I-variant
Falsafa.
Ijtimoiy falsafaning prеdmеti?
Ijtimoiy falsafa jamiyat, inson, ijtimoiy taraqqiyot va ijtimoiy bilishning mohiyati, qonuniyatlari to`g`risida bahs yuritadi.
Ijtimoiy falsafa fanining mohiyatini, o`ziga xos jihatlarini o`rganadi
Ijtimoiy falsafa ijtimoiy harakat va taraqqiyot to`g`risida bahs yuritadi
Ijtimoiy falsafa inson va ijtimoiy munosabatlar to`g`risidagi fan.
Borliqning asosiy korinishlari nechta?
2 ta. Organik olam, anorganik olam
4 ta. Tabiat borligi, jamiyat borligi, inson borligi, manaviyat borligi.
5 ta. Jonsiz jismlar, osimliklar, hayvonlar, odamlar borligi jamiyat borligi.
2 ta asosiy korinishi bor. Moddiy borliq va manaviy borliq.
3. Falsafa fanining asosiy funksiyalari-
Dunyoqarashlilik, metodologik, gnoseologik, ijtimoiy, aksiologik, tarbiyaviy.
5. Antropologiya-
Falsafaning tarkibiy qismi, odam, inson, shaxs haqidagi ta`limot.
Odamning poydo bo`lishini o`rganadigan ta`limot
Falsafaning tarkibiy qismi, odamning tuzilishi, miya faoliyatini o`rganadi
Falsafaning tarkibiy qismi, XIX asrda shakllangan ta`limot
6. Mifologik dunyoqarash
Ijtimoiy taraqqiyotning eng quyi bosqichiga xos sodda dunyoqarash.
Ijtimoiy taraqqiyotning eng qadimgi davrlarida yuzaga kelgan afsonalarga asoslangan dunyoqarash.
Insonning tabiyat oldidagi ojizligini ifodalaydigan sodda tasavvurlar.
Olam haqidagi bilimlar majmuyi.
7. Dunyoqarash nima?
Dunyoqarash- insonning olamga faol munosabati. Bu insonni o`rab turgan dunyo va uning dunyoda tutgan o`rni haqidagi qarashlar majmuyi.
Dunyoqarash insonning olamga va o`z-o`ziga munosabatini ifodalaydi.
Dunyoqarash insonning olamni va o`z-o`zini anglashi
Dunyoqarashning shakillanishi insonning hayotiy tajribasi, yoshi, bilimi bilan bog`liq.
Falsafa- xususiy fanlarning
Emperik asosi.
Ilmiy asosi.
Ratsional asosi.
Metodologik asosi
Mintaqamizdagi ilk falsafiy fikrlar qaysi manbada aks etkan?
Vedalarda
Gilganesh haqidagi dostonda
Avestoda
Maxobxorot, Ramayana dostonlarida.
Ilk falsafiy qarashlar dastlab qayerda vujudga kelgan?
Qadimgi Misr va Bobulda
Qadimgi Hindistonda
Qdimgi Yunoniston va Rimda
Qadimgi Xitoyda.
Daosizm ta`limotining asoschisi kim?
Qadimgi Xitoy faylasufi Lao- szi
Van Chin
Mo-szi
Konfutsiy
Zardushtiylik dinining muqaddas kitobi
Shoxnoma.
Avesto.
Boburnoma.
Vedalar.
Qadimgi Yunon faylasuflaridan kim olamning asosiga suvni qoygan?
Fales
Anaksimen
Anaksimandr
Ksenofan
Goyalar dunyosini birlamchi, moddiy olam uning mahsuli , deb bilgan qadimgi yunon faylasufi-
Pifagor
Ksenofan
Suqrot
Platon
Tabiat tushunchasining keng manosi?
Tabiat olamga, jamiyatga bogliq bolmagan qonunlarga boysunadi.
Tabiat narsalar, hodisalar, jarayonlardan tashkil topgan olam.
Tabiat benihoya xilma-xil, turli-tuman korinishlari bilan insonni qurshab turgan moddiy olam: mikro-makro-mega dunyo.
Demokrit talimoticha olam-
Olam bolinmas zarralar va boshliqdan iborat.
Tort unsur (element) dan iborat.
Tabiatdagi barcha narsa va hodisalar bolinmas zarralar atomlardan tashkil topgan.
Olamda roy beradigan har bir voqea, hodisa atomlar harakati tufayli sodir boladi.
Geliostentrik nazariyani asoslab bergan olim-
Nikolay Kopernik.
Jordano Bruno.
Klavdiy Ptolomey.
Leonardo Da Vinchi.
Borliqning asosiy korinishlari nechta?
5 ta. Jonsiz jismlar, osimliklar, hayvonlar, odamlar borligi jamiyat borligi.
2 ta asosiy korinishi bor. Moddiy borliq va manaviy borliq.
4 ta. Tabiat borligi, jamiyat borligi, inson borligi, manaviyat borligi.
2 ta. Organik olam, anorganik olam.
Falsafa fani qonunlari qaysilar?
Miqdor va sifatning ozaro otish qonuni, dialektik ziddiyatlilik qonuni, inkorni inkor qonuni.
Energiyaning saqlanishi, bir turdan ikkinchi turga aylanish qonuni.
Miqdor qonuni, mohiyati qonuni, inkor qonuni.
Vorisiylik qonuni, ozaro raqobat qonuni.
20. Haqiqat nima?
Haqiqat- insonga bogliq bolmagan olam haqidagi bilimlar majmui.
Haqiqat-obektiv voqelikka mos keluvchi, amaliyotda sinalgan bilim.
Haqiqat- bilimlarning zidiyatsizligi.
Haqiqat- bilimlarning samaradorligi, foydaliligi.
21. Sabab va oqibat kategoriyasi
A.Narsa va hodisalar ortasidagi sababiy aloqadorliklarni ifodalaydi. Bunda ozidan boshqa yana bir hodisani keltirib chiqaradigan narsa sabab, paydo bolgan hodisa oqibat deyiladi.
B.Sabab oqibatni vujudga keltiradi, oqibat ham sababga tasir korsatadi.
C. Sabablarning turli shakl va korinishlari mavjud.
D. Sabab oqibatning vujudga kelishi uchun zaruriy shart hisoblanadi.
22. Hissiy bilish shakllari-
A. Tasavvur va hukm.
B. Sezgi va idrok.
C. Sezgi, idrok, tasavvur
D. Sezgi, idrok, hukum, tasavvur.
23. Ijtimoiy ong shakllariga nimalar kiradi?
ijtimoiy ruhiyat ijtimoiy mafkura.
siyosiy ekologik axloqiy ong.
axloqiy, estetik, diniy, falsafiy, siyosiy, huquqiy ong.
kundalik ong, diniy ong, axloqiy ong.
24. Global muamolarning kelib chiqish sabablari.
Global muamolar 20 asr mahsuli, ularning paydo bolishi inson faoliyati bilan bogliq.
Global muamolarning asosiy sababi inson bilan tabiat orasidagi qarama-qarshilik, ijtimoiy taraqqiyodagi notinchlik
Insonning tabiatga planetar tasiri global muamolarning kelib chiqishi sababi hisoblanadi
Inson bilan tabiat orasidagi ziddiyatning kuchayishi ijtimoiy rivojlanishdagi notekislik global muamolar kelib chiqishiga sabab bolgan
25. Adolat nima?
shaxsning jamiatga yoki kishilarga nisbatan bolgan axloqiy majburiyatini ifodalaydi: bu obektiv mavjud jamiyat talablarini baxt-saodat ehtiyojlari taqozo qiladigan muayyan xulq-odob zaruriyatidir.
kishilarning halollik, mardlik insoniylik, oliyjanoblik, odamlarga, xalqqa, jamiyatga nafi mexr-muhabbati, ximmati, muruvvati, ogirini yengil qilish, rahm-shavqati va ularga ziyon zaxmat yetkazmaslik singari ijobiy hatti-harakatlariga aytiladi.
insonning oz hulqini muayyan axloq normalari nuqtai nazaridan turib axloqiy baxolashi va nazorat qilishi, oz hatti-harakatlarini va bu hatti-harakatlarga bogliq bolgan xis-tuygularni kechinmalarni ozi tahlil qilishi.
26. Axloqning tarkibiy tuzilishini izohlang?
Kishining kechinmalari, his-tuygularning yigindisi
Axloqiy amaliyot va psixologik xususiyatlarni oz ichiga oladi
Axloqiy ong, axloqiy hissiyot va axloqiy munosabatlardan iborat
Axloqiy baxo, axlokiy ideal, axlokiy tanlovlardan tashkil topadi
27. Xis-tuygu(sezgi) organlari nechta?
7 B. 5 C. 6 D 4
28. Mantiq fani nimani organadi?
Tafakkurni paydo bolishini organadi;
Sezgi, idrok va tasavvurni organadi;
Hissiy va mantiqiy bilishni organadi;
Tafakkurning asosiy shakllari va qonun-qoidalarini organadi.
29. Jamlovchi tushunchani korsating?
A. Talaba; B.Yulduz; C.Oila; D.Quyosh.
30. Zardushtiylik dinining muqaddas kitobi
Shoxnoma
Boburnoma
Vedalar
Avesto
31. Quyidagi tushunchalarning qaysi biri estetik ong turlariga kirmaydi?
A. xis-tuygu
B. baho
C. ideal
D. did
32. Xis-tuygu organlari nechta?
A. 7
B. 5
C. 6
D. 4
33. «Salomon va Ibsol» asarini kim yozgan?
A. Forobiy
B. Ibn Sino
C. Bedil
D. Beruniy
34. «Fozil odamlar shahri» asarini qaysi mutafakkir yozgan?
A. Jomiy
B. Aristotel
C. Forobiy
D. Zamaxshariy
35. Quyidagi tushunchalarning qaysi biri estetik kategoriyalarga kirmaydi?
A. gozallik
B. fojeaviylik
C. oliyjanoblik
D. ahloqiylik
36. Gozallik kategoriyasi necha prinsipga ega?
A. 3
B. 5
C. 4
D. 6
37. Quyidagi ibralarning qaysi biri sanat manosini angtalmaydigan tushuncha?
A. Voqelikni badiiy timsollar vositasida ijodiy aks ettiradi.
B. Ishning kozini bilishi va mahorat korsatish jarayoni.
C. Har qanday ishning ozi va u talab qiladigan mahorat darajasi
D. Moddiy nematlar yaratadi
38. Sanat turlari necha klassifikatsiyaga bolinadi?
A. 4
B. 3
C. 5
D. 6
39. Quyidagi sanat turlarining qaysi birlari makon sanati klassifikatsiyasiga kiradi?
A. Musiqa, xoreografiya
B. Televidenie, kinomotografiya
C. Memorchilik, grafika, xaykaltaroshlik
D. Badiiy adabiyot, badiiy fotografiya
40. Ibtidoiy odamlarning tabiatdagi mavjud istemol qilishga yaroqli osimlik va mevalarni qidirib topishi va kuzatishi natijasida qanday bilimlarini toplaganlar?
A) botanika
B) musiqiy
C) matematik
D) geografik
41. Ibtidoiy odamlarning oziq-ovqat qidirib ozi yashayotgan muhitni yaxshiroq organa boshlashlari natijasida ........ oshgan?
A) geografik
B) zoologiya
C) matematik
D) botanika
42. Yovvoyi hayvonlar ovlash jarayonida hayvonlarning feli, turi, yashash joylarini kuzatish tufayli ibtidoiy odamlarda qaysibilimi shakllana boshladi?
A) zoologiya
B) geografik
C) matematik
D) botanika
43.Ibtidoiy odamlar kasallikni davolashda nimalardan foydalanganlar?
A) osimliklar, mevalar, hayvonlar, mineral jismlardan
B) gullar, suv va sehrgarlikdan
C) turli xil marosimlar otazish orqali
D) botanika bilimlaridan
44. Insoniyat tarixidagi dastlabki sivilizatsiya Qadimgi Sharqda qachondan boshlab vujudga kela boshladi?
A) mil. avv. VII ming yillikda
B) mil. avv. II ming yillikda
C) mil. avv. V ming yillikda
D) mil. avv. I ming yillikda
45. Qadimgi Sharqdagi dastlabki sivilizatsiya markazlarini aniqlang?
A) Misr, Mesopotamiya, Hindiston va Xitoy
B) Yunoniston va Rim
C) Misr, Mesopotamiya va Rim
D) Yunoniston, Rim, Hindiston va Misr
46. Qadimgi Garbdagi dastlabki sivilizatsiya markazlarini aniqlang?
A) Yunoniston va Rim
B) Hindiston va Xitoy
C) Misr, Mesopotamiya va Rim
D) Rim, Hindiston va Misr
47. Ipak, chinni va qogozning vatanini aniqlang?
A) Xitoy
B) Yunoniston
C) Rim
D) Hindiston
48. Qaysi davlat olim sababini aniqlash maqsadida murda tanasini anatomik tadqiq qilish tajribalarini amalga oshirdi?
A) Hindiston
B) Yunoniston
C) Rim
D) Xitoy
49 Son, tub son, sinus kabi atamalar ilk bor qaysi davlatda paydo bolgan?
A) Hindiston
B) Yunoniston
C) Rim
D) Ozbekiston
50. Marduq haqidagi mifning vatanini aniqlang?
A) Mesopotamiya
B) Yunoniston
C) Rim
D) Ozbekiston