Çöl pişiyi

Yüklə 31,22 Kb.

tarix	24.04.2017
ölçüsü	31,22 Kb.
	#15711

Azərbaycan

$c:\users\user\desktop\heyvanlar azerbaycan.jpg$

Çöl pişiyi

Çöl pişiyi-pişikkimilər fəsiləsindən olub yırtıcı və məməli heyvan cinsidir.Onlar xırda,orta və iri ölçülü olurlar.Kəlləsinin quruluşu,xəzinin rəngi və coğrafiyayılmasına görə pişiklər 20-dək yarımcinsə bölünür.

Aralöq dənizi sahilboyu ölkələrdə, Orta Asiyada və Azərbaycanda yayılmış çöl pişiyi ehtimal olunur ki, ev pişiyinin əcdadı olmuşdur.

Göl qurbağası

http://www.azecology.az/uploads/posts/2009-01/1232788848_qurbaga.jpg

Qurbağalar suda-quruda yaşayan quyruqsuz heyvanlardır.Qurbağanın bədəni qısadır.Boynu,quyruğu və xarici qulaqları yoxdur.Arxa ayaqları iki-üç dəfə qabaq ayaqlarından uzundur.Qurbağalar tullanaraq hərəkət edir.

Onlar suya kürü tökürlər.Kürüdən çömçəquyruqlar çıxır və inkişaf edərək qurbağaya çevrilirlər.

Göl qurbağaları demək olar ki, azərbaycan ərazisində yayılmışdır.

$c:\users\user\desktop\golqurbagasi.jpg$

Qafqaz gürzəsi $c:\users\user\desktop\gurze.jpg$

Gürzə-zəhərli ilandır.Onun uzunluğu 1,5metrə qədər oı vəlur.Gürzənin rəngi bozdur.Belində tünd xalları olur.Onun başı yastı,boynu nazikdir.Quyruğu bədənindən kəskin fərqlənir.Gürzələr afrika və Cənub-Şərqi asiyada,Orta Asiyada,Zaqafqaziyada,o cümlədən,Azərbaycanın düzən və dağətəyi rayonlarında yayılmışdır.

Gürzələr seyrək kollu,daşlı-çınqıllı və quraq yerlərdə daha çox olurlar.Onlar yazda və payızda gündüzlər,yayda isə gecələr ova çıxırlar.gürzələr xırda heyvanlar, quşlar və kərtənkələlərdə qidalanırlar.Gürzələrin insanları və heyvanları sancması çox təhlükəlidir.

Xallı maral.

$c:\users\user\desktop\xall maral.jpg$

Xallı maral-marallar fəsiləsindən cütdırnaqlı məməli heyvandır. Onun bədənin uzunluğu 90-120 santimetr ,süysüyünün hündürlüyü 85-118 santimetr,çəkisi 80-150 kiloqramdır.Erkəyinin şaxəli buynuzu var.

Xallı maral qışda qonurumtul-boz,yayda çoxlu xalları olan tünd kürən rəngdə olur.Qarnı və quyruğunun ətrafı ağ rəngdədir. Xallı maral Koreya və Yaponiyada yayılmışdır.Bu marallar Azərbaycanda qoruqlarda sxalanılır.Xallı marallar ot və yarpaqla qidalanırlar.

Muflon $c:\users\user\desktop\mufflon.jpg$

Asiya muflonu və ya dağ qoyunu –qoyunlar cinsinin bir növüdür.Yaşlı erkək muflonların bədəninin uzunluğu 132-147 santimetr,süysüyünün hündürlüyü 82-98 santimetr,çəkisi 53-79 kioqram, dişləri isə kiçik , çəkisi 36-46 kiloqramadək olur.

Muflonların rəngi fəsillərə görə dəyişir. Onlar Kiçik Asiyada, İranda, Əfqanıstanda,Kəşmirdə, pəncabda məskunlaşmışlara Naxçıvanın dağlarında təsadüf olunur.Onlarbəzən 10-12 fərddən ibarət olan kiçik sürü ilə gəzirlər. Muflonlar aprel-may aylarında 1-3 bala doğur.

Ördək

$c:\users\user\desktop\ordek.jpg$

Ördəklər qazkimilər dəstəsindən olan quşlar qrupuna aiddir.

Çəkisi 300-1700 qrama qədər olur.Ördəklər hər yerdə yayılmışlar.Ördəklər köçəri quşlardır.

Azərbaycanda ördəklərin 23 növü var.Onların əksəriyyəti Xəzər dənizinin cənubunda qışlayır.

Ev ördəyinin əcdadı yaşılbaş ördək hesab olunur.Bu ördəklər eramızdan təqribən min il əvvəl Şərq ölkələrində əhliləşdirilmişdir.

$c:\users\user\desktop\ordek1.jpg$

Suilanı

$c:\users\user\desktop\su_ilani.jpg$

Suilanları-ilanlar dəstəsindən sürünənlər fəsiləsinə aiddir.Onların bədənlərinin uzunluğu 3,5 metrədək olur.Suilanlarının çənə,diş, qanadvari və damaq sümükləri üzərində çoxlu dişi var. Bəzilərinin dişi zəhərli olur. Suilanları Antarktidadan başqa bütün materiklərdə yayılmışdır. Suilanlarıının rəngi çox vaxt əlvan olur.

Azərbaycanda suilanlarının 18 növü məlumdur. Onlar yerdə,ağacda, suda-quruda və suda yaşayırlar.Bəzilərinin sancmağı ölümlə nəticələnir.

İri suilanları balıq, kərtənkələ, quş və onun yumurtaları ilə,xırda suilanları isə müxtəlif onurğasızlara, o cümlədən molyuskalar və soxulcanla qidalanırlar.

http://faylyukle.com/sh/narxozfoto/arxiv/1352300253_038_godzmei.jpg

Qunduz

$c:\users\user\desktop\qunduz.jpg$

Qunduzlar- gəmiricilər dəstəsindən olan məməli heyvanlardır.Bədəninin uzunluğu 1 metrə, quyruğu 30 santimetrə, çəkisi 30 kiloqrama qədərdir. Onun arxa ətrafdakı barmaqları bir-birinə enli üzmə pərdəsi ilə birləşmişdir.Qunduzların tüksüz quyrularının üzəri qərni pulcuqlarla örtülmüşdür. Bu böyük gəmiricilər meşə çaylarının qarşısını kəsirlər.Onlar iti dişləri ilə cavan ağacların gövdəsini gəmirib onları yıxır və çaya tərəf daşıyırlar.Burada ağac gövdələrini çayın dibində qalaqlayıb gil və daşla bərkidirlər.Yaranmış göldə qunduz özünə ev tikir.suyun səviyyəsi qalxan zaman qunduzlar yeni mərtəbələr tikirlər.

Yuvaya giriş təhlükəsizliyə görə suyun altında qurulur. Yayda qunduzlar ağac qabığı , yarpaqlar və otla qidalanırlar.

Qış üçün isə , ağac ehtiyatı yığırlar.Qunduzların gördüyü işin nəticəsində qarşısı kəsilmiş çayların suyu müəyyən zaman meşənin əhəmiyyətli dərəcədə sahəsini basır.

Qunduzlar vəhşicəsinə ovlandığından Avropa və Asiyada onların ayrı-ayrı məskənləri qalmışdır.

Azərbaycanda Qazax bölgəsində ağ rəngli bataqlıq qunduzu yetişdirilir.

Çöl sişanı

$c:\users\user\desktop\col sicani.jpg$

Çöl siçanları- dağ sişanları fəsiləsindən olan gəmiricilərdir. Bədəninin uzunluğu10-12 santimetr, bəziləri isə 36 santimetrədək olur. Çöl siçanının quyruğu bədəninin yarısı boyda, bəzən də qısa olur. Bu sişanlar üst tərəfdən adətən boz, yaxud qonurumtul rəngdə olur.

Onların azı dişləri köksüz, daim böyüyən,bəzən isə köklü olur.

Çöl siçanı materiklərin çoxunda olur.Onların çoxusu koloniyalarda yaşayır.Çöl siçanı il boyu fəaldır.

Bəzi çöl siçanları yem ehtiyatı toplayır.Bu siçanlar ilin bütün isti dövründə , bəziləri isə qışda da çoxalır.

Çöl siçanlarının dərsi xəz kimi istifadə olunur.

Mənbə : Heyvanlar aləmi-Azərbaycan

Yüklə 31,22 Kb.

Dostları ilə paylaş: