Kurs işi İctimaiyyətlə Əlaqələr (Lobbiçilik) Müəllim : Ph d Anar Rza Tələbə : Salehov Həsən 140203003 Dövlət və bələdiyyə idarəetməsi Xırdalan – 2017 Mündəricat
Yüklə 33,76 Kb.
|
|
Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi
Bakı Mühəndislik Universiteti Kurs işi İctimaiyyətlə Əlaqələr (Lobbiçilik) Müəllim : Ph.d Anar Rza Tələbə : Salehov Həsən 140203003 Dövlət və bələdiyyə idarəetməsi Xırdalan – 2017 Mündəricat Lobbi anlayışı Lobbiçilik Nədir? Lobbiçiliyin Tarixi İnkişafı Lobbiçilər Lobbicilərin fəaliyyətləri və özəllikləri Lobbiçilik fəaliyyətləri Lobbicilik üsulları Face to Face Əlaqə İnformasiya təqdimatı Kampaniyaya dəstək vermək Lobbi şirkətlərin lizinqi Görüşlər təşkil edilməsi Media ilə əlaqələr qurmaq Lobbicilikdə istifadə olunan Güc metodları Lobbi fəaliyyətlərində is istifadə olunan vasitələr Kütləvi informasiya vasitələri Fərdi kommunikasiya vasitələri Lobbiçiliyin hədəf kütləyə görə funksiaları Azərbaycanlıların lobbi Fəaliyyətləri Qaynaqlar Lobbi Anlayışı Lobbi ingilis dilində lobby - dəhliz, kuluar sözündəndir. «Hakimiyyət strukturlarının qərar qəbul etməsinə təsir göstərmək» mənasında bu sözün dəqiq mənşəyi də məlumdur. ABŞ-ın on səkkizinci prezidenti Uliss Simpson Qrant (1869-1877) gərgin iş günündən sonra adətən öz komandası ilə birgə Vaşinqtondakı otellərdən birinin vestibülündəki barda dincəlirdi. Onun bu adətini bilən nüfuzlu amerikalılar axşamlar buraya gəlir, elə otelin lobbisində prezidentə yaxınlaşaraq öz xahişlərini ona bildirirdilər. Bu xahişlər adətən qanunlarla və ya onlara düzəlişlərlə bağlı olurdu. Lobbiçilik Lobbiçilik - dövlət və qanunvericilik orqanlarının qəbul etdikləri qərarlara təsir etməyə yönəlmiş fəaliyyətdir. Onun əsas məqsədi qəbul edilən normativ aktlarda müəyyən qrupların maraqlarını əks etdirməkdir. Buraya vergi güzəştləri, sosial güzəştlər, dövlət dotasiyaları, beynəlxalq investisiyalar və digər imtiyazlar daxildir.1 Digər ədəbiyyatlarda isə lobbiçilik razı salmaq inandırma və tanıtma texnikalarından istifadə edərək qərarvermə mexanizmləri üzərində təzyiq göstərmələ siyasi qərarların qəbulu zamanı bir qrub və ya xalqın lehinə və ya əleyhinə dəyişdirmək bacarığıdır.2 Maraq qrupları, lobbiçilik fəaliyyəti hər hansı bir siyasi sistemdə özləri haqqında qərar qəbul edə bilən bir şəxs və şəxslərlə üz-üzə ünsiyyət, hətta zəruri hallarda maddi və ya mənəvi mükafatlandırma istiqamətində sərgilənməkdədir. Fornelə görə, ümumi mənada lobbiçilik, və ictimaiyyətin həyata keçirilməsi və təfsir edilməsi prosesində dolayı yollarla həyata keçirilir birbaşa təsirlənməyə çalışıldığı ifadə edilir. Qərar vermə prosesində millət vəkillərinin öz düşüncə və maraqlarını istiqamətləndirən ən mühüm fəaliyyətlərdir.3 Sovetlər çağında isə Qərb cəmiyyətində çox geniş yayılmış bu təcrübəni, yəni Lobbizmi birtərəfli və təhrif olunmuş şəkildə təqdim edən kitablarda və məqalələrdə insanların şüuruna “Lobbizm korrupsiyanın sinonimidir” kimi sırınmışdır. Lobbiçiliyin Tarixi inkişafı 1864-cü ildən başlayaraq Konqresin dəhlizində “Pul ilə səs almağı” bildirən lobbiçilik xeyli müddət qeyri-peşəkar siyasət kimi qiymətləndirilirdi. Lobbiçilik yalnız XX əsrdən başlayaraq siyasi təsir vasitəsi kimi istifadə olunmağa başlayır. Daha sonradan Lobbiçilik siyasətdə müəyyən