O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY TA`LIM, FAN VA INNOVASTSIYALAR VAZIRLIGI MIRZO ULUG`BEK NOMIDAGI O`ZBEKISTON MILLIY UNIVERSITATI
GIDROMETEOROLOGIYA FAKULTETI
RAQAMLI VA AXBOROT TEXNOLOGIYALARI
MUSTAQIL ISH MAVZU: “Google Earth dasturi”
BAJARDI: 22/01-GURUH TALABASI HASANOVA RUXSHONA QABUL QILDI: NAZIROVA D.
TOSHKENT – 2023 Google Earth dasturi
Reja:
Kirish
Google Earthning tarixi
Google Earthning tasvirlari
Google Earthning 3D tasvirlari
Xulosa
Foydalanilgan adabiyotlar ro`yxati
Kirish Google Earth — bu asosan sunʼiy yoʻldosh tasvirlari asosida Yerning 3D tasvirini koʻrsatadigan kompyuter dasturi . Dastur sunʼiy yoʻldosh tasvirlari, aerofotografiya va GAT maʼlumotlarini 3D globusga joylashtirish orqali Yer xaritasini tuzadi, bu esa foydalanuvchilarga shaharlar va landshaftlarni turli burchaklardan koʻrish imkonini beradi. Foydalanuvchilar manzillar va koordinatalarni kiritish yoki klaviatura yoki sichqoncha yordamida „dunyoni kashf qilishlari“ mumkin. Dasturni smartfon yoki planshetga ham yuklab olish mumkin. Foydalanuvchilar Keyhole Markup Language yordamida maʼlumotlar qoʻshish va ularni forumlar yoki bloglar kabi turli manbalar orqali yuklash uchun dasturdan foydalanishlari mumkin. Google Earth yer yuzasida qoplangan turli xil tasvirlarni koʻrsatadi. Shuningdek, ushbu dastur, Web Map Service mijozidir. 2019-yilda Google hozirda Google Earth dunyoning 97 foizdan ortig‘ini qamrab olgani va 10 million milyalik „Ko‘cha ko‘rinishi“ tasvirini olganini maʼlum qildi.
Google Earthning tarixi
Google Earthning asosiy texnologiyasi 1990-yillarning oxirida Intrinsic Graphics-da ishlab chiqilgan. O'sha paytda kompaniya 3D o'yin dasturlari kutubxonalarini ishlab chiqayotgan edi. O'zlarining 3D dasturiy ta'minotining namoyishi sifatida ular Powers of Ten filmiga o'xshash aylanadigan globusni ishlab chiqqanlar. Demo ommabop edi, lekin Intrinsic kengashi o'yinga e'tibor qaratishni xohladi, shuning uchun 1999-yilda ular Jon Xanke boshchiligidagi Keyhole, Inc.ni yaratdilar. Keyhole keyin internet orqali xaritalash maʼlumotlarining katta maʼlumotlar bazalarini texnologiyaning asosiy qismi boʻlgan mijoz dasturiy taʼminotiga uzatish usulini ishlab chiqdi va hukumatlar va boshqa manbalardan xaritalash maʼlumotlarining quroq ishlarini oldi. "Keyhole EarthViewer" deb nomlangan mahsulot ko'chmas mulk, shaharsozlik, mudofaa va razvedka kabi sohalarda foydalanish uchun kompakt disklarda sotilgan. Uning foydalanuvchilari xizmat uchun yillik to'lovni to'lashardi. Nvidia va Sony bilan bir qator kapital shartnomalar tuzishiga qaramay, kichik kompaniya xodimlarga maosh to'lash va ushlab qolish uchun kurash olib bordi.
Kompaniyaning taqdiri 2003-yil boshida, 2003-yilda Iroqqa bostirib kirishi paytida keskin oʻzgardi. Dave Lorenzini (Keyhole direktori) CNN, ABC, CBS va boshqa yirik yangiliklar tarmoqlarini efirga havola qilish evaziga Bag'doddagi tadbirlarni tasvirlash uchun o'zlarining murakkab 3D uchish tasvirlaridan foydalanishga undadi. Bosqin paytida Google Earth Miles O'Brien va boshqa efirga uzatuvchilar tomonidan keng foydalanildi. Dastur CNN va millionlab tomoshabinlarga urushdagi vaziyatni ilgari hech qachon ko'rilmagan tarzda kuzatish imkonini berdi. Dasturiy ta'minotga jamoatchilik qiziqishi ortib ketdi va Keyhole serverlari esa bu talabga javob bera olmadi. Tez orada Keyholega Markaziy razvedka boshqarmasining venchur kapital firmasi In-Q-Tel va Milliy geofazoviy-razvedka agentligi Keyhole dasturiy ta'minotidan harbiy xaritalash ma'lumotlar bazalari uchun foydalanish boʻyicha murojaat qilishdi. Taklif qabul qilindi va bu Keyhole uchun juda zarur investitsiya keltirdi. 2003-yilda Vicarious Visions Intrinsic Graphicsni sotib oldi. Ularning o'yin kutubxonalari sotuvi muvaffaqiyatsizlikka uchraganidan so'ng, muhandislari va menejerlarining asosiy guruhi John Hanke boshchiligida Keyholega o'tdi.
Google o'sha paytda qidiruvlarining 25% dan ortig'i geografiya va shunga oʻxshash sohalarga doir boʻlganligi aniqladi. 2004-yil oktyabr oyida Google oʻz foydalanuvchilariga yaxshiroq xizmat koʻrsatish strategiyasining bir qismi sifatida Keyhole’ni sotib oldi.
2021-yilda Google o'zining Google Earth dasturida qatlamlar funksiyasini yangisiga almashtirdi. Ushbu almashtirish ayrim qatlamlarni birlashtirdi. Lekin shu qatori ba'zi qatlamlar va xususiyatlarni ham olib tashlandi.