qiymətlərinin regionla müqayisədə daha baha qiymətə olmasına baxmayaraq istehsal prosesində gəlirlilik aşağıdır.
Digər tərəfdən isə subsektorlar üzrə təhlil zamanı aydın olur ki, ölkədə kənd təsərrüfatı müəssisələri daha çox heyvandarlıq istiqamətində ixtisaslaşıb. Lakin, son illər bu müəssisələrin heyvandarlıqdan bitkiçiləyə doğru yerdəyişməsi tempi güclənib. Nəticədə son 10 ildə bu müəssisələrin bitkiçilik üzrə ümumi istehsalda payı 8.3% bəndi artaraq 33.1%-ə çatıb. Bütün bunlarla yanaşı ölkənin ərzaq təminatı hələdə fərdi və ev təsərrüfatlarının çiynindədir.
Yəni daha iri təsərrüfatların yaradılması, inkişaf etdirilməsi ilə yanaşı fərdi və ev təsərrüfatları da diqqətdə saxlanılmalıdır. Yuxarıda da qeyd etdiyimiz kimi bu qrup istehsalçılara həm elmi və həm də maliyyə dəstəyi olmalı, onların qısa müddət ərzində birləşərək korporativ təsərrüfatlara çevrilməsi prosesi təmin edilməli və beləliklə bu insanların zəhməti qarşılığında daha gəlirli fəaliyyəti təmin edilməlidir. Eyni zamanda dövlət tərəfindən sifarişli istehsal prosesinin təşkili də gözdən keçirilə bilər. Beləki, hökumət istehsal ili başlamazdan əvvəl məhsulların alışı üzrə minimum hədd müəyyən edərək gələcəkdə realizasiya probleminin istehsalçı üzərindən formalaşdırdığı psixoloji təzyiqi azalda bilər.
Ərzaq balansı
Mövzunun əvvəlində də qeyd etdiyimiz kimi aqrar sektor ilk növbədə ölkənin ərzaq təhlükəsizliyinin təmin edilməsi baxımından mühümdür. Hazırda ölkə əhalisinin artım tempinin zəifləməsi belə bu istiqamətdə diqqətin zəifləməsinə səbəb olmamalıdır.
Ərzaq balansı isə əslində ölkənin ərzaq təminatının idxaldan asılılığını dəqiqləşdirmək, zəif bəndləri müəyyən etmək və həmçinin bu istiqamətdə inkişafı dəstəkləməkdir.
Cədvəl 5: 2013-cü il üçün bəzi məhsullar üzrə balans göstəriciləri, ton
İlin əvvəlinə qalıq
İstehsal
İdxal
Ehtiyatların cəmi
Cəmi daxili istehlak və itkilər
İxrac
İlin sonuna qalıq
Düyü
8251
4833
28485
41569
32387
13
9169
Un
465004
1437699
99750
2002453
1 513 251
5373
483829
Duru bitki yağları
16488
63252
107441
187181
135 036
36987
15158
Marqarin yağı
3856
24505
123
28484
24 392
-
4092
Meyvə və tərəvəz şirələri
13313
33785
5296
52394
29 280
9827
13287
Meyvə və tərəvəz konservləri
39124
127354
21373
187851
139 461
8878
39512
Şəkər
49474
427843
71289
548606
233 704
256312
58590
Çay
2388
7486
13775
23649
14 283
7586
1780
Mənbə: Azərbaycan Respublikası Dövlət Statistika Komitəsi, 2015