şəraitdə münaqişələriazaltmaq, digər hallarda isə mənafelərini həyata keçirdiyi tərəfin mövqeyindən münaqişə yaratmaq üçün siyasi alət kimi başqa dövlətlərdə də istifadə olunmağa başlandı.Lobbiçilik 1946-cı ildə Birləşmiş Ştatların Ədliyyə Nazirliyində rəsmən qeydiyyata alınır və qanunvericilik əsasında maliyyə nəzarətinə keçir. Federal Lobbi qanununda Lobbiçilik fəaliyyətinə aşağıdakı öhtəliklər qoyur: Amerika Konqresində qanunlara təsir göstərən və ya qanunun qəbuluna və əngəllənməsinə çalışan birbaşa və dolayı pul və qiymətli əşyaları alan və ya toplayan, ya da əsas məqsədi bu olan şəxslər hər 3 aydan bir xərcləmələrinə aid olan qeydləri müəyyən idarəyə təqdim etməlidirlər. 4 Lobbiçilər Lobicilər hökumət üzvlərini (Konqres üzvləri kimi) öz qrupları üçün fayda gətirəcək qanunvericilik yaratmağa çalışan bir fəaldır. Lobicilik peşəsi demokratik siyasi prosesin qanuni və ayrılmaz bir hissəsidir və bu ümumi əhali tərəfindən yaxşı başa düşülmür. Çoxları yalnız pullu peşəkarlar kimi lobbiçilik edir, lakin çoxlu könüllü lobicilər var. Hökumətin və ya Konqres üzvlərinin düşüncə birliyinə uyğun gələn hər kəs lobbicidir. Lobbiçilik, mütəşəkkil bir sənayedə və Amerika Konstitusiyasının Birinci Düzəlişinə əsasən, sərbəst danışmaq, toplamaq və ərizələr vermək hüququnu təmin edən qorunan bir fəaliyyətdir.Lobicilik, qanunvericiliyin qoruyucularından daha çoxdur. Professional lobbicilər qanunvericilik və ya tənzimləyici təklifləri araşdırmaq, təhlil etmək, konqres iclaslarına qatılmaq və hökumət rəsmiləri və şirkət rəsmilərini mühüm məsələlər üzrə təlimləndirəcəkdir. Lobbiçilər, reklam kampaniyalarına və ya 'qənaət liderlərinə' təsir edərək tanıtımı dəyişdirməyə çalışırlar.5Lobbicilərin özəllikləri və Fəaliyyətləri Səlis və təsiredici danışıq bacarlarına sahib insanlardan ibarət olan lobicilər güclü ticari birliklərin və şirkətlərin önəmli bir ünsürü olmaqla yanaşı qeyri hökümət təşkilatlarına habelə güc qrubları etnik qrubları üçün çalışmaqdadırlar . Lobicilər işləri barədə geniş bilgiyə sahibdirlər . Buna görədə siyasi kişilərin çevrəsində qərar alma orqanlarının arasında çox zaman biliyinə ehtiyac olan kişilərdir .Ümumi olaraq toplasaq Lobicinin özəlliklərini aşağıdakı kimi sıralamaq olar: 6 Lobicilərin nə işlədiyini şərh etməsinə icazə verilmir Lobicilər, hökumətin bütün səviyyələrində qanunvericilik prosesi qanunu hazırlayan və həyata keçirənlərlə yaxşı işləyən, yaxşı əlaqələri olan və şəxsən müəyyənləşdirməlidir. Hüquqşünaslar üçün qısa sənədlər, təhlillər və layihələr hazırlamaq Yaxşı bir ictimaiyyətlə əlaqələr üzrə mütəxəssisi olmalı və müəyyən bir mövqe tutmalıdır. İctimai rəy yaratmaq üçün lazım olan hər cür ictimai əlaqələr üsulları Bu prosesdə kimlərin kömək edə biləcəyini müxtəlif tədqiqatlar zamanı üzə çıxartmalıdır Hədəf auditoriyasını düzgün müəyyən edə bilməlidir Lobicist sükunət, sərbəst və əyləncəli danışan, yaxşı təhsil olmalıdır statistika və araşdırma hesabatları ilə təchiz edilməlidir .7 Lobicilər elədikləri fəaliyyətlə əlaqədər üç əsas qruba ayrılırlar : Məlumat Toplayanlar: Hökümətlə əlaqədər işlərdə gizli və ya açıq şəkildə məlumat toplayanlardır. Gizli olanlar müştərilər üçün özəl məqsədlər üçün edilən fəaliyyətlərdir.Açıq olanlar isə ictimaiyyəti şəkilləndirmək məqsədi