Hba-61 turayeva sabina mulkchilikning iqtisodiy va huquqiy jihatlari

HBA-61
TURAYEVA SABINA
1.Mulkchilikning iqtisodiy va huquqiy jihatlari.
Mulk- moddiy va ma`naviy ne`matlarning muayyan kishilar egaligida bo`lishi va ular tomonidan o`zlashtirilishidir. Mulkchilik munosabatlari iqtisodiy ne`matlarni ishlab chiqarish va jamiyat boyliklarini o`zlashtirish jarayonida vujudga keladi. Mulkchilik munosabatlari- mulkka egalik qilish, undan foydalanish va tasarruf etish va ishlab chiqarish jarayonlarida vujudga keladigan iqtisodiy munosabatlar. Mulkka egalik qilish bu mulkni uning egasi qo`lida saqlanib turishini ifodalab, yaratilgan moddiy boyliklarni o`zlashtirishning ijtimoiy shaklini ifodalaydi. Ba`zi hollarda mulkdor egalik qilishni saqlagan holda mulkdan foydalanish huquini boshqalar qo`liga berishi ham mumkun. Mulkdan foydalanish- bu mol-mulkning iqtisodiy faoliyatda ishlatilishi yoki ijtimoiy hayotda foydalanishi. Mulkdasn foydalanish yuz berganda u shaxsiy ehtiyojlarni qondiradi yoki moddiy boylik olib keladi. Mulkni tasarruf etish- mol-mulk taqdirining mustaqil hal qilinishi hisoblanadi. Bunda mol-mulkni sotish, uni meros qoldirish, hadya qili9ish va ijaraga berish tushuniladi. Mulkchilik nafaqat iqtisodiy kategoriya balki, huquqiy kategoriya ham hisoblanadi. Bu kategoriyalar bir-biriga o`zaro bog`liq. Mol-mulk ishlab chiqarish jarayonida foydalanilsa ya`ni u o`z egasiga moddiy daromad keltirsa yoki shaxsiy ehtiyojlarini qondirsa, u iqtisodiy musosabatlarbbi ifodalaydi. Agar mulk tadbirkorlik faoliyatining biror bir turi orqali ro`yobga chiqarilmasa, u huquqiy kategoriya sifatida namoyon bo`ladi. Mulkchilikning huquqiy me`yorlarini