Inflatsiya (lot. infl atio — shishish, boʻrtish, koʻtarilish), pulning qadrsizlanishi — tovar-pul muvozanatining buzilishi natijasida muomalada xoʻjalik aylanmasi ehtiyojlaridan ortiq darajada qogʻoz pullar miqdorining koʻpayib ketishi, pul massasining tovarlar massasidan ustunligi natijasida tovar bilan taʼminlanmagan pullarning paydo boʻlishi. I. birinchi galda sifati yaxshilanmagan holda tovarlar va xizmatlar narxining koʻtarilishi koʻrinishida, shuningdek, oltin va chet el valyutasining milliy valyutaga nisbatan qimmatlashishi shaklida yuz beradi. Tovar ishlab chiqarishning toʻlov qobiliyatiga ega talab oʻsishidan ortda qolishi, bozorda talabga javob bermaydigan tovarlarning koʻpayib ketishi, byudjet kamomadlarini qoplash uchun qoʻshimcha pul emissiyasi, investitsiyalarni emissiya hisobidan moliyalashtirish, monopol narxning mavjudligi, narxni oshib keti-shidan hadiksirab tovarlarni keragidan ortiq xarid etish, mamlakatga qadrsizlangan chet el valyutasining koʻplab kirib kelishi va boshqa omillar I.ni yuzaga keltiradi. Investitsiya qarorlari jismoniy shaxslar yoki korxonalar daromad olish yoki muayyan moliyaviy maqsadlarga erishish uchun o'z moliyaviy resurslarini qanday taqsimlash bo'yicha qilgan tanlovlarini bildiradi. Bu qarorlar aksiyalar, obligatsiyalar, koʻchmas mulk, investitsiya fondlari yoki biznesni boshlash kabi turli turdagi investitsiyalarni oʻz ichiga olishi mumkin. Investitsiya qarorlarini qabul qilishda bir nechta omillarni hisobga olish muhim: 1. Xavfga chidamlilik: Investorlar tavakkal qilish istagi va qobiliyatini baholashlari kerak. Turli investitsiyalar turli darajadagi xavf bilan ta'minlanadi va odamlar ehtimoliy yo'qotishlar bilan o'zlarining qulaylik darajasini aniqlashlari kerak. 2. Vaqt gorizonti: investor investitsiya qilishni rejalashtirayotgan vaqt investitsiya tanlashga ta'sir qilishi mumkin. Uzoqroq vaqt oralig‘i yanada tajovuzkor yoki o‘zgaruvchan investitsiyalarga imkon berishi mumkin, qisqaroq vaqt oralig‘i esa konservativ yondashuvlarni talab qilishi mumkin. 3. Moliyaviy maqsadlar: Investorlar o'zlarining moliyaviy maqsadlarini aniq belgilashlari kerak - bu nafaqa uchun jamg'arma, uy sotib olish yoki ta'limni moliyalashtirish. Bu ularning aniq maqsadlariga mos keladigan investitsiyalarni tanlashda yordam beradi.
Risk va moliyaviy qarorlar.
Risk - bu potentsial, son bilan o'lchanadigan yo'qotish ehtimoli. Risk tushunchasi loyihani amalga oshirish paytida noqulay vaziyatlar va oqibatlar ehtimoli bilan bog'liq bo'lgan noaniqlik bilan tavsiflanadi 2. Risk - yo'qotishlar, rejalashtirilgan daromadlarning yo'qolishi, foydaning etishmasligi ehtimoli. 3. Risk - bu kelajakdagi moliyaviy natijalarimizning noaniqligi. Shunday qilib, risk ehtimollik va noaniqlik o'rtasidagi yaqin munosabatlar aniq ko'rinadi. Risk toifasini aniqroq ochib berish uchun "ehtimollik" va "noaniqlik" kabi tushunchalarni aniqlash kerak, chunki bu ikki omil xavflarning asosi hisoblanadi. Ehtimollik atamasi ehtimollik nazariyasi uchun asos bo'lib, voqealarni ularning darajasiga qarab miqdoriy ravishda taqqoslashga imkon beradi. Hodisaning ehtimoli - bu ma'lum miqdordir, bu kattaroq bo'lsa, voqea shunchalik mumkin. Moliyaviy qarorlar jismoniy yoki biznesning moliyaviy resurslari, jumladan, pulni qanday taqsimlash, investitsiya qilish, tejash yoki sarflash borasidagi tanlovlariga tegishli. Bu qarorlar insonning moliyaviy farovonligiga uzoq muddatli taʼsir koʻrsatishi va shaxsiy yoki biznes moliyasining turli jihatlarini qamrab olishi mumkin. Moliyaviy qarorlarning bir nechta keng tarqalgan turlari: 1. Byudjetlashtirish: Byudjetni yaratish va boshqarish asosiy moliyaviy qaror hisoblanadi. Bu daromadlar, xarajatlar va jamg‘arma maqsadlarini aniqlash hamda zarur xarajatlarni qoplash va kelajakdagi ehtiyojlar uchun jamg‘arish uchun tegishli ravishda mablag‘larni taqsimlashni o‘z ichiga oladi. 2. Tejamkorlik va investitsiya: Qancha tejash va bu jamg'armalarni qaerga investitsiya qilish muhim moliyaviy qarordir. U qimmatli qogʻozlar, obligatsiyalar, investitsiya fondlari yoki koʻchmas mulk kabi mos investitsiya opsiyalarini tanlash uchun risklarga chidamlilik, vaqt oraligʻi va moliyaviy maqsadlar kabi omillarni hisobga oladi.
3. Qarzni boshqarish: Qarzni boshqarish juda muhim moliyaviy qarordir. U qancha qarz olish kerakligini aniqlash, har xil turdagi kreditlar yoki kredit variantlarini tanlash hamda foiz xarajatlarini minimallashtirish va moliyaviy majburiyatlarni bajarish uchun to‘lov rejasini ishlab chiqishni o‘z ichiga oladi.