üçün istifadə olunur Təmsilcilər : Çoxusu qanuni müşavir çərçivəsində işləyən hüquq firmalarıdır.Bunlar müəyyən fəaliyyətlər dairəsində ixtisaslaşmışdır Fərdi lobbicilər : Əsas məqsədi Kongres və hökümət fəaliyyətlərini müştərilərinin məqsədləri doğrultusunda yönləndirməyə çalışmaqdır.8 Lobbicilik fəaliyyətləri ABŞ qanunvericiliyinə uyğun olaraq lobbi fəaliyyəti iki yolla həyata keçirilir: 1. Birbaşa lobbiçilik. Bu fəaliyyət açıq-aşkar, birbaşa lobbisi ilə qərar verən qurumun səlahiyyətli nümayəndəsi arasında aparılan danışıqlar və görülən işə deyilir. Bu zaman görüləcək işdən ətrafdakı şəxslər və quruplar xəbərdar olmaqla, bu məsələdə öz mövqeyini bildirmək və bildirməmək hüququna malik olurlar. 2. Dolayı lobbiçilik. Bu iş artıq professional lobbi şirkətləri vasitəsilə aparılan fəaliyyət növü olmaqla onları siyasi reklamçılıq adlandırmaq olar. Lobbiçilik bütün sosial-siyasi strukturlar üçün xarakterikdir və sosial konstruktiv aktları arqumentlərlə əsaslandırma, hazırlamaq mexanizmidir. Göründüyü kimi sadə bir mexanizmə malik olmayan lobbi sisteminin strukturu aşağıdakı kimi formalaşır: 1. Müəyyən məsələnin həll edilməsini irəli sürən siyasətçi, yaxud siyasətçilər qurupu; 2. Analitiklər, ekspertlər, məsləhətçilər, icraçılar və işçi qurupları. Peşəkar hüquqşünaslar, ictimai rəyçilər sabiq və müasir dövlət məmurlarını əhatə edən bu insanları bir məqsəd ətrafında toplamaq isə küclü maliyyə tələb edir. 1995-ci ildə ABŞ konqresi lobbiçilik fəaliyyəti barədə qanunun təkmilləşmiş formasını qəbul etdi. Bu qanuna əsasən lobbistlər Birləşmiş Ştatların Konqresi tərəfindən hər hansı qanunvericilik aktının qəbuluna və rədd edilməsinə təsir göstərmək məqsədilə fəaliyyətə başlamazdan öncə Nümayəndələr palatası klerkinin və Senatın katibinin yanında qeydiyyatdan keçdikdən sonra and içməli və yazılı ərizə təqdim etməlidir. ABŞ-da lobbistlərin fəaliyyətini tənzimləyən qanunlar içərisindən, 1938-ci il “Xarici Nümayəndələrin qeydiyyatı haqqında”, 1946 və 1995-ci illərdə “Lobbiçiliyin Açıq Xarakteri haqqında” sənədlərin adlarını sadalamaq olar. Bu gün Amerika siyasi sisteminin mühüm qolu olan lobbiçilik fəaliyyəti Qanunverici- Đcraedici- Məhkəmə hakimiyyətilə yanaşı digər sahələrdə müxtəlif formalarda aparılır. Đri transmilli korporasiyalar, keçmiş və hazırki konqresmenlər, bankirlər, hüquqşünaslar, siyasi-ictimai xadimlər, qeyri-hökumət təşkilatları, fermerlər, iş adamları, etnik diasporlar və digər peşə sahibləri imkanları çərçivəsində lobbi fəaliyyəti ilə məşğul olurlar. Qonşu Rusiyada “Dövlət hakimiyyətinin federal orqanlarında lobbi fəaliyyətinin hüquqi əsasları” və “Dövlət orqanlarının federal qurumlarında lobbi fəaliyyəti “ haqqında federal qanun layihələri hazırlanmışdır və tezliklə ilk oxunuşa təqdim olunacaqdır. Bu sənədin əsas mahiyyəti ilə tanış olmaq maraqlı olardı. Beləliklə, qanun layihəsi 14 maddədən ibarətdir. Burada qanunun məqsədi və predmeti, dövlət hakimiyyətinin federal qurumlarında lobbi fəaliyyətinin tənzimlənməsi qanunauyğunluğu, lobbizmin anlayışı, lobbistlərlə dövlət hakimiyyət orqanlarının və müştərilərin qarşılıqlı fəaliyyət qaydaları, bu qanunun əhatə dairəsi, lobbi fəaliyyəti ilə məşğul olma məhdudiyyətləri, lobbiçilik fəaliyyətinin metodları, lobbilərin hüquqları, lobbilərin qeydiyyatdan keçmə qaydaları, dövlət hakimiyyətinin federal orqanlarına lobbiçilərin akkreditə olunması və işləməsi qaydaları, lobbiçilərin hesabat vermələri, məsuliyyətləri və s. nəzərdə tutulmuşdur. Bu sənəddə lobbi fəaliyyəti belə müəyyənləşdirilir: bu, hüquqi və fiziki şəxslərin öz maraqları, yaxud konkret müştərilərinin maraqları naminə qanunverici aktların, inzibati, siyasi və sair qərarların müvafiq orqanlarda işlənməsinə və qəbul olunmasına nail olmaq üçün dövlət hakimiyyətinin federal orqanları ilə əlaqəli fəaliyyətidir.9 Lobbiçilik üsulları Lobicilik fəaliyyətlərində fərqli üsullar tətbiq oluna bilər; 7.1 Face to Face Əlaqə Lobbiçilik baxımından məqsədləri qanunqurucu insanlar ilə ünsiyyət qurmaq və üz-üzə müsahibə üsulu çox əhəmiyyət kəsb edir. Qərar mexanizmlərində səlahiyyətlilərlə üz-üzə görüşlər, onların kim olduğunu, onların hədəflərini və lobbiçilik üçün istədiklərini təsvir edən ən təsirli üsulu yoludur. İnformasiya təqdimatı Çox vaxt qanunvericilik və qərar qəbul edən orqanlarda yüksək rəhbərlərin lazım olan məlumat barədə biliklərinin olmaması Lobbiçilərin işini asanlaşdırır. İlk olaraq məlumatı həmin şəxslərə ötürmək , şəxslər üzərində təsiri artırır 7.3. Kampaniyaya dəstək vermək Lobbi və nəqliyyat vasitələri ilə tərəflər üzərində təsirli olmaq olar . Kampaniyalarda prezidentliyə və ya parlamentə namizədlərə verilən dəstəklər, təşkilati tənzimləmələr və ya partiyaların, namizədlərin, lobbilərin qrantları və müstəqil qruplar tərəfindən yaradılan PAC (siyasi fəaliyyət komitələri) maliyyə dəstəyi şəklində həyata keçirilir. Seçkin şəxslərin seçki kampaniyaları bəzi lobbiçilərə görə, "onların köməyinə qarşı onların qəlbində.sempati " anlamın daşıyır 7.4 Lobbi şirkətlərin lizinqi Şirkətin lizinqi lobbiçilik üçün böyük bir dəyərdir. Bu texnika daha çoxdur ABŞ kimi ölkələr olmaqla, lobbiçilik fəaliyyətinin davamlılığı təmin etmək baxımından diqqətə layiq bir şeydir. Lobbi şirkətlərdə müxtəlif peşələr seçilir. Bu fəaliyyətlərə ehtiyacı olan şirkətlər, lobbi seçimində şirkətin ölçüsü imicini hesab edirlər. Lobbi şirkətlərin xüsusiyyətləri fərqli olsa da, yada şirkətlərdə lobbiçilik etmək istəyənlər üçün asanlaşdırıcı rolu öz üzərlərinə götürürlər. 7.5 Görüşlər təşkil edilməsi Lobbi və Seçkin şəxslərı ümumi yerə gətirmək üçün effektiv bir yoldur. Üz-üzə ünsiyyət, bir-birinə daha çox demanderə cavab istəyən insanlar üçün səmimi bir atmosfer yaradır . İştirakın yüksək olması gözlənilir. Metodun tələbləri; Müvafiq vaxt, Müvafiq yer, Hədəf maddənin iştirakı Tarixin göstərilməsi və hesablanması Media orqanlarının ictimai rəy üçün dəvət edilməsi. 7.6. Media ilə əlaqələr qurmaq Media ilə əlaqələr qurmaq, lobbiçilərin imicinə və nüfuzuna görə çox əhəmiyyətlidir. Media vasitəsilə, istədikləri insanlara asanlıqla təsir göstərə bilərlər. Etik lobbilər tez-tez istifadə olunan bir üsuldur. Lobbi şirkətlərində, bütün qəzetlər, nəşrlər və ictimaiyyət birliyin siyahısı və media koordinatorluğu yaradılıb. Qəzet, jurnal, radio və televiziya kimi kütləvi informasiya vasitələri nəqliyyat vasitələri əhəmiyyətli bir yerə sahibdir. Qruplar və lobbilər, xüsusən də hər gün qəzet onların istəkləri, materialları öz fikirlərini bildirəcəkdir. Media orqanları olan qruplar bu sənədlərin böyük bir hissəsi pulsuz yayınlayırlar Lobbicilikdə istifadə olunan Güc metodları10 Lobbiçilikdə hədəf kütləni istədiyin qərara uyğun yönləndirmək məqsədi güdüldüyündən bu hədəfə uyğun siyasətçilərin rəğbətinin qazanılmasına çalışılır . Bu məqsədlə lobbicilər aşağıdakı gec metodlarından istifadə edirlər. İnandırmaq: Mövzu haqqında üst bacarıqlara sahib texniki biliklərə malik insanların mövzu barədə ictimai çalışanları razı salmaq üçün sənəd hazırlamaq və onu müdafiə etmək nzəzərdə tutulur. Bu yolu seçənlər hörmətli görsənməyə üstünlük verirlər Qorxutmaq (təhdid): Qanunverici orqanların və ya seçimlə müəyyən vəzifəyə gəlmiş şəxslərin qorxudulma yolu ilə ələ alınmasıdır. Məsələn gələn səfər seçilməmə kimi təhdidlər Rüşvət: pul və ya digər maddi dəyəri olan şeylər yolu ilə ələ alınma. Hökümət çalışanlarına problem yaratmaq : ictimai idarələrlə iş birliyini rədd etmək, dövlət vergilərini ödəməəmək kimi misallar göstərmək olar. Lobbi fəaliyyətlərində is istifadə olunan vasitələr Siyasi qərarların qəbul edilməsi üzrə kommunikasiya işləri ünsiyyətin əksəriyyəti deməkdir. İki əsas başlıq altında lobbiçilikdə istifadə olunan alətləri göstərin mümkündür: 9.1. Kütləvi informasiya vasitələri İctimaiyyətin fikrinin yaradılmasının ən təsirli vasitəsi kütləvi informasiya vasitələridir gəlməkdədir. ABŞ mətbuat və yayım orqanları "rəhbər və təcavüzkar" Bu böyük bir təşkilatdır. Bu təşkilatda geniş istifadə olunan vasitələr; Televiziya; Kütləvi informasiya vasitələrində ən geniş kütlələrə müraciət etmək bacarığı məhz televiziyadır. Lobbiçilərin üstünlük verdiyi vasitələrindən biridir. Radio; Lobbing və proqramları təşkil etmək müsahibə vermək və ictimaiyyətin məlumatlandırılması üçün üstünlük təşkil edən auditoriya kommunikasiya vasitəsidir Qəzetlər və jurnallar; Daimi nəşriyyat və çünki zəruri hallardaoxucular yenidən oxuya bilərlər. Lobbiçilik edən yəhudi əsilli amerikalılar ABŞ-da ən yüksək dövriyyəyə sahibdirlər və siyasi fəaliyyət "Newyork xəbərləri, (həftəlik dövriyyə 1.554.604, bazar dövriyyə 1,435,330) və Vaşinqton postu (həftə içi tiraj 601,417, bazar dövrü 827.938) İnternet; Ucuz və sərhədsiz bir sıra kütləvi informasiya vasitəsidir. Vaxt və yer problemləri və asan çıxış səbəbi ilə tez-tez seçilən kütləvi ünsiyyət vasitəsidir. 9.2 Fərdi kommunikasiya vasitələri Bunlar fərdi və ətraflı məlumatları olan yazılı və şəxsi məlumatları ehtiva edən vasitələrdir; Məktublar; Lobinqdə istifadə edilən ən yaygın ünsiyyət vasitəsi məktublardır. Təsirə məruz qalmamaq qərarını verən şəxslər üçün mümkündür. Vəkillər haqqında məlumat Şəxsi məlumatlarınıza aid olan məlumatlar ehtiyatınızı saxlamağa təsir göstərə bilər artırmaqdadır. Xüsusilə müdafiə mövzusuna qarşı iddiaParlamentarilər kontekstində aydın və inandırıcı məlumatlar ehtiva edirlər. Mesajlar; Texnologiyanın inkişafı və davamlı olaraq inkişaf etdirilir yenilənmiş kütləvi informasiya vasitələridir. Veriləcək mesaj sürətli və mobildir. Ehtiyac olmadan təslim edilə bilər. Lobbiçiliyin hədəf kütləyə görə funksiaları 1.İttifaqlar Bağlamaq- zəif lobbi qrubları bir məsələ barədə müddətli və ya müddətsiz olaraq birləşmək. Məsələn Azərbaycan və Türkiyə lobbilərinin sözdə erməni soyqırımına görə ittifaq bağlaması 2.Araşdırma edərək raportlar hazırlamaq - məsələ ