Müalic si üçün ortaq fikir v q na tb x d lil
yoxdur
Sonrakı subyektiv müayin l r
• Görm simptomları (A:I)
•
ntraoculyar c rrahiyy daxil olmaqla, göz travmalarının interval anamnezi (A:I)
Sonrakı obyektiv müayin l r
• Görm itiliyi (A:III)
• Pigment hüceyr l rin v sinerezisin müvcudlu una sas n ü vari cismin statusunu qiym tl ndirm li
(A:II)
• Skleral sıxılma il göz dibinin periferiyasını müayin etm li (A:II)
• Optik mühitl rin bulanıqlı ı zamanı B-scan ultras s müayin si h yata keçirilm li (A:II)
•
ü vari cismin hemorragiyası olan tor qi anın detalları müayin edilm y n, h mçinin B-scan
müayin sinin n tic si m nfi olan x st l r müt madi n zar t etm li. Tor qi anın cırı ına übh li olan
x st l ri 4 h ft sonra t krar B-scan müayin sind n keçirm li. (A:III)
X st l rin maarifl ndirilm si
• Tor qi anın yüks k qopma riski olan x st l ri CAQ v tor qi anın qopma simptomları, h mçinin
müt madi müayin l rin h miyy ti bar d m lumatlandırmalı. (A:II)
• Tor qi anın yüks k qopma riski olan x st l ri göz önünd üz n z rr cikl rin miqdarının artması,
görm sah sinin itirilm si v görm itiliyinin azalması il mü ahid olunan hallarda t cili göz
h kiml rin x b r verm l ri bar d m lumatlandırmalı. (A:III)
Birincili açıq bucaqlı qlaukoma
( lkin müayin )
(Qiym tl ndirm : A: Xüsusi il vacib, B: Vacib, C: Münasibdir, ancaq vacib deyil.
D lilin qüvv si: I: Güclü, II: Z ruridir I olmadıqda, III: I v II olmadıqda müt x ssis r yi il razıla ma )
lkin subyektiv müayin
• Okulyar anamnez (A:III)
• Ümumi anamnez (A:III)
• Ail anamnezi (A:II)
• Günd lik h yat raiti v f aliyy tl rin görm funksiyalarına t sirinin qiym tl ndirilm si (A:III)
• Münasib m lumatlarla tanı lıq (A:III)
lkin obyektiv müayin
• Görm itiliyi (A:III)
• B b kl r (B:II)
• Ön seqmentin yarıqlı lampa ilı biomikroskopiyası (A:III)
• GDT-nin ölçülm si (A:I)
o
Gün rzind GDT-d f rq mü ahid olundu una gör müayin vaxtının qeyd olunması (B:III)
• Buynuz qi anın m rk zi qalınlı ı (A:II)
• Qonioskopiya (A:III)
• Böyüdülmü stereoskopik müayin nin köm yi il görm siniri m m ciyini v tor qi anın sinir lifl ri
qatını qiym tl ndirm li (A:III)
• Görm siniri m m ciyinin morfologiyasının r ngli stereofotoqrafik v ya komputer- saslı t svir
analizinin köm yi il s n dl dirilm si daha m qs d uy undur (A:II)
• Göz dibinin müayin si ( mümkün olarsa gen b b kd ) (A:III)
• Görm sah sinin müayin sinin statik avtomatik perimetriya il h yata keçirilm si daha
m qs d uy undur (A:III)
Müalic y göst ri olan x st l rl davranma planı
• Müalic d n vv lki t zyiqin görm siniri m m ciyin z d l yici t sirini ehtimal ed r k, h d f t zyiq
müalic d n vv lki t zyiqd n 20% a a ı olmalı. (A:I) GSM-nin z d l nm si n q d r artıqdırsa,
h d f t zyiq bir o q d r artıq a a ı salınmalıdır. (A:III)
•
ks r hallarda damcı killi preparatlar ilkin olaraq yax ı n tic verir. (A:III)
• Lazer trabekulektomiyası ilkin müalic y münasib alternativl rd ndir. (A:III)
• Fistul edici c rrahi m liyyatlar b z n müalic y münasib alternativ ola bil r (A:I)
• Arzu olunan terapevtik n tic ni ld etm k üçün maksimal effektiv v tolerans rejim seçm li (A:III)
Lazer trabekuloplastika m liyyatı v m liyyatdan sonra x st l rin müayin si
• X st l rin m liyyatdan sonra lazımi qay ı il t min olunmasına min olmalı. m liyyatdan vv lki
v sonrakı t dbirl r planı:
o
Tam m lumatlandırmadan sonra razılı ın alınması (A:III)
o
m liyyatdan vv l n azı bir d f olmaqla c rrah x st ni müayin etm li v GDT-ni ölçm li
(A:III)
o
n azı m liyyatdan 30-120 d q sonra GDT-ni t krar yoxlamalı (A:I)
o
m liyyatdan sonra 6 h ft müdd tind GDT-ni yoxlamalı. g r GDT –l laq dar görm
sinirinin z d l nm sinin öyr nilm sin ehtiyac olarsa, müayin ni daha tez h yata keçirm li.
(A:III)
m liyyatlar v fistul edici m liyyatdan sonra x st l rin müayin si
• X st l rin m liyyatdan sonra lazımi qay ı il t min olunmasına min olmalı. (A:III) m liyyatdan
vv lki v sonrakı t dbirl r planı:
o
Tam m lumatlandırmadan sonra razılı ın alınması (A:III)
o
m liyyatdan vv l n azı bir d f olmaqla c rrah t r find n müayin (A:III)
o
X st ni birinci gün ( m liyyatdan 12-36 saat sonra) v növb ti 2-10-cu gün müdd tind n azı
bir d f olmaqla müayin etm li (A:II)
o
A ırla malar olduqda m liyyatdan sonrakı 6 h ft müdd tind lav rutin müayin etm li
(A:III)
o
ks göst ri meydana çıxmayınca, m liyyatdan sonrakı dövrd damcı killi
kortikosteroidl ri istifad etm li (A:II)
o
m liyyatdan sonrakı a ırla maları olan x st l r müt madi müayin olunmalıdırlar (A:III)
o
Uzunmüdd tli müv ff qiyy tin ld olunması üçün lav müalic vacibdir (A:III)
Konservativ müalic alan x st l rin maarifl ndirilm si
• Diaqnozu, x st liyin a ırlı ını, proqnozunu, h mçinin müalic planını v müalic nin ömür boyu
davam ed c yini x st l rl müzakir etm li. (A:III)
• Ümumi absorbsiyanın qar ısını almaq m qs di il damcıların istıfad sind n sonra gözün
yumulmasının v nazolakrımal okkluziyanın vacibliyi bar d x st l ri m lumatlandırmalı. (B:II)
• Antiqlaukomatoz damcılardan istifad ed n x st l ri fiziki v emosional d yi iklikl r ba verdikd bu
bar d oftalmoloqlarına x b r verm l rinin vacibliyi haqda m lumatlandırmalı (A:III)
• X st l r x st lik prossesi, müayin l rin m qs di, x st liyin v ziyy ti, v alternativ müdaxil l rin
faydası v riski bar d m lumatlandırmalı (A:III)
Birincili açıq bucaqlı qlaukoma
( Sonrakı müayin l r)
(Qiym tl ndirm : A: Xüsusi il vacib, B: Vacib, C: Münasibdir, ancaq vacib deyil.
D lilin qüvv si: I: Güclü, II: Z ruridir I olmadıqda, III: I v II olmadıqda müt x ssis r yi il razıla ma )
Subyektiv müayin
•
nterval okulyar anamnez (A:III)
•
nterval ümumi anamnez (B:III)
• Göz damcılarının lav t sirl ri (A:III)
• D rmanlardan sonra GDT-nin azalmasının tezliyi v vaxtı, h mçinin göz damcılarının istifad si
bar d m lumat (B:III)
Obyektiv müayin
• Görm itiliyi (A:III)
• Yarıqlı lampa il biomikroskopiya (A:III)
• Görm sinirinin v görm sah sinin müayin si (A:III)
• Buynuz qi anın qalınlı ını d yi
bil c k h r bir hadis d n sonra paximetriyanı t krarlamalı (A:II)
Konservativ müalic d olan x st l rin müalic planı
• X st nin h r müraci tind GDT yoxlamalı v onun h d f GDT-y yaxınlı ını t yin etm li (A:III)
• H r bir müayin d istifad olunan d rmanların dozasının v istifad tezliyinin qeydiyyatı aparılmalı,
h mçinin x st l rin müalic rejimin riay t etm l rini v alternativ müalic üsullarına v ya
diaqnostik prosedurlara münasib tl rinı müzakir etm li (A:III)
• Ön kamera buca ının qapanmasına übh olduqda, ön kameranın daralması v ya ön kamera
buca ının anormallı ı, h mçinin GDT-nin nam lum s b bli d yi iklikl ri zamanı qonioskopiya h yata
keçirilm li. (A:III) Qonioskopiya müt madi h yata keçirilm lidir ( 1-5 il) (A:III)
•
g r h d f GDT ld olunmayıbsa, x st üçün potensial riski v faydanı n z r almaqla lav v ya
alternativ müalic rejimini n z rd n keçirm li. (A:III)
•
g r istifad olunan d rman preparatı GDT-ni a a ı salmırsa, effektiv n tic ld edil n q d r
alternativ preparat seçm li. (A:III)
•
g r GSM v ya görm sah sind ki d yi iklikl r proqressivl
rs , h d f t zyiqi nizama salmalı.
(A:III)
• Tövsiyy olunan h r bir m rh l d mü ahid nin t krarlanmasının t yinin yardım ed n faktorlara -
z d l nm nin a ırlıq d r c si, x st liyin m rh l si, proqressivl m nin sür ti, h d f t zyiqd n artıq
olan GDT, h mçinin görm sinirini z d l y n dig r risk faktorlarının miqdarı v h miyy ti daxildir.
(A:III)
• D rman vasit l rinin istifad sinin dayandırılması v ya yenil rinin istifad si növb ti müayin l r
zamanı ld olunan n tic l r saslanmalıdır. (A:III)
Növb ti mü ahid l r üçün tövsiyy l r
H d f
GDT ld
olunub
Z d l nm l rin
proqressivl m si
N zar rin
müdd ti
(aylar)
Mü ahid
intervalı
GSM-nin
müayin si
Görm sah sinin
qiym tl ndirilm si
H
Yox
6
6 ay
müdd tind
3-12 ay
3-12 ay
H
Yox
6 v çox
12 ay
müdd tind
3-12 ay
3-12 ay
H
H
Müvafiq
deyil
4 ay
müdd tind
1-12 ay
12 ay
Yox
Yox v ya H
Müvafiq
deyil
4 ay
müdd tind
1-12 ay
12 ay
GDT-Göz daxili t zyiq; GSM-Görm siniri m m ciyi.
Konservativ müalic d olan x st l rin maarifl ndirilm si
• Antiqlaukomatoz damcılardan istifad ed n x st l ri fiziki v emosional d yi iklikl r ba verdikd bu
bar d oftalmoloqlarına x b r verm l rinin vacibliyi haqda m lumatlandırmalı (A:III)
• N z r çarpacaq görm qüsuru olan v ya kor x st l ri görm nin reabilitasiyasına gönd rm li v
lillik müavin tinin alınması t min etm li. (A:III)
Birincili açıq bucaqlı qlaukomaya übh
( lkin v sonrakı müayin l r)
lkin subyektiv müayin
• Okulyar anamnez (A:III)
• Ümumi anamnez (A:III)
• Ail anamnezi (A:III)
• Münasib qeydl rin n z rd n keçirilm si (A:III)
• Günd lik f aliyy t v v rdi l rin görm funksiyasının z d l nm sin t sirinin qiym tl ndirilm si
(A:III)
lkin obyektiv müayin
• Görm itiliyi (A:III)
• B b kl r (B:II)
• Ön seqmentin yarıqlı lampa il biomikroskopiyası (A:III)
• GDT-nin ölçülm si (A:III)
• Buynuz qi anın m rk zi hiss sinin qalınlı ı (A:II)
• Qonioskopiya (A:III)
• Böyüdülmü stereoskopik müayin nin köm yi il görm siniri m m ciyini v tor qi anın sinir lifl ri
qatını qiym tl ndirm li (A:III)
• Görm siniri m m ciyinin morfologiyasının r ngli stereofotoqrafik v ya komputer- saslı t svir
analizinin köm yi il s n dl dirilm si daha m qs d uy undur(A:II)
• Göz dibinin müayin si ( mümkün olarsa gen b b kd ) (A:III)
• Görm sah sinin müayin sinin statik avtomatik perimetriya il h yata keçirilm si daha
m qs d uy undur (A:III)
Müalic y göst ri zamanı plan
•
lkin m qs d h d f t zyiqi yüks k GDT-nin 20%-i q d r azaltmalı v 24 mm c st s viyy sini ld
etm li (A:I)
• Arzu olunan terapevtik n tic ni ld etm k üçün maksimal effektiv v q bul edil bil n müalic
rejimini seçm li (A:III)
Növb ti müayin l r
•
nterval okulyar anamnez (A:III)
•
nterval ümumi anamnez v sistem preparatların q bulunda h yata keçiril n h r hansı d yi iklikl r
(B:III)
• Müalic alan x st l rd göz damcılarının lav effektl ri (A:III)
•
vv ll r müalic olunan x st l rin sonuncu antiqlaukomatoz d rman vasit l rinin istifad tezliyi v
vaxtı, h mçinin istifad qaydası (B:III)
Növb ti obyektiv müayin l r
• Görm itiliyi (A:III)
• Yarıqlı lampa biomikroskopiyası (A:III)
• GDT v onun günün hansı vaxtı ölçülm si (A:III)
• Ön kamera buca ının qapanmasına übh olduqda, ön kameranın daralması v ya GDT-nin nam lum
s b bli d yi iklikl ri zamanı qonioskopiya h yata keçirm li (A:III)
Növb ti mü ahid l r üçün tövsiyy l r
Müalic
H d f GDT ld
olunub
Z d l nm nin
yüks k riski
Mü ahid l rin
intervalı
GSM v görm
sah sinin
müayin sinin
t krarlanma
müdd ti
Yox
Müvafiq deyil
Yox
6-24 ay
6-24 ay
Yox
Müvafiq deyil
H
3-12 ay
6-18 ay
H
H
H
3-12 ay
6-18 ay
H
Yox
H
4 ay
3-12 ay
Konservativ müalic d olan x st l rin maarifl ndirilm si
• X st l rl risk faktorları v onların a ırlı ı, proqnozu, idar olunma planı, h mçinin müalic nin
mümkünlüyü v uzunmüdd tli olaca ı bar d müzakir etm li (A:III)
• X st l ri x st lik prossesi, müayin l rin m qs di, x st liyin v ziyy ti, h mçinin alternativ
müdaxil l rin fayda v riski bar d m lumatlandırmalı (A:III)
• Ümumi absorbsiyanın qar ısını almaq m qs di il damcıların istıfad sind n sonra gözün
yumulmasının v nazolakrımal okkluziyanın vacibliyi bar d x st l ri m lumatlandırmalı (B:II)
• Antiqlaukomatoz damcılardan istifad ed n x st l ri fiziki v emosional d yi iklikl r ba verdikd bu
bar d oftalmoloqlarına x b r verm l rinin vacibliyi haqda m lumatlandırmalı (A:III)
Birincili qapalı bucaqlı qlaukoma
( lkin müayin v müalic )
(Qiym tl ndirm : A: Xüsusi il vacib, B: Vacib, C: Münasibdir, ancaq vacib deyil.
D lilin qüvv si: I: Güclü, II: Z ruridir I olmadıqda, III: I v II olmadıqda müt x ssis r yi il razıla ma )
Subyektiv müayin
• Ümumi anamnez (damcı killi v ya sistem preparatların istifad si) (A:III)
• Okulyar anamnez ( müt madi ba ver n qapalı bucaqlı qlaukoma tutmalarının simptomlarının ehtimal
edilm si) (A:III)
• K skin qapalı bucaqlı qlaukoma tutmalarının ail anamnezi (B:II)
Obyektiv müayin
• Görm itiliyi (A:III)
• Refraksiya (A:III)
• B b kl r (A:III)
• Yarıqlı lampa biomikroskopiyası (A:III)
o
Ön kameradakı iltihaba sas n tez –tez ba ver n qlaukoma tutmalarının ehtimal edilm si
o
Buynuz qi anın ödemı
o
Ön kameranın m rk zi v periferik nahiyy l rd d rinliyi
o
Qüzehli qi anın sektoral tipli atrofiyası, arxa sinexiyalar v ya orta ölçüd gen lmi b b k
o
vv lki qapalı bucaqlı qlaukoma tutmalarının lam tl ri
• GDT-nin ölçülm si (A:III)
• H r iki gözün qonioskopiyası (A:III)
• Birba a oftalmoskopiya v ya biomikroskopiya vasit si il göz dibinin v GSM-nin müayin si (A:III)
Diaqnoz
•
kincili formaları istisna etm kl birincili qapalı bucaqlı qlaukomanın diaqnozunu t rtib etm li (A:III)
ridotomiyaya göst ri olan x st l rin müalic planı
• K skin birincili qapalı bucaqlı qlaukoması olan x st l ri lazer v ya insizion iridotomiya il müalic
etm li. g r lazer iridotomiyanın h yata keçirilm sind ç tinlikl r varsa, o zaman insizion
iridotomiya t tbiq etm li. (A:III)
• K skin qapalı bucaqlı qlaukoma tutmalarında ilk olaraq GDT-nin a a ı salınması, a rının azaldılması
v g l c k iridotomiya üçün buynuz qi a ödeminin aradan qaldırılması m qs di il konservativ
müalic t yin etm li. (A:III)
•
g r dig r gözd anatomik olaraq kamera buca ı dar olarsa, profilaktik iridotomiya h yata keçirm li
(A:II)
• H r iki gözd insizion iridotomiya t l b olunan hallarda ikit r fli a ırla maların qar ısını almaq üçün
m liyyatı bir neç gün fasil il vv l bir, sonra is dig r gözd h yata keçirm li. (A:III)
ridotomiya m liyyatı v x st l r m liyyatdan sonrakı qulluq
•
min olun ki, x st l r m liyyatdan sonrakı lazımı qulluqla t min olunublar. (A:III) m liyyatdan
vv lki v sonrakı plana daxildir:
o
Razılıq bar d m lumat (A:III)
o
C rrah t r find n n azı bir m liyyat önü müayin (A:III)
o
Lazer m liyyatından sonrakı 30-120 d qiq müdd tind n azı bir d f olmaqla GDT-ni
yoxlamalı (A:II)
o
ks göst ri l ri n z r almaqla m liyyatdan sonrakı dövrd iltihab leyhin damci killi
d rmanlardan istifad etm li (A:III)
• Növb ti müayin l r daxildir:
o
ridotomiyanın n tic sinin qiym tl ndirilm si (A:III)
o
GDT-nin ölçülm si (A:III)
o
g r m liyyatdan d rhal sonra Qonioskopiya müayin si h yata keçirilm yibs , onu h yata
keçirm li (A:III)
o
Arxa sinexiyaların m l g lm riskini azaltmaq üçün b b yin geni l ndirilm si (A:III)
o
Klinik göst ri olduqda göz dibinın müayin si (A:III)
• A ır d r c li x st liyi olan xsl rd m liyyat zamanı GDT-nin gözl nilm d n qalxmasının qar ısını
almaq üçün m liyyatdan önc d rman vasit l rind n istifad etm li. (A:III)
• N z r çarpacaq görm qüsuru olan v ya kor x st l ri görm nin reabilitasiyasına gönd rm li v
lillik müavin tinin alınması t min etm li. (A:III)
ridotomiyadan sonra x st l rin müayin v mü ahid si
•
ridotomiyadan sonra qlaukomatoz optik neyropatiyası olan x st l ri birincili açıq bucaqlı qlaukomada
oldu u kimi mü ahid etm li (A:III)
• Dig r x st l ri birincili açıq bucaqlı qlaukomaya übh oldu u hallarda h yata keçiril n müayin y
uy un yoxlamalı. (A:III)
ridotomiya h yata keçirilm y n x st l rin maarifl ndirilm si
• X st l ri k skin qapalı bucaqlı qlaukoma tutmasının riski v simptomarı haqda m lumatlandırmalı,
h mçinin bu simptomlar ba verdiyi halda t cili h kimi x b rdar etm l ri bar d t limatlandırmalı.
(A:III)
• X st l ri b b yi gen ld n v qapalı bucaqlı qlaukoma tutmasına s b b ola bil c k d rmanların
q bulunun t hlük si bar d x b rdar etm li. (A:III)
Traxoma
(Qiym tl ndirm : A: Xüsusi il vacib, B: Vacib, C: Münasibdir, ancaq vacib deyil.
D lilin qüvv si: I: Güclü, II: Z ruridir I olmadıqda, III: I v II olmadıqda müt x ssis r yi il razıla ma )
Subyektiv müayin
• Traxoma üçün endemik razid ya amaq (A:III)
• Qırmızı gözün müdd ti (k skin follikulyar konyunktivit dig r tör dicil rl ba lı ola bil r) (C:III)
•
vv l r buna b nz r epizodların olması (aktiv traxoma ad t n t krarlanır) (C:III)
• Xronik konyunktivitl rin v ya traxomanın ail üzvl ri arasında ba verm si (B:I)
•
rinli ifrazat (baxmayaraq ki, aktiv traxoma ad t n sub-klinik v ya asimptomatik olur) (C:III)
• Trixiazın müdd ti (C:III)
•
vv ll r göz qapaqlarında h yata keçirilmi c rrahi m liyyatların anamnezi (C:III)
Obyektiv müayin
• Ümumdünya S hiyy T
kilatının (ÜST) traxomanın a ırlıq d r c sini t yin etm k üçün t rtib etdiyi
kaladan istifad etm kl x st l ri 2,5 d f böyütm qabiliyy ti olan lupa v kifay t q d r i ıq ( gün
v ya elektrik lampasının i ı ı ) v ya biomikroskopla müayin etm li. (A:III)
• Trixiaz v ya buynuz qi anın bulanıqlı ına fikir verm li. Üst göz qapa ını çevir r k palpebral
konyunktivanı tarsal hiss d ki follikulları qeyd etm li ( tarzusun m rk zind olan ölçüsü 0,5 mm-d n
artıq 5 follikul ÜST-nın TF d r c sin uy undur). Güclü iltihab n tic sind a a ı qatlarda olan
konyunktival damarlar v asanlıqla görün bil n çapıqların müayin si ç tinl ir.
Diaqnostik (laborator) testl r
• Xlamidiyanın DNT-nin t yini üçün polimeraz z ncirvari reaksiya- identifikasiyanın qızıl
standartıdır(B:I)
• Birba a xlamidia immunoflüoressens test +/- konyunktival epitel hüceyr l rin xlamidiya kulturası
(C:II)
• Xlamidiya kulturası ( ld olunması ç tindir) (C:II)
• Koyunktival qa ıntının Gimza üsulu il boyanması t tbiq edilir:
o
Epitelial hüceyr l rin bazofil intrasitoplazmatik lav l rinin v (C:III)
o
Polimorfnuklear leykositl rin t yinind (C:III)
Müalic
• Traxomanın müalic si tam icma saslı olmalıdır.ÜST “SAFE” ( startegiya, trixiazın aradan
qaldırılması m liyyatı, icma miqyaslı antibiotik müalic si, üzün gigiyenası bar d
maarifl ndirm v traf mühitin abadla dırılması )proqramını tövsiyy edir (B:III)
• C rrahi: trixiazis c rrahiyy si (ikiqat torzal rotasiya v ya Trabut m liyyatı) a a ıdakılardan biri
mövcud olarsa, h yata keçirilm lidir:
X st birba a ön baxan zaman bir v ya daha çox kirpiyin buynuz qi anı
qıcıqlandırması (A:II)
Buynuz qi anın trixiaz n tic sind z dl nm sini sübut ed n d yi iklikl rinin olması
(B:II)
Trixiaz n tic sind a ır diskomfort (C:III)
o
Trixiaz c rrahiyy si üçün ks-göst ri l r göz qapaqlarının qapanma defekti, x st nin az ya lı
olması (ümumi anesteziyaya ehtiyacı var) , s hh td ki ümumi probleml r daxildir. (C:III)
o
C rrahi m liyyatdan imtina edildikd kirpikl rin epilyasiyasını alternativ variant kimi
n z rd n keçirilm li. (B:III)
•
cmada olan 1-9 ya lı u aqların 10%-d n çoxu aktiv traxomadan ziyy t ç k rs , icma-miqyaslı
antibiotik müalic si tövsiyy edilm li. Klinik aktiv v ziyy tl rin müalic si geni yayılmamı hallarda
tövsiyy edilir. Ail üzvl ri infeksiyanın aktiv lam tl ri olmadıqda bel müalic olunmalıdırlar. Dostları ilə paylaş: |