Darvin dnt-ni BİLSƏYDİ CƏhalət müHİTİNDƏ İNKİŞaf edəN darviNİzm harun yəhya


Ey insan! Səni öz Səxavətli Rəbbinə qarşı qoyan nədir? O ki, səni yaradıb kamilləşdirdi və sənə gözəl bir surət verdi. Səni istədiyi şəklə saldı.  (İnfitar surəsi, 6-8)



Yüklə 1,1 Mb.
səhifə4/15
tarix07.01.2017
ölçüsü1,1 Mb.
#4945
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15

Ey insan! Səni öz Səxavətli Rəbbinə qarşı qoyan nədir? O ki, səni yaradıb kamilləşdirdi və sənə gözəl bir surət verdi. Səni istədiyi şəklə saldı.  (İnfitar surəsi, 6-8)

Bir canlının bütün bədən funksiyaları haqqında nələrə ehtiyac duyduğunu açıqlayan bir əsərin yazılması üçün, əsərin sahibinin, bu canlının bədən quruluşunun bütün xırdalıqlarına hakim olması, atom və molekul səviyyəsində hüceyrə fəaliyyətlərinin necə icra ediləcəyini tamamilə bilməsi və körpəlik vaxtından ölümünə qədər keçirə biləcəyi hər dövrə aid xüsusi ehtiyaclarını və lazım olanları ölçüylə təsbit etməsi lazımdır. Rəbbimiz Allah bu məlumatların tək sahibidir və insanımüəyyən şəkildə formalaşdırdı.” (Əbəsə surəsi, 19)

Həmçinin unutmamaq lazımdır ki, yalnız insanların deyil, yer üzündəki bütün canlıların; bakteriyaların, virusların, böcəklərin, atların, bitkilərin də hüceyrələrində özlərinə aid bir DNT-ləri vardır. Hər birinin DNT-nin içindəki məlumatlar da aid olduğu canlının öz bədən quruluşunun hissələrini və ehtiyaclarına istiqamətli xüsusi məlumatları ehtiva edər. Yer üzündə milyonlarla canlı növü olduğu düşünülsə, bu məlumatın miqdarı və əhatəsi daha yaxşı aydın olacaq. Hər canlını əvvəlcədən bütün ehtiyaclarına istiqamətli məlumatlarla təchiz edən və bu məlumatı hüceyrələrinin içinə yerləşdirən, fərqli növlər üçün ayrı DNT düzülmələri yaradan Uca Rəbbimizdir.



4 əlifbalı DNT dilindən 20 əlifbalı zülal dilinə tərcümə

Əvvəlki hissələrdə ifadə etdiyimiz kimi, hüceyrə içindəki məlumat bankı DNT üzərindəki A, T, G və C hərfləri ilə göstərilən dörd kimyəvi əsasla kodlaşdırılmışdır. Ancaq DNT-də qeyd olunan bu məlumatın istifadə edilə bilməsi üçün 4 hərfli DNT dilindən 20 hərfli zülal dilinə çevrilməsi lazımdır. DNT-dəki məlumat ancaq bu tərcümə əməliyyatı nəticəsində zülallar üçün mənalı hala gələr. Məşhur kimyaçı Prof. Wilder Smith iki dil arasında tərcümə edən bir sistemin çətinliyinə bu sözlərlə diqqət çəkmişdir:

Bir dildən bir başqasına tərcümə edilməsi kompyuterdə proqramlaşdırıla biləcək ən çətin işlərdən biridir. Tərcümənin təminedici səviyyədə olması üçün kompyuterə geniş əhatəli və yüksək dərəcədə kompleks proqram diqqətlə yüklənməlidir. Amerikalılar ruscadan ingiliscəyə avtomatik tərcümə etmək üçün milyonlarla dollar xərcləmişdir. İyirmi illik işin ardınca hələ müstəqil olaraq ifadələr ehtiva edən ruscanı, maşının işini nizamlı olaraq nəzarət edən yaxşı bir tərcüməçi olmadan ingiliscəyə çevirə bilən bir maşın yoxdur. Deyimlərin bir dildən digərinə maşınla tərcüməsi o qədər çətin bir əməliyyatdır ki, maşının əvvəldən proqramlaşdırılması yenə də kafi olmur. (71)

Yuxarıdakı sitatda da ifadə edildiyi kimi iki dil arasında əskiksiz və doğru bir tərcümənin texniki bir proqram vasitəsilə edilməsi mümkün görünmür. Halbuki, DNT dilinin zülal dilinə necə çevriləcəyi DNT-də əvvəldən proqramlaşdırılmışdır və bu sistem milyardlarla insanın trilyonlarca hüceyrəsində qüsursuz bir şəkildə işə davam edir. Kanadalı elmi yazar Denyse Oleary isə 4 hərfli gen dili ilə 20 hərfli zülal dili arasındakı olması gözlənilən ünsiyyət çətinliyini belə bildirir:



"İnsan genomu haqqında bildiklərimiz bunlar: Genlərimiz, kompleks kombinasiyalar içində birlikdə işləyər. Bizi canlı tutan hər hüceyrədəki əməliyyatları reallaşdıran mexanizmlər olan inanılmaz müxtəliflikdəki zülalların inşasını idarə edərkən davamlı olaraq bir-birləriylə danışarlar. İşin çətin olan qismi genlərdə olduğu kimi 4 quruluş daşı yerinə zülalların 20 quruluş daşı vardır." (72)

Ancaq çətinlik olaraq təsvir edilən bu vəziyyətə baxmayaraq, yer üzündəki bütün canlılarda DNT diliylə yazılmış şifrəli təriflər lazım olduğu şəkildə oxunur, tərcümə edilir və istifadə edilir. Hüceyrə içində təcəlli edən bu ağıl canlılığı yaradan və rəhmətiylə yaratmağa davam edən, hər şeyin sahibi və hakimi Uca Rəbbimizə aiddir. Quranda belə bildirilir:



Ən Uca Rəbbinin adına təriflər de! O Rəbbin ki, hər şeyi yaradıb kamilləşdirdi; (Əla surəsi, 1-2)

Qoy baxıb görsün Allah onu nədən yaradıb? Allah onu nütfədən yaratdı və müəyyən şəkildə formalaşdırdı.(Əbəsə surəsi, 18-19)

6-CI HİSSƏ

DNT-DƏ QEYDLİ BƏNZƏRSİZ İSTEHSAL SİSTEMİ: ZÜLAL SİNTEZİ

Zülallar bədəndə bir çox həyati vəzifəyə sahib böyük, kompleks molekullardır. Hüceyrədəki işlərin böyük hissəsini yerinə yetirən zülallar bədən toxumalarının və orqanların meydana gəlməsi və vəzifələrini davam etdirmələri üçün lazımlıdırlar. Zülallar amin turşusu adlanan yüzlərlə, hətta minlərlə kiçik vahiddən meydana gəlirlər. Bir zülalı meydana gətirmək üçün istifadə edilən 20 növ amin turşusu vardır və hər zülal 300 ilə 1000 arası amin turşunun kombinasiyasından meydana gəlir. (73) Amin turşularının yaranması zülalların özlərinə xas üçölçülü strukturlarını və xüsusi vəzifələrini təyin edir. Beləcə, hər orqan özü üçün xüsusi olaraq çıxarılan bu zülalları istifadə edir və insanın həyatda qalmasını təmin edən sistemləri işlədir.

İnsan bədənində hər biri ayrı əhəmiyyət daşıyan təxminən 200.000 fərqli növ zülal olur. Zülalları meydana gətirən 20 amin turşusu əgər təsadüfi bir yerə gəlsəydi, funksiya görməyən saysız fərqli düzülməyə sahib amin turşusu yığınları ola bilərdilər. Lakin bu çox xüsusi düzülüşlər, insanın həyat funksiyaları üçün lazımlı olan zülalların meydana gəlməsini təmin edər. Zülallar sahib olduqları xüsusi düzülüşlərə görə, hüceyrənin fərqli hissələrində elementlər olarlar və fərqli vəzifələr boynuna götürərlər. Məsələn, zülallar bir yerə gələrək bədəndəki fəaliyyətləri sürətləndirən fermentləri, xəstəliklərlə döyüşən antitellər, orqanların işini təşkil edən hormonları meydana gətirərlər. Bunların hər birinin bədən üçün ayrı və imtina edilməz bir əhəmiyyəti vardır.

Qida yoluyla alınan zülallar insan bədənində mövcud strukturlarıyla funksiya yerinə yetirməzlər. Əvvəl hüceyrədəki xüsusi laboratoriyalara alınarlar və burada daha kiçik molekullar olan amin turşularıya təhlil edilərlər. Daha sonra bu amin turşuları hüceyrə DNT-sində şifrələri olan 200.000 qədər zülal növündən, o anda lazımlı olanlarını meydana gətirmək üçün yeni düzülüşlərlə bir yerə gətirilərlər. Hər mərhələsi ayrı bir möcüzə olan bu istehsal mexanizminə "zülal sintezi" adı verilir.

Zülalların sintez edilməsi hüceyrələrin əsas işidir. Çünki hüceyrə içində az qala hər işi zülallar edir. İnsan bədənindəki on minlərlə fərqli zülal, lazım olduqda təmir edilir; köhnəldikdə isə yeniləriylə dəyişdirilir. Yeni bir zülalın çıxarılması üçün genetik məlumatda yer alan təriflərə baxılır və ehtiyac duyulan zülal buna görə çıxarılir. Zülalların istehsal planı DNT üzərindəki şifrəli təlimatlarda ətraflı olaraq mövcuddur. Molekulyar bioloq Michael Denton DNT-dəki zülal istehsal planından belə bəhs etmişdir:

"DNT-in həyatın məlumat bankı və bütün bioloji məlumatların yığılma mərkəzi olduğu nöqtədə, zülallar da həyatın canlı aktyorlarıdır. Bu universal qurucu maşınlar, ya da nano-idarəcilər tək ölçülü DNT yuxusunu, hüceyrənin canlı və üçölçülü həqiqətinə çevirərlər. Zülallar, DNT üzərindəki təlimatları oxuyaraq, atomlar ilə molekulları trilyonlarca bənzərsiz, müəyyən tənzimləmələrə girmələri üçün istiqamətləndirirlər; hüceyrənin özünü çütləşdirməsi və özünü tənzimləmə möcüzələrinin reallaşmasını təmin edərlər." (74)

İnsan gündəlik həyatını davam etdirərkən bədənindəki 100 trilyon hüceyrənin dərhal hamısında hər an bu kompleks əməliyyatlar reallaşar. Bədəndəki törəmə və qan hüceyrələri xaric bütün hüceyrələr keçən hər saniyədə təxminən 2 min zülal çıxarır. Yetkin bir insanın bədənində təxminən 100 trilyon hüceyrə, günün hər saatında təxminən 150.000.000.000.000.000.000 (150 kentilyon) ədəd amin turşusunu qüsursuzca təşkil edərək, zülal zəncirləri meydana gətirər. (75) Bu hər gün, hər dəqiqə, hər saniyə reallaşır. Prof. Gerald L. Schroeder hüceyrə içindəki bu mühiti belə təsvir edir:



"Hüceyrələrimiz hərəkətliliyin heç azalmadığı bir şah əsərdir. Yeddi gün, 24 saat, hər saniyə istehsal olunan iki min zülal, ehtiyac duyulan nöqtələrə tam lazım olduğu kimi dağılır. Burada gecə yuxusuna çəkilmək deyə bir şey yoxdur." (76)

Canlıların həyatlarını davam etdirə bilmələrində həyati bir əhəmiyyəti olan zülalların, hüceyrə içində istehsalları üçün dünya üzərindəki heç bir nümunə ilə müqayisə edilə bilməyəcək komplekslikdə və nizamda qüsursuz bir sistem var. Bu kompleks istehsal təsisində heç bir səhvə yer yoxdur. Hər hansı bir mərhələdə meydana gələn bir axsaqlıq, dərhal təhlükəsizlik idarə sistemi sayəsində düzəldilər. Beləcə, canlının həyatını davam etdirməsini təmin edəcək zülallar heç bir axsama olmadan tam lazım olduğu zamanda, tam lazım olan yerdə və şəkildə çıxarılırlar.

Zülal istehsalının bir başqa möcüzəvi xüsusiyyəti də çox yüksək bir sürətdə reallaşmasıdır. Məsələn, 100 amin turşusu daşıyan bir zülal molekulu, E. coli bakteriyasının hüceyrəsi tərəfindən 5 saniyədə sintez edilir. (77) Bu elə böyük bir sürətdir ki, belə bir sürətdə bütün istehsal müddətini qüsursuz şəkildə tamamlaya bilən bir fabrik yer üzündə mövcud deyil. Bu sürət canlılar üçün çox əhəmiyyətlidir, çünki hüceyrələrdə canlılığın davam etdirilməsi üçün hər an bir çox zülala ehtiyac duyular. Molekulyar bioloq David S. Goodsell The Machinery of Life (Həyatın Mexanizmi) adlı kitabında zülal sintezinin canlılıq baxımından əhəmiyyətini bu ifadələrlə izah etmişdir:

"Həyatı mümkün edən ən əhəmiyyətli molekulyar müddət zülal sintezidir, çünki həyatın haradasa hər nöqtəsində zülallar istifadə edilir. Zülal sintezi bir-birləriylə çox sıx əlaqəli reaksiyaları ehtiva edər və bunların böyük bir qismi yenə zülallar tərəfindən reallaşdırılar. Bu da biokimyanın cavablandırılmamış bilməcələrindən birini ortaya qoyar. Hansı daha əvvəl gəlmişdir, zülallarmı, zülal sintezimi? Əgər zülalların istehsalı üçün yenə zülallar lazımdırsa, hər şey necə başlamışdır?" (78)

Təkamülçülər üçün bu suala cavab vermək mümkün deyil. Çünki darvinistlər buradakı açıq həqiqəti görmələrinə, daha doğrusu vicdanla dilə gətirmələrinə mane olur. Halbuki, yaradılış həqiqəti qaçılmazdır: Zülalları da hüceyrə içində böyük bir sürətlə reallaşan zülal sintezini də eyni anda yaradan Uca Allahdır. Rəbbimiz hər bir hüceyrəmizdəki DNT-də kodlu məlumatları vəsilə edərək, zülal sintezi kimi həyati əməliyyatların axsamadan davam etdirilməsinə imkan vermişdir.

Zülal istehsalı əsnasında bir çox zülal eyni anda fəaliyyət göstərir. Hüceyrələrin içində zülal istehsalı üçün lazım olan bütün parçalar əskiksiz şəkildə bir yerdə işləyir. 80-dən çox ribosom zülalı, 20-dən çox amin turşusu xəbərçisi olan molekul, bir quruluşun üzərində köməkçi ferment, 100-dən çox son əməliyyatları reallaşdıran fermentlər, 40-dan çox RNT molekulu olmaq üzrə təxminən 300 makromolekul koordinasiya halında zülal sintezində rol alır. (79) Böyük bir mühəndis heyətinin belə çətinliklə koordinasiya edə biləcəyi bu qüsursuz istehsal sistemi, millimetrin 1/1000-i qədər kiçik bir sahədə bundan daha kiçik yüzlərlə molekulun sıx fəaliyyətiylə həyatın davam etməsini təmin edir. Bu istehsalda vəzifəli olan molekullardan tək bir dənəsinin olmadığı halda isə bütün istehsal zənciri axsayır. Bu cür planlı və birgə bir şüur içində işləyən bir sistem ancaq hər varlıq üzərində mütləq hakim olan Allahın yaratması ilə mümkündür.

Zülal sintezinin necə reallaşdığına "Zülal möcüzəsi" adlı kitabımızda ətraflı olaraq yer verilir. (Ətraflı məlumat üçün baxın. Harun Yəhya, Zülal möcüzəsi, Araşdırma Nəşriyyat) Bu səbəblə bu hissədə bu istehsalın yalnız ümumi xətlərinə toxunaraq DNT-dəki məlumatdan necə faydalanıldığını görərik.

Zülal istehsalı -"zülal sintezi"- DNT-dəki genetik məlumatın RNT-yə, oradan da zülala köçürülməsini təmin edən "transkripsiya" (RNT sintezi) və "translyasiya" (polipeptid sintezi) olaraq təyin olunan iki mərhələdə reallaşır.

İlk addım olan transkripsiya, hüceyrə nüvəsində başlayar və cüt lentli DNT-dəki genetik məlumatın tək lentli RNT molekulu vasitəsilə daşınması mənasını verər.

Zülal sintezindəki digər addım olan translyasiya isə, hüceyrənin sitoplazmasında (hüceyrənin nüvə xaricində qalan qismi) reallaşır və RNT-dəki genetik məlumatın zülala köçürülməsi hadisəsidir.

İndi bu mərhələlərin ümumi xətlərinə birlikdə baxaq:



DNT və RNT molekullarının fərqli olmasının hikməti

Nuklein turşular hüceyrələrdə iki ayrı şəkildə olurlar: DNT (Dezoksiribonuklein turşu) və RNT (ribonuklein turşu) olaraq. DNT və RNT hüceyrələrdə fərqli funksiyaları yerinə yetirirlər. RNT ilə DNT molekulları arasındakı fərqlər ümumi xətləriylə belədir:

Strukturlarındakı şəkər fərqlidir:

RNT molekulunun onurğası, DNT-dəki dezoksiriboz şəkər molekulu yerinə, riboz şəkərinə malikdir.

Strukturlarındakı baza fərqlidir:

DNT-dəki timin (T) bezi yerinə, RNT-də urasil (U) vardır.

RNT daha qısa və tək lentlidir:

RNT DNT-ə strukturca olaraq oxşarlıq göstərən bir polimerdir (çox sayda molekulun kimyəvi bağlarla nizamlı bir şəkildə bağlanaraq meydana gətirdikləri mürəkkəblərdir) və DNT kimi o da məlumat daşıyar. Lakin RNT DNT-in əksinə tək lentlidir.

DNT daha qərarlı bir molekuldur:

RNT hər şəkər molekulunda artıq bir oksigen atomuna malikdir və hər timin əsasında bir karbon atomu əskikdir. DNT-nin şəkər molekullarında oksigen olmaması, yəni DNT-nin dezoksiriboz şəkər quruluşuna sahib olması, onu RNT-dən daha qərarlı bir molekul edir. Bu səbəblə DNT məlumat yığılması üçün ən ideal molekuldur və hüceyrədə uzun vəd edən genetik məlumatı yığmaq üçün çox daha uyğundur. Necə ki, hüceyrə içində də, canlının həyatı və bütün nəsillərin davamı üçün məlumatları saxlamaq məqsədiylə DNT vəzifəlidir. Daha qərarsız olan RNT isə keçici rollar boynuna götürür və qısa vədəli məlumatların daşınması vəzifəsini yerinə yetirir. (80)

RNT daha tez reaksiyaya girər:

Həmçinin, RNT əlavə olaraq bir hidroksil (OH) qrupuna sahib olduğu üçün DNT-dən daha asan reaksiyaya girə bilər və bu səbəblə də daha az qərarlıdır. Bu da genetik məlumatın saxlanması üçün, RNA-in DNT kimi uyğun olmadığını göstərir. Tək lentli RNT molekulunun kompleks üçölçülü strukturlara uyğunlaşma təmin edə bilməsi sayəsində, möhkəm və cüt lentli DNT spiralvari tərəfindən reallaşdırıla bilməyən katalitik fəaliyyətləri, RNT yerinə yetirə bilər. (Katalitik təsir: Bir maddənin kimyəvi bir reaksiyada, heç bir dəyişikliyə məruz qalmadan reaksiyanın olmasını və ya sürətinin dəyişməsini təmin edən təsiridir) Bu katalitik qabiliyyətləri sayəsində RNT molekulları heyrətverici şəkildə kimyəvi strukturlarını dəyişdirə bilərlər. Məsələn, hüceyrə nüvəsindəki müddətlər əsnasında, DNT düzülməsinin böyük bir surətindən, özlərini daha kiçik xəbərçi RNT düzülməsinə çevirirlər. Xəbərçi RNT də daha sonra ribosom tərəfindən zülalın amin turşusu düzülməsinə çevrilər. (81)

DNT-dəki məlumat daha asan əldə edilir:

RNT molekulu DNT kimi cütə spiralvari bir quruluşda olacaq olsa, RNT-də strukturca bükülmələr olmayacaq, bu da zülallar tərəfindən tanınmasına əngəl törədəcək. Eyni zamanda cüt spiralvari haldakı bir RNT dərin bir girintiyə sahib olacağından, zülalların ona daxil olması, bu səbəbdən şifrəli məlumatların oxunması DNT-dən daha çətin olacaq. (82) Başqa sözlə desək zülallar cüt spiralvari haldakı RNT-də, əsas düzülüşlərini DNT-də olduğu kimi asanlıqla tanıya bilməz. Bu səbəbdən genetik məlumatın saxlanması üçün DNT həm daha qərarlı, həm də daha asan çatıla bilən olduğu üçün RNT-dən çox daha uyğundur. (83)

DNT və RNT öz vəzifələri üçün ən ideal molekullardır:

RNT nüvənin içərisindəki DNT-dən götürdüyü genetik mesajı sitoplazmaya (hüceyrəninin, nüvənin xaricində qalan qismi) daşıyır, burada məlumat tərcümə edilir. Bu iki molekulun arasındakı fərqlər, vəzifələrini yerinə yetirmələri üçün lazımlıdır. DNT hüceyrə içində qalıcı və çatıla bilən xüsusiyyətlər daşıyan, qərarlı bir məlumat saxlama mərkəzidir. RNT isə genetik məlumatın tərcümə edilməsini təmin edən dəyişən bir daşıyıcıdır. Molekulyar bioloq Michael Denton Natures Destiny (Təbiətin Qədəri) adlı kitabında bu xüsusiyyətlərin əhəmiyyətinə belə diqqət çəkmişdir:



... bütün dəlillər bunlarda [DNT və RNT-də] meydana gələcək hər hansı bir dəyişikliyin zərərli təsirlər edəcəyini və bilinən başqa heç bir polimerin DNT və RNT molekullarının kimyəvi və fiziki xüsusiyyətlərinə sahib olmadığını göstərir. (84)

Həmçinin, tək lent halındakı RNT DNT cüt spiralvari daha elastikdir. Görüldüyü kimi DNT və RNT molekullarının hər biri öz funksiyaları üçün xüsusi olaraq yaradılmışlar. Strukturlarındakı kiçik görünüşlü fərqlərin hər biri vəzifələri baxımından son dərəcə əhəmiyyətlidir və bütün bu təfərrüatların cəmi kompleks bir nizamın parçasını meydana gətirər. Prof. Gerald L. Schroeder DNT-RNT mexanizmindəki komplekslikdən belə bəhs etmişdir:



"Tək bir təməl hüceyrə quruluşu, tək bir təməl enerji qaynağı tək bir orqanoid dəstəsi bütün canlılarda ortaqdır. Və bu birliyi təşkil edən tək bir sistem vardır; cansız işlənməmiş materialları alıb bunları yaşayan, düşünən, seçə bilən varlıqlara çevriləcək şəkildə təşkil edən DNT-RNT dəstəsi. Bu ortaqlığın insanın təxəyyülü məcbur edəcək dərəcədə kompleks bir quruluşu vardır." (85)

İnsanın bu sistem üzərində heç bir təsiri yoxdur. İnsan daha tək bir hüceyrə ikən Uca Rəbbimiz bu sistemi gözlə görülməyən bir ölçüdə insanın hüceyrələrinə yerləşdirmişdir. Allahın rəhməti ilə əhatə edilən insan hər şeydə ONA möhtac yaşayır:



De: “O Allah Təkdir! Allah Möhtac deyildir.  O, nə doğub, nə doğulub, Onun bənzəri də yoxdur”.  (İxlas surəsi, 1-4)

DNT-dəki təlimatlara görə reallaşan zülal istehsalı

Bədəndə hər hansı bir zülala ehtiyac duyulan zaman, bu ehtiyacı ifadə edən bir məlumat istehsalı reallaşdıran hüceyrənin DNT-sinə çatdırılar. Burada diqqət yetirilməli çox əhəmiyyətli bir nöqtə var: Bədəndə hər hansı bir zülal ehtiyacı olduqda yenə zülal olan bəzi xəbərçilər, hara müraciət etmələri lazım olduğunu bilərək bütün bədəndə əlaqədar yeri tapa bilir, lazımlı məlumatı doğru yerə doğru şəkildə çatdıra bilirlər. Bu ünsiyyəti təmin edən zülal özünə görə qaranlıq bir dəhliz olan bədənin içində itmədən yolunu taparaq, daşıdığı məlumatı itirmədən, ya da hər hansı bir parçasına zərər vermədən oraya çatdırır. Yəni hər bir parçada çox böyük bir vəzifə şüuru var.

Hüceyrə nüvəsinə gələn məlumat bir silsilə kompleks və son dərəcə mütəşəkkil əməliyyatdan sonra zülala çevrilər. Zülal tələbinin bədəndəki 100 trilyon hüceyrədən doğru hüceyrələrə çatması, məlumatı alan hüceyrənin özündən nə istəndiyini anlayaraq dərhal işə başlaması və qüsursuz bir nəticə əldə etməsi, elm adamlarını heyrətləndirən hadisələrdir.

DNT molekulu üzərindəki genetik şifrə elə bir proqramdır ki, məzmununu, nə mənanı verdiyini və insan həyatı boyunca bədənə necə təsir edəcəyini tək hüceyrənin yalnız özü "bilər". Lakin bəhs edilən mövzuda hüceyrələr şüursuz və cansız atomlardan ibarət olan çoxluqlardır. Yerdə və göydə hər şeyi idarəsində saxlayan Uca Rəbbimizin istiqamətləndirməsi ilə insanların bacara bilməyəcəyi əməliyyatları qüsursuzca reallaşdırarlar. Quranda Allah belə buyumuşdur:



Mən Rəbbim və Rəbbiniz olan Allaha təvəkkül etdim. Elə bir canlı yoxdur ki, Allah onun kəkilindən tutmuş olmasın. Həqiqətən, Rəbbim ədalətlidir.  (Hud surəsi, 56)

Yeddi göyü və yerdən də bir o qədərini yaradan Allahdır. Vəhy onların arasında ona görə nazil olur ki, Allahın hər şeyə qadir olduğunu və Allahın hər şeyi elmi ilə əhatə etdiyini biləsiniz. (Talaq surəsi, 12)

Zülal molekulları bir evin kərpic üstünə kərpic qoyularaq tikilməsi kimi "bloklar halında" çıxarılar. Hər fərqli zülal müəyyən bir şablona görə çıxarılar. Hər bir zülalın özünə xas amin turşusu düzülüşü, DNT-də yaddaşda olan məlumatlar tərəfindən təyin olunar. DNT molekulundakı genetik şifrənin həll edilməsi və qeydli məlumatlardan zülal çıxarılması başlıca iki mərhələdə reallaşar:

1- DNT-dən RNT sintezi (Transkripsiya)

2- RNT-dən zülal sintezi (Translyasiya)

1- DNT-dən RNT sintezi (Transkripsiya):

Zülal istehsalında ilk mərhələ RNT sintezidir. Bu əməliyyat DNT spiralvari quruluşun açılmasıyla başlayar. DNT molekulu üzərindəki Adenin, Quanin, Sitozin və Timin əsasları qarşı-qarşıya gəlib əl-ələ alovlandıqda iki onurğanı birləşdirmiş, spiral quruluşu meydana gətirmişlər. Transkripsiya mərhələsində isə bəhs olunan əsaslar əllərini buraxarlar və DNT molekulunun cüt zəncirvari quruluşu eynilə bir zəncirbənd kimi açılmağa başlayar.

DNT həll edilməyə başladıqca "RNT polimeraz" adı verilən xüsusi bir zülal DNT üzərində gəzərək onu oxumağa başlayar. Bu oxuma əsnasında DNT üzərindəki əsaslara qarşılıq gələn digər əsaslar bir-birlərinə əlavə olunaraq yeni bir RNT çıxarılar. Çıxarılan bu RNT xəbərçi RNT (mRNT)-dir. Xəbərçi RNT-in DNT-dən fərqi Adenin bazasının qarşısına Timin, yerinə "U" hərfiylə göstərilən Urasil bazasının gəlməsidir. Ayrıca bu əsaslar üçlü qruplar halında sıralanmışlar.

İstehsalı tamamlanan xəbərçi RNT daha sonra DNT üzərindən ayrılaraq bir silsilə əməliyyatla müxtəlif düzəlişlərlə təbii tutular. Bir heykəltəraşın meydana gətirdiyi heykəli ən incə xırdalığına qədər yonaraq düzəltməsi kimi, hüceyrə də eyni şəkildə istehsal olunan RNT-ni düzəltmək üçün bir dəstə fermenti vəzifələndirər.

2- RNT-dən zülal sintezi (Translyasiya):

Düzəltmə əməliyyatları tamamlayan xəbərçi RNT daha sonra nüvədən çıxaraq ribosom adı verilən və enerji istehsal stansiyası olan bir hissəyə gələrək ona bağlanar. Xəbərçi RNT molekulunun bir xüsusiyyəti, sıralanan əsasların üçlü qruplar halında ayrılmasıdır. Yaradılan bu üçlü qruplara kodon adı verilir. Bu şəkildə çıxarılan mRNT ribosoma bağlandıqdan sonra, üçlü qrupların oxunmasına başlanır.

Daşıyıcı RNT (tRNT) adı verilən bir başqa RNT növü daha vardır. Bunların zülal sintezi sırasındakı vəzifəsi yeni zülalları meydana gətirən amin turşularını daşımaqdır. Daşıyıcı RNT xəbərçi RNT və ya DNT kimi uzun deyil; üzərində yalnız 15-20 baza sırası olar. Digər bir xüsusiyyəti də bir-birinin ardınca sıralanan əsasların bir dairə meydana gətirəcək şəkildə bağlanmalarıdır. Daşıyıcı RNT halqasının üzərində iki əhəmiyyətli bölgə vardır. Bu bölgələrdən ilki daşıyacağı amin turşunun tanınmasını təmin edən bölgədir. Digər bölgə isə tRNT-nin, mRNT-yə bağlanacağı 3 ədəd baza sırasından ibarət olan bölgədir. Bu bölgəyə "anti-kodon" adı verilir.

Daşıyıcı RNT üzərində olan anti-kodon ribosoma yapışmış mRNT üzərindəki "kodon" adı verilən üçlü qruplara bağlanır. Daşıyıcı RNT-lərin anti-kodonları xəbərçi RNT üzərindəki kodonlara sırasıyla bağlanarkən, bərabərlərində amin turşularını da gətirmişlər. Daşıyıcı RNT-lər sırayla kodonlara bağlandıqca, arxalarındakı amin turşuları da bir-birləriylə bağlanmağa başlayırlar. Yüzlərlə minlərlə tRNT yan-yana düzüldükdə üzərlərindəki amin turşuları da yan-yana gəlir. Məhz yan-yana gələn bu amin turşuları bir-birləriylə bağ əmələ gətirərək zülalı sintez etməyə başlayarlar. Elə bu vaxt işi bitən tRNT yükünü boşaldaraq mRNT-dən bağını qoparar və ribosomdan ayrılar. (Ətraflı məlumat üçün baxın. Harun Yəhya, Zülal Möcüzəsi, Araşdırma Nəşriyyat)

İstehsal boyunca tək bir amin turşunun səhv bir yerə əlavə olunması, zülalı işə yaramaz bir molekul halına gətirməyə kifayətdir. Halbuki, bu əməliyyat bütün canlı hüceyrələrdə qüsursuz bir şəkildə işləyir. Daşıyıcı vəzifəsini icra edən hər tRNT gətirdiyi hər amin turşusu istehsal təlimatında ifadə edilən yerə aparır və istehsaldakı işin pozulmamasını təmin edər. Molekulyar bioloq Michael Denton buradakı fövqəladə nizama belə diqqət çəkir:

"Əgər genom üzərində müəyyən bölgələri işarələmək üçün istifadə edilən hədəf düzülmələr, heç bir şübhəyə yer verməyəcək şəkildə bənzərsiz olmasaydı, əlbəttə xaos qaçınılmaz olacaqdı. Genom, fərqli siyirtmələrdə eyni etiketlərin iştirak etdiyi, bir fayl şkafına bənzəyəcəkdi." (86)

Şüursuz molekullarda görülən bu qüsursuz intizam anlayışı şüur və məsuliyyət tələb edən hərəkətlər üstün ağıl və güc sahibi olan Allaha boyun əydiklərinin və Onun idarəsi ilə hərəkət etdiklərinin bir göstəricisidir. Quranda belə bildirilir:



De: “Sığınıram insanların Rəbbinə, insanların Hökmdarına, insanların məbuduna!  (Nas surəsi, 1-3)

Açıq bir möcüzə: zülal sintezini zülallar reallaşdırır

Zülal sintezinin mərhələlərinə baxdıqda diqqətimizi çəkən mövzulardan biri tək bir zülal molekulunun çıxarılması üçün yüzlərlə fərqli zülal və fermentə ehtiyac olmasıdır. Bunların yanında yenə bir çox molekul və ion (elektrik yüklü atom) da hazır olmalıdır. Yaxşı, elə isə ilk zülal necə meydana gəlmişdir? Məhz bu sual təkamülçülərin ən əhəmiyyətli çətinliklərindən biridir. Təkamülçü bioloq Carly P. Haskings American Scientist jurnalında nəşr olunan bir məqaləsində təkamülün bu çətinliyini belə ifadə etmişdir:

"... Lakin biokimyəvi genetik sayəsində təkamüllə əlaqədar bir çox əhəmiyyətli sual hələ də cavablanmamışdır... Bütün canlılarda həm DNT uyğunlaşması, həm də üzərilərindəki şifrələrin zülallara çevrilməsi, olduqca spesifik və uyğun fermentlər sayəsindədir. Eyni zamanda bu ferment molekullarının strukturları da, şəxsən DNT tərəfindən təyin olunur. Məhz bu həqiqət təkamüldə çox sirli bir problemi ortaya çıxarır. Görəsən təkamül hadisəsində şifrənin özü və bu şifrənin içindən də zülalların sintezində lazımlı olan digər fermentlər bərabər ortaya çıxmışdır? Bu mürəkkəblərin fövqəladə kompleksliyi və sintez edilmələri üçün aralarında heç axsamayan bir koordinasiyanın olma zəruriliyi göz önünə alındıqda bəhs edilən mövzuda üst-üstə düşməsindən bəhs etmək çox absurd olardı. Bu suala Darvinin fikirləri xaricində cavab axtarmalıyıq. Çünki bəhs edilən mövzuda vəziyyət xüsusi yaradılışı nəzərdə tutan çox güclü bir dəlil meydana gətirmişdir." (87)

Bu elm adamının da ifadə etdiyi kimi, zülal sintezinin meydana gələ bilməsi üçün hüceyrə içindəki bütün sistemlər birlikdə var olmalıdır. Bu sistemin hissələrindən biri belə əskik olduqda zülal çıxarıla bilməz və qısaca, həyat olmaz. Təkamülçülər isə əvvəl zülalların təsadüf əsəri meydana gəldiyini, sonra da zülalların təsadüfü birləşmələri ilə hüceyrələrin meydana gəldiyini iddia edirlər. Ancaq çox açıqdır ki, bu hissələrdən biri olmasa, digəri qətiyyən meydana gələ bilməz. Bu isə yuxarıdakı etirafda da ifadə edildiyi kimi, Allahın bütün canlıları bütün sistemləri ilə birlikdə yaratdığının açıq bir dəlilidir. Allahın qüsursuz yaradışı Quranda belə bildirilir:



Yüklə 1,1 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin