Dr. Gürol GÜLTEKİN, Dr. Levent OLGUN, Dr. Tolga KANDOĞAN ve Ark.
Otoskleroz Cerrahisinde Farklı Tekniklerin Karşılaştırılması Ve Sonuçları
KBB-Forum
2004;3(1)
www.KBB-Forum.net
7
ARAŞTIRMA
OTOSKLEROZ CERRAHİSİNDE FARKLI TEKNİKLERİN
KARŞILAŞTIRILMASI VE SONUÇLARI
Dr. Gürol GÜLTEKİN, Dr. Levent OLGUN, Dr. Tolga KANDOĞAN, Dr. Zafer ERYILMAZ,
Dr. Uğur ÇERÇİ, Dr. Levent AYDAR
SSK İzmir Hastanesi, KBB Kliniği, İzmir, Türkiye
ÖZET
Bu çalışmada cerrahi tedavi uygulanan otoskleroz olguları retrospektif olarak gözden geçirilmiş, uygulanan cerrahi teknikler ve elde
edilen sonuçlar tartışılmıştır. Materyal ve Metod: Ocak 1996- Aralık 2000 yılları arasında ameliyat edilmiş olan ve son kontrollerini yaptıran
243 olgu çalışmaya dahil edilmiştir. Revizyon cerrahisi gerektiren olgular çalışmaya dahil edilmemiştir. Hastalar uygulanan cerrahi tekniğe
göre a)geniş fenestra stapedotomi, b) küçük fenestra stapedotomi, c)stapedektomi ve d) stapedoplasti olmak üzere 4 gruba ayrılmışlardır.
Geniş fenestra stapedotomide 0,6 mm piston çapı olan protezler; küçük fenestra stapedotomilerde 0,4 mm causse piston kullanılmıştır.
Odyolojik kontrolde tüm olguların hava yolu ve kemik yolu eşikleri ile hava-kemik aralıkları not edildi. Hava kemik aralığı hesaplamasında
500Hz, 1000Hz ve 2000Hz ortalamaları kriter olarak alındı. Bulgular: Uygulanan cerrahi teknikler sonrasında elde ettiğimiz işitme
kazanımları açısından, istatistiksel olarak herhangi bir cerrahi tekniğin üstünlüğü bulunmamıştır. Sonuç: Herkes tarafından kabul gören tek
bir teknik olmamasına rağmen şu an için kabul gören major teknikler uygun olarak yapıldığı takdirde gayet iyi sonuçlar vermektedir.
Anahtar Sözcükler: otoskleroz, stapedektomi, stapedotomi, stapedoplasti
COMPARISON OF DIFFERENT OTOSCLEROSIS SURGERY TECHNIQUES
SUMMARY
In this study, otosclerosis patients who had surgical therapy were are retrospectively evaluated. The surgical techniques applied and
their outcomes are discussed. Material & Method: 243 patients, who were operated between January 1996 and December 2000, and had their
last check-up are included in this study. Patients that required revision surgery are excluded. Four groups are formed according the surgery
technique applied: a) wide fenestra stapedotomy, b) small fenestra stapedotomy, c) stapedectomy, and d) stapedoplasty. Protheses with a
diameter of 0.6 mm are used in wide fenestra stapedotomy, and those with a diameter of 0.4 mm in small fenestra stapedotomy. In
audiological evaluation, the air and bone conduction thresholds and air-bone gaps are measured. In measuring the air-bone gap, the mean
values at 500Hz, 1000Hz and 2000Hz are used. Results: None of the surgical techniques is statistically superior in terms of hearing
improvement. Conclusion There is not a generally accepted surgical technique, but if properly applied, all have satisfactory outcomes.
Keywords: otosclerosis, stapedectomy, stapedotomy, stapedoplasty
GİRİŞ
Son yıllarda otoskleroz tedavisindeki
gelişmeler daha sıklıkla varolan prosedürlerin teknik
modifikasyonu üzerine yoğunlaşmıştır
1
. Otosklerozda
meydana gelen iletim tipi işitme kaybı, değişik
teknikler kullanılarak veya mevcut teknikler
geliştirilerek düzeltilmeye çalışılmaktadır. Herkes
tarafından kabul gören tek bir teknik olmamasına
rağmen şu an için kabul gören major teknikler uygun
olarak yapıldığı takdirde gayet iyi sonuçlar
vermektedir. Anatomik varyasyonların ve oval
penceredeki patolojik bulguların çeşitliliği, rutin bir
stapedektomi yapılmasını engellemektedir. Cerrah,
ameliyat esnasında karşılaşabileceği alışılmadık ve
beklenmedik bulgularla başa çıkabilmelidir. Stapez
cerrahisi otolojik cerrahide belki de deneyim ve
becerinin en önde olduğu yöntemlerden biridir.
İletişim kurulacak yazar: Dr. Tolga Kandoğan, SSK İzmir
Hastanesi, KBB Kliniği,
İzmir, Türkiye, E-mail:
tolga.kandogan@veezy.com
Gönderilme tarihi: 11 Ekim 2003, revizyon isteme tarihi : 05
Şubat 2004, yayın için kabul edilme tarihi: 05 Şubat 2004
Otosklerozda yakın zamanlarda lazer
cerrahisinin gündeme gelmesi ile stapedoplasti gibi
yöntemler tekrar güncellik kazansa da en sık olarak
değişik pistonlarla stapez cerrahisi uygulana
gelmektedir.
Bu çalışmada 1996-2002 yılları arasında
cerrahi tedavi uygulanan otoskleroz olguları
retrospektif olarak gözden geçirilmiş, uygulanan
cerrahi teknikler ve elde edilen sonuçlar tartışılmıştır.
HASTALAR VE YÖNTEM
Bu çalışmada Ocak 1996- Aralık 2000 yılları
arasında ameliyat edilmiş olan ve son kontrollerini
yaptıran 243 olgu üzerinde gerçekleştirilmiştir.
Revizyon cerrahisi gerektiren olgular çalışmaya dahil
edilmemiştir. Olgular ameliyat öncesi ve sonrası
dönemde tonal odyometri, timpanometri ve
konuşmayı ayırt etme skorları ile değerlendirilmiştir.
Hastalar uygulanan cerrahi tekniğe göre a) geniş
fenestra stapedotomi, b) küçük fenestra stapedotomi,
c) stapedektomi ve d) stapedoplasti olmak üzere 4
gruba ayrılmışlardır. Geniş fenestra stapedotomide
Dr. Gürol GÜLTEKİN, Dr. Levent OLGUN, Dr. Tolga KANDOĞAN ve Ark.
Otoskleroz Cerrahisinde Farklı Tekniklerin Karşılaştırılması Ve Sonuçları
KBB-Forum
2004;3(1)
www.KBB-Forum.net
8
0,6 mm piston çapı olan protezler; küçük fenestra
stapedotomilerde 0,4 mm causse piston kullanılmıştır.
Odyolojik kontrolde tüm olguların hava yolu ve
kemik yolu eşikleri ile hava-kemik aralıkları not
edildi. Hava kemik aralığı hesaplamasında 500Hz,
1000Hz ve 2000Hz ortalamaları kriter olarak alındı
2
.
İstatistiksel değerlendirmede Kruskal Wallis
yöntemi kullanılmıştır.
BULGULAR:
Stapedotomi uygulanan olguların 180’inde
geniş fenestra stapedotomi, 40’ında küçük fenestra
stapedotomi yapılmıştır. 12 olguda stapedektomi ve
11 olguda stapedoplasti teknikleri uygulanmıştır.Bu
hastaların ameliyat öncesi ve sonrası hava-kemik
aralığı ortalamaları ile standart sapmaları tablo 1’te
gösterilmiştir.
Cerrahi Teknik
n
Pre-op HKA
(dB) (SS)
Post-op HKA
(dB)(SS)
Geniş fenestra stapedotomi
180
30,83
(3,99)
9,92
(2,70)
Küçük fenestra stapedotomi
40
30,46
(3,71)
10,06
(2,67)
Stapedektomi 12
30,53
(4,85)
9,63
(2,65)
Stapedoplasti 11
29,27
(2,76)
9,91
(1,76)
Total 243
30,68
(3,94)
9,94
(2,66)
Tablo 1: Stapez cerrahisinde uyguladığımız cerrahi teknikler,
hasta sayıları ve ameliyat öncesi ve sonrası hava-kemik
aralığı (HKA) ortalamaları ve standart sapmaları (SS).
Uygulanan cerrahi teknikler sonrasında elde
ettiğimiz işitme kazanımları açısından, istatistiksel
olarak herhangi bir cerrahi tekniğin üstünlüğü
bulunmamıştır (p≤0.05). Tüm ameliyat gruplarında
hastaların ameliyat öncesi ve sonrası hava-kemik
aralıkları arasında istatistiksel anlamlı bir fark
bulunmuştur (p≤0.05).
TARTIŞMA
Stapes cerrahisi, 1960’lı yıllardaki Rosen’in
mobilizasyon ameliyatlarından bu yana otoskleroz
tedavisinde temel yöntem olma özelliğini
korumaktadır
3,4
. Ameliyattan maksimum yararlılık
sağlamak üzere stapedektomiden stapedotomiye,
küçük fenestra stapedotomiye, Causse’un stapes
tendonu rekonstrüksiyonlu stapedotomisine ve laser
stapedoplastiye dek pek çok yöntem
tanımlanmıştır
3,5,6
.
Kliniğimizde uzun yıllar total stapedektomi
uygulandıktan sonra 1988 yılından itibaren
stapedotomi ameliyatları birincil yöntem olarak öne
çıkmıştır. Ancak bunun yapılamadığı az sayıda
olguya stapedektomi uygulanmıştır. Çok yakın
zamanda stapes tendonu ve arka bacağını koruyarak
stapedoplasti ameliyatı az sayıda hastaya
uygulanmıştır. Pollan ve ark.’nın
7
stapedektomi ve
stapedotomiyi karşılaştırdıkları çalışmada tekniğin
daha basit ve fonksiyonal sonuçlarının daha iyi
olmasından ötürü stapedotomi ameliyatının tercih
edilebileceğini bildirmişlerdir. Gros ve ark.
8
ise
yaptıkları çalışmada stapez tendonu korunan
hastalarda rahatsız edici gürültü eşiğinin yüksek
olduğunu göstermişlerdir.
Plath ve ark.
9
çalışmalarında yine benzer bir
şekilde yüksek frekanslarda stapedotominin daha
fazla bir işitme kazanımına yol açtığı ve bunun daha
stabil olduğu bildirilmiştir. Portmann ve Arramon-
Tucoo
10
yaptıkları benzer bir çalışmada 4,000 Hz’te
kemik eşik değerlerinin stapedektomi sonrası daha
bozulduğunu ve hava-kemik aralığının stapedektomi
sonrası yıllar içerisinde açıldığını bildirmiştir.
Shabana ve ark.
11
stapez cerrahisinde
kullanılan 0.4mm ve 0.6mm’lik piston çaplarının
ameliyat sonrası işitme kazanımı üzerine etkilerini
araştırmış ve bir fark olmadığını açıklamışlardır. Kos
ve ark.
12
ise yaptıkları çalışmada geniş fenestra
stapedotominin düşük frekanslarda hava kemik
aralığını daha iyi kapattığını bildirmişlerdir.
Otoskleroz cerrahisi sırasında stapez tendonunun
kesilmesinin ameliyat sonrası işitme kazanımı
üzerine negatif bir etkisi olmadığını bildirilmiştir
13
.
Çalışmamızda sadece stapedoplasti yapılan 11
vakada stapez tendonunu korundu ve bu vakalarda
işitme kazanımı açısından diğer tekniklere göre bir
fark olmadığını gözlemlendi. Karjalainen ve ark.
14
,
stapez tendonunun korunduğu vakalarda revizyon
cerrahisinin daha sık olduğunu, bunun sebebininde
stapez kası tarafından çekilme sonucu stapedial
krusun oval pencere kenarında fiksasyonu
olabileceğini bildirmiştir. Stapezin ve inkus uzun
bacağının kanlanmasının, stapez tendonunun
korunduğu vakalarda daha iyi olmasına ve rahatsız
edici gürültü eşiğinin daha yüksek olmasına rağmen
stapez tendonunun korunmasını önermemektedir.
Spandow ve ark.
15
yaptıkları çalışmada stapedektomi
ve stapedotominin uzun dönem etkilerini
karşılaştırmışlar ve 0.5-3 kHz frekans aralığında,
stapedektomi ve stapedotomi yapılan hastalar
arasında işitme kazanımı açısından fark olmadığını
fakat 4-6 kHz aralığında stapedektomi yapılan grupta
işitmenin anlamlı olarak düzeltilemediğini fakat
stapedotomi yapılan grupta ise 17 dB’lik bir kazanım
olduğunu bildirmişlerdir.
SONUÇ
Herkes tarafından kabul gören tek bir teknik
olmamasına rağmen şu an için kabul gören major
Dr. Gürol GÜLTEKİN, Dr. Levent OLGUN, Dr. Tolga KANDOĞAN ve Ark.
Otoskleroz Cerrahisinde Farklı Tekniklerin Karşılaştırılması Ve Sonuçları
KBB-Forum
2004;3(1)
www.KBB-Forum.net
9
teknikler uygun olarak yapıldığı takdirde gayet iyi
sonuçlar vermektedir. Anatomik varyasyonların ve
oval penceredeki patolojik bulguların çeşitliliği, rutin
bir stapedektomi yapılmasını engellemektedir.
Cerrah, ameliyat esnasında karşılaşabileceği
alışılmadık ve beklenmedik bulgularla başa
çıkabilmelidir. Stapes cerrahisi otolojik cerrahide
belki de deneyim ve becerinin en önde olduğu
yöntemlerden biridir. Otoskleroz cerrahisinin otolojik
cerrahide özel bir yeri olduğu ve her merkezde her
cerrahın az sayıda olgu ameliyat etmesi yerine belli
merkezlerde sınırlı sayıda cerrahın stapes cerrahisiyle
uğraşması çok daha başarılı sonuçlar vereceği
düşünülmektedir.
KAYNAKLAR
1. Lundy LB. Otosclerosis Update. Otolaryngol Clin North Am
1996; (29):257-263
2. Shea JJ Jr. Forty years of stapes surgery. Am J Otol
1998;19(1):52-5
3. Rizer FM,Lippey WH: Evolution of techniques of
stapededectomy from the total stapedectomy to the small
fenestra stapedectomy.Otolaryngol. Clin. North Am 1993;
26(3):443-451
4. Shea JJ:Stapedectomy technique and results.Am. J.
Otol.1985;(6):61-62
5. Persson P,Harder H :Hearing results in otosclerosis surgery
after partial stapedectomy,total stapedectomy and
stapedotomy. Acta otolaryngol 1997;117(1):94-99
6. Lippy WH, Berenholz LP, Burkey JM. Otosclerosis in the
1960s, 1970s, 1980s, and 1990s. Laryngoscope
1999;109(8):1307-9
7. Pollan C, Navarrete ML, Galindo J, Garcia M, Quesada P,
Cuyas JM, Benitez J, Garcia A, Naches S, Serra J.
Stapedectomy versus stapedotomy. Our experience Acta
Otorrinolaringol Esp 1999;50 (2):90-2
8. Gros A, Zargi M, Vatovec J. Does it make sense to preserve
the stapedial muscle during surgical treatment for
otosclerosis? J Laryngol Otol 2000;114(12):930-4
9. Plath P, Lenart R, Matschke RG, Kruppa E. Long-term
results of stapedectomy and stapedotomy HNO 1992;
40(2):52-5
10. Portmann D, Arramon-Tucoo JF. Stapedectomy and micro-
stapedotomy in the treatment of otospongiosis. A
comparative study. Rev Laryngol Otol Rhinol (Bord).
1989;110(3):317-22.
11. Shabana YK, Ghonim MR, Pedersen CB. Stapedotomy: Does
prosthesis diameter affect outcome? Clin Otolaryngol 1999;
24(2):91-4
12. Kos MI, Montandon PB, Guyot JP. Short- and long-term
results of stapedotomy and stapedectomy with a teflon-wire
piston prosthesis. Ann Otol Rhinol Laryngol 2001;
110(10):907-11
13. Gierek T, Bielecki I. Hearing status after stapedectomy with
preservation or cutting of stapedius tendon. Otolaryngol Pol
1999; 53(2):179-81
14. Karjalainen S, Harma R, Karja J. Results of stapes operations
with preservation of the stapedius muscle tendon. Acta
Otolaryngol 1983; 96 (1-2): 113-7
15. Spandow O, Soderberg O, Bohlin L. Long-term results in
otosclerotic patients operated by stapedectomy or
stapedotomy. Scand Audiol 2000;29(3):186-90
Dostları ilə paylaş: |