odəmım  gin  kabe.

Bəməym əyo. İyən, oxo əv çəmə hese-ni

xıvandbe. Xəbəmon səy ım ki kıştə, hiç-

ki nıznəy.. Bəlkəmən fəğır ıştən mardəbe.

Çəmə kəmori oxoyən joğo orəxəy...

Şərəboni  tam  jəy.  Əv  sıxan  kay

zındənıbe. Purbəmə bəbe.  Vəsi dı Şazi

dəmandin bəy dılvandi doy. Xəlyəkşon əv

olovniy, zərfətşonən kay:

- Kinə, odəmən bo mori joğo bəbəme?

Iştəni bə das bığət, vəse, çəşə arson bımol.

Xıdo  nıkardə,  çıç  bə  oxo?  More,

mardəəni... ısə ıştəni bəyro bıkışteş? 

Şərəboni tikə bə dıləlikkə şe, tamış jəy,

dasmolış bekay, ıştə çəşonış moləy, çəğın

dəvomış kay.

-  Ne  hovə,  az  bo  mori  mardero

bəmedənim. Az bəyro bəmedəm ki, çəmə

bevəcə rujonən çimi jəğo oməyn beşin..

Şe-şe az bə di şeku dırıst sardon bim. Som

nıkaşte, mivə doon mandin be soyb, bə so

dəşə  mol-məlon  çı  mivə  doon-toğon

oxoy beşin, so xərobə mande. Dı həsıən

arəm qıniy. Həni bə di nışim. Həmro çiçiş

vote, çiçiş xahiş kay nışim bə so. Har şe

çımı  çəşo  eqıniəbe.  Kədən  hejo  pıt-pıt

əkəym.  Həmromən  bə  zinhor  vabe.

Zındənıbe çiç bıkə. Ənəş ərzə vığandışe

bə Moskvə, oxoy çı hərbikuşon əv azad

kay. Dəmande qrajdanskiədə həkim ko

kay. Jimonmon şe-şe çətin be. Je-şe səy

lozim beədə , dəmande vote “pulım ni”...

Həni əy hiç vindem pidənıbe. Dəvardə

xoşbəxtə rujonmən yodədə bekabe. Zoə-

mon  yol  bəbe,  urusiətədə  dı  ticarəti

məşğol  be.  Kinə  Bokuədə  şuədə  be.

Çəmə ruj iyo şe-şe yavə bedəbe.  Yaşən

ıştəni nuşo doydəbe. Əncəx az əy bə har

sıpə-kıtı dəmandim epuşte. Joğo vaxton

bedəbin  ki,  manq-manq  dı  yəndı  bəd

əmandimon.  Oxoy  çımı  zoə  dı  qıləy

yuristə dusi məsləhəti, kəy, iyən bı dırozə

sorondə  çiçmon  səbe,  çiçımon  qırdə

kabe, əçəy pay-baxş kay məsələ ros be.

Dəçəy  məsləhəti  həmrom  doy  bə

məhkəmə,  ıştən  bə  məhkəmon  nışim,

numayəndəm 

qəte 

notariusədə,

navədəmən çiç pul-mul, ğızıl-mızıl hes-

tbe həməm peğəte, şim mandim Bokuədə

çı kinə kəyku.

Hakənə bo kəy şeon dı fəhlon, maşi-

ni omeədə həmro vindedəbim. Əv ımi hiç

çəş kardənıbe. Çı polison tonoən bəy hiççi

onəğətim. Əvən bə qıləy ruj mandəbe, əy

hiç zıne bedənıbe. Lap lod bəbe, xırtənə-

ğonışən beşəbe. Iştənən ənə əsəbi bəbe ki,

kam  mandəbe  səfe  bıbu.  Kədəm,  bəbe

vote ki, hiçim onığəte, çiçim zu vışkəy,

peğətıme bame. Əv hiç mane nıbe. 

Berdəm Şərəbani xanım mande. Tikəy

bə dumut şe. Çəğın sırəy:

- Ha, ən yoli, bəy seqlə zərbəm jəy. İm-

inci, hələ əy bə məhkəmə nıdoəy, şim əçəy

qıləy cıvonə koəkə kədəm əvım qəte, şan-

qoəsəybe, dəşim bə kə, çə vəyu ğızğonım

orondıniy, bəvonro hiççim onığəte, do-

dımjon,  nalə-zikkə!  Həmə  hamsuon

mandin bə tamşo. Əvonım dırıst biabu-

rum kay, lap çok-çokilə epuştıme bəyəndı.

Peşo vote ki, çə vəyu qədə əğıl noxəşbe,

əvən  bəy  diəkardero  əyo  oməbe.  Mı

votem çı biaburçiəti bəpeşt əv həni bəştə

nıbome,  bəmarde.  Hovə,  ənə  əv  çımı

çəşədə eqıniəbe, həni əy vindem pidənıbe.

Əçəy mardem pedəbe. Hətta çənə bə codi

şim. Eqıniy bə avariyə, kam mande bı-

mardo. Bəpe mardəbəy, mı codimən bəy-

ro doəbe karde, ıştənən qıləy cadukuniku

şəbim ki, əy bə ki qoroş ğələm jəbe, əv

məf bəbe: Zındənim ın zibil çoko perəxəy.

Dıminci, əçəy ən ve piə mərkon venim

bekırnim çəyku dı polisi zu, əvım sute-

evoşniy. Seminciən, joğom kay ki, əğlon-

çəmə zoə dı kinə dəy deşmen bin. Isətən

deşmenin. Şukur ki, ımonım bəy zınəy

kay!

Vəsi tovış nıvay:

-  Kinə,  hələ  bımand!  Ladicu  vot-

dəbiş, joğo yəndımon pidəbe, joğo be bəy

nəznim  mande,  joğo  xoşbəxtimon,

çəğınən  bəy  ənədə  bevəci  ka.  Im  çiçe,

bımi çiç bəvoten? Iştı bəyro hiç bəboləti

omedənıbe?  Çəğınən  əçəy  balonı  dəyı

deşmenı ka, hələ ımoni dı fəxriən votedəş!

Bə dədə dı avlodi arə hiçki bəpe dənışu.

Tı ısəboy dəyı əzrailəti ka! Mıni bıbaxş,

ıştı dim hiç dəjdəni?! Ə yəvoni bətı çiç

bevəcış ka? Əy tınış bə məhkəmə doə, ya

tı əvi? Əqəm bəy xoş omedənıbe, hejo dı

hukməti  qanuni  çəyku  beəşim,  co

əbiməni.  Həni  ənədə  hır-hıroni  boçi

tosponiə?  Vay-vay!  Dı  bəboli  bəştı  bə

yəvonə şuə!

Şərəboni sədoş barz kay:

-  Çiç?  Co  əbim?  Mı  ısətən  çəy

zəqsədəm. Əv ımi nibəvinde! Co bıbum,

zəqsədə beşum, çəğın bışu ıştə tojə jeni

zəqs bıko?!..

Şazi damə be:

- Çiç? Tojə jen?

- Ha! Həmunə vəyu ki, mı əvım bəy

epuştəbe, çəy qızqonım bə vo doəbe, bi-

aburum kabe, əy əçəy şuədəş əv bekay,

kəbiniş kay vardışe bə kə. Isə çımı kədə

ə vəyu jidə. Dı kərən çəysə cuhule.

Vəsi damə be:

- Yəvon çiç bıkə xo? To joğo ka, ə

fəğırən  məcbur  mandə  şə  əvış  va  bə

kəni! Çəy oləton bəqəm tı əşıştiş? Ya bəy

bı  sinnədə  tı  ğolloğ  əkəyş?  Merdiəni,

məcbur mandə şə əvış vaşe bə kə. Həni

çiç  bıko  yəvon?  Vay-vay!  Maştənəku

bətı  diəkardəbim,  bəbolətim  omedəbe.

Votdəbim,  yəni  çımisən  çokə  moynə

hesebu? Tı ısə boy, bə yəvoni sə otəşı eka,

sıpə zulmi va. Hələ əçəy balonən dəyı deş-

menı ka. Xıdo ın zılmi pebəğəte? Tı bə

dınyodə çoko cəvob bədoş? Tı zındəniş

ki, zoə dı dədə deşmen kayən yolə qınoy?

Vay-vay! Həni bətı sıxanım ni!..

Şərəboni:

-  Əcəbım  ka!  Əqəm  pidəşe  dıştə

balon duz be, jəğo bəştə tojə jeni dumo

qıləy ləğı bıjəno, əy bıtojno bə kuçə, bo

çımı lınqon ğoc bıko, ğələt bıko, lovə bıko

bəvədə az əy bəbaxşem, dəy dus bəbem!

Nıko, bəvədə əy hiç vaxt ıştə balon dimi

nibəvinde! 

Həni  hiçki  damə  dedənıbe.  Xıdo!

Joğo  jenonən  hesinbən!..  Odəm  çoko

ənədə kinin, zolım bəne be?! 

İjənən Şazi damə be?

- Hovə bəs ıştı həsı çiç be? Əv jidə

hələ?

- Ne, - Şərəboni diənonış ekay – bənə

sıpə marde, tosə marde, çımı şuə çiç lovəş

kay,  nışim  nıqınim  bəy!  Oxo  marde,

diəm kay çok ni, hampo hese, hamsuon

hesin, şim əçəy üzrədə nıştim.

Şazi ijənən çiç ısə xəbəş səy piədə Vəsi

zikkəş jəy bəçəy sə:

- Vəse kinə! Vəse! Həni hiççi xəbə

məsən. Bəmə har şe əyon be. - dimiş qor-

doniy bə Şərəboni: - Hovə, mı hiççi bətı

votem pidəni, əncəx Xıdo hiç qılə həsıro

joğo vəyu, bo hiç qılə merdiroən joğo jen

nırosno! Amin ya rəbbil-aləmin!

Əy dasonış ros kay bə həvo.

Bımədə  çımı  fik  bə  Şərəbonisəbe.

Əv  dırıst  qırdəməculə  bəbe  ıştə  nıştə

vırədə, dı ğeysi ediəsəbe bə Vəsi. Əqəm

bı dəyğədə Vəsişon doəbəy bəy, yəğın ki,

əv tikə-tikə əkəy. 

Bımədə poizi fit doy. Mı bə saatım diə

kay. Maştə obəbe. Poiz bə vağzali rəsəbe.

Mı damə bim: 

-  Vay,  əmə  bə  kə  rəsəmon  ki,  hıte-

monən nıznəy. Isə çoko bə ko bəşem?..

Şaziən damə be:

- Vəsi, az eşedəm. Boşamon bəçəmə

kə, ğonəğ bıbi bəmı. 

- Ne, ne. Ve səğbi! Vallah az ımşan-

qonə  şəvi  hiç  ıştə  yodədə  bnibəkam  –

çəğın diəş kay, vindışe ki, Şərəboni ıştə

sumkəşən peqətə, hiççi nıvotə beşe çı ku-

peku, dəvomış kay: - Şazi valla, bəştı sə

ğəssəm, mı joğo zındəm ki, əmə ımşan-

qo hejo dı mori i kupeədə bəmon! İnsonə

mor çı həyvonə morisə sa kərə bevəce,

hovə, Xıdo əməni çı joğo moron zəhəriku

oğəto!..

Az  dəvonım  das  qəte,  ğocım  kay,

yəndı dımonmon maç kay, eşim bə vağza-

li məydon, tadi be-be, dı rərə qəmon şim

dumo  kəy.  Şaziən  dumoku  omedəbe.

Berdəm  bə  vağonım  diə  kay.  Vəsi

pencəku erəxəbe, bəməro das oşandəbe. 

Şərəbanim nıvinde. Əv gin bəbe.

(Çı tırki zıvoniku bə toloşi 

muəllifi tərcumə)

Sentyabr-oktyabr 2013-minə sor.

Lankoni şəhər.

KƏMOR

“Bevecə jen çı morisən yavay” Yolon sıxan

БаратГасымов

3

¹ 08 (66) 30 sentyabr 2014-íÿ ñîð

Òîëûøîí Ñÿäî

B

elə nəql edirlər ki, bir mömin

Peyğəmbər Rəsulullaha ya-

xınlaşıb bir savab iş etmək,

kiminsə qulluğunda durmaq istədiyi-

ni  deyir,  Peyğəmbər  Rəsulullah  “get

Anavın qulluğunda dur” deyir, bu ha-

disə 1 həftə təkrar olunur, həmən şəxs

hər gün “ya Peyğəmbər, bu gün kimin

qulluğunda  durum?”  dedikcə  Pey-

ğəmbər Rəsulullah “bu gün də anavın

qulluğunda  dur”  deyirmiş,  1  həftə-

dən  sonra  isə  Peyğəmbər  Rəsulullah

“bu gün get atavın qulluğunda dur” de-

yir.  Ətrafdakıların  “ya  Peyğəmbər,

niyə bir həftədən sonra atasının qul-

luğunda dayanmasını tövsiyyə etdiz ki?

sualina  Rəsulullah  belə  cavab  verdi:

- Cənnət anaların ayaqları altında-

dır...

D-r Hilal Məmmədov

D-r Hilal Məmmədovun durumu ba-

rədə  oxucularımıza  müfəssəl  məlumat

verə bilmirik, çünki onun yanına ancaq ən

yaxın  ailə  üzvlərini  buraxırlar,  ancaq

əldə etdiyimiz məlumata görə havaların

kəskin dəyişməsi d-r Hilal Məmmədovun

da səhhətində öz əksini tapmışdır, astma

kimi  ağır  bir  xəstəliyi  olan  d-r  Hilal

Məmmədova  nə  dərəcədə  tibbi  yardım

edilir - deyə  bilmərik, ancaq onu bilirik

ki, d-r Hilal Məmmədovun ətraf aləmdən

tam təcrid olunması üçün “mükəmməl”

tədbirlər    həyata  keçirilir,  artıq  onun

üçün göndərilən, respublikamızda çap olu-

nan mətbu orqanları, o cümlədən “Tolı-

şon Sədo” qəzetini tam oxuyandan, cüm-

lələrini bir-bir analiz edəndən sonra d-r Hi-

lal Məmmədova çatdırırlar (bu da təqri-

bən bir neçə həftə çəkir, sonra da irad tu-

turlar ki, baş redaktor niyə talışca yazmır,

pentensiar xidmətin, o cümlədən digər qu-

rumların  da  əməkdaşlarına  tərcümə  ilə

bağlı  əziyyət  vermək  istəmirəm).  Nə

deyə bilərik ki? Qanunun hakim ola bil-

mədiyi bir məmləkətdə hökm kimin əlin-

dədirsə - hakim də odur, hakimlərin ver-

dikləri qərarlarsa, onlar insan hüquq və

azadlıqlarına nə qədər zidd olsalar da, belə

məmləkətlərdə müzakirə obyekti ola bil-

məz!  Xıdo  Iştən  bəşmə  dastqir  bıbu

çəmə RÜŞNƏ!

Tolerant məmləkət

O gün TV ilə Dini Qurumlarla İş üzrə

Dövlət Komitəsinin sədri Mübariz Qur-

banlı müsahibə verirdi, müsahibəsindəki

fikirlərlə  işim yox, ancaq bir məqam gö-

zümdən  yayınmadı,  Mübariz  müəllim

“Azərbaycan tolerant ölkədir” deyərkən

sifətinə bir rişxəndli gülüş qondu. Baş-

qalarını bilmirəm, ancaq mən bu gülüşün

arxasında  böyük  bir  həqiqət  gördüm,

çünki bu tolerant məmləkətdə talışların

sayı süni şəkildə 10 dəfələrlə azaldılırsa,

bu tolerant məmləkətdə Talış yer adları

türkləşdirilirsə, bu tolerant məmləkətdə

“Tolışə  Zıvon”  dərsinin  yerinə  futbol

oynanılırsa və bunu edən müəllimlərin heç

birinə güldən ağır söz deyilmirsə, bu to-

lerant  məmləkətdə  Talış  Mədəniyyət

Mərkəzinə  ofis  verilmirsə,  əksinə  bu

Mərkəzlə bağlılıqları olanlara basqılar edi-

lirsə (Lənkəran Polis Şöbəsinin rəisinin

Talış Mədəniyyət Mərkəzinin Lənkəran

şöbəsinin  üzvlərini  həbslə  hədələməsi

buna bariz nümunədir), bu tolerant məm-

ləkətdə talış dilində radio və TV veriliş-

ləri verilmirsə, bu tolerant məmləkətdə Ta-

lış  Milli  Teatrı  yoxdursa,  bu  tolerant

məmləkətdə talış dilində çıxan qəzetlərə

“dövlət yardımını” həmən qəzetləri baş-

sız qoymaq kimi anlayırlarsa və “Tolışi

Sədo” qəzetinin həbs edilmiş hər iki baş

redaktorunun  milli  mənsubiyətləri  güc

strukturlarında təhqir edilirsə, yeri gəl-

mişkən, həmən güc strukturlarından bi-

rinin rəhbəri  əslən Lankonun Qamatuk

kəndindən olan bir talışdır, Mübariz Qur-

banlının sifətinə qonan həmən gülüşü hələ

çox görəcəyik. Ümüdvaram ki, bu gülü-

şü tək mən yox, kreslo sahibi olan talış-

lar da, əgər özlərini hələ də talış sayırlarsa,

görəcəklər....

Dövlət qayğısı

O  gün  hörmətli  deputatımız  İqbal

Məmmədov leriklilərə dövlət qayğısından

bəhs edərək bir foto paylaşmışdı (foto əla-

və olunur), təbii ki, iradımı bildirdim, han-

sı dövlət qayğısından danışmaq olar ki, le-

rikin əhalisinin əksəriyyəti kəndləri bo-

şaldaraq Abşerona üz tutublar, dərhal da

startda  duran  “sadə  vətəndaş”  (bundan

sonra “sv”) adlı uzer (ümüdvaram ki, bu

Bakıdakı mitinqdə “sadə vətəndaş” adı al-

tında iqtidara mədhiyyə deyən və səhvən

polis tərəfindən aparılan, bir həftədən son-

ra Brüsseldə tapılıb ordan AzTV vasitə-

si ilə “Avropada yaşayan azərbaycanlı”

adı  ilə  iqtidara  “öpücüklər  göndərən”

həmən “sv” deyil, hər halda olub-olma-

ması heç nə dəyişmir, mədhiyyəbazların

onsuz da adları olmur, ən yaxşı halda on-

lara “yaltaq” deyirlər) əvvəl mənə “ağıl-

lısansa bir məsləhət ver” yazdı, təbii ki,

məsləhət  verdim:  “Prezidentin  ayırdığı

milyonları  icra  başçıları  təyinatı  üzrə

xərcləsələr onların məsləhətlərə ehtiyacı

olmaz” məsləhəti ilə iradımı bildirdim,

dərhal “sv” mənə hədə-qorxu gəldi ki: “ar-

xayın ol, bu yazıvı həm Rövşən müəllim,

(Lerikin icra başçısıdır. red.) həm də İq-

bal müəllim oxuyacaqlar və sən tezliklə

buna görə cavab verəcəksən”, “yazmışam

ki,  oxusunlar  da”  atmacamdan  sonra

“sv” məni qınadı ki, “ya müxalifətsən, er-

məni dəyirmanına su tökürsən (bu kopa-

yoğlu ermənilər niyə dəyirman tikəndə ora

su çəkməyiblər ki, indi Azərbaycan mü-

xalifəti min bir əziyyətlə ora “su” tökmək

zorunda qalıb), ya da dövlətimizin düş-

mənisən,  mən  şəxsən  bir  “sv”  olaraq

dövlətimizin qayğısını hiss edirəm”, ay

“sv”, mən də sənin kimi məddahlığı ba-

carsaydım  dövlət  qayğısını  hiss  edər-

dim, necə ki, məddahlığı bacarmadığım

üçün  (oxu:  rüşvət  vermədiyim  üçün)

Sumqayıt bələdiyyəsi mənə şəhər ərazi-

sində 24 kv.metr köşk yeri vermir, bax-

mayaraq ki, bu 10 ildə 100-lərlə “sv”lərə

nəinki köşk, böyük supermarket, şadlıq

evi və restoran tikmək üçün yerləri, ka-

ğız üzərində “su qiymətinə”, əslində isə

çox baha qiymətə paylayırlar, ancaq mə-

nim kimi “qəliz vətəndaş”ın daşı ağırdır,

qaldıra bilmirlər ki, bir 24 kv.metrlik yerə

qoysunlar.  Sonra  hörmətli  deputat  mü-

zakirələrə qoşuldu və mənim kimiləri “əl-

lərindən bir iş gəlməyənlər” adlandırdı,

düz sözə nə deyəsən? Əlimizdən bir iş gəl-

səydi  bizim  də  “Relax”sımız,  “Leb-

ro”muz olardı, o ki, qaldı Veri istiqamə-

tində  körpünün  tikintisinə  -  100  faiz

əminəm ki, həmən ərazidə istirahət mər-

kəzi tikmək üçün haranı isə “qaralayıb-

lar”, həmən istirahət mərkəzinəcən yolu

dövlət hesabına tikəndən sonra faydası-

nı da siz görəcəksiz,, boynumuza minnət

qoymayın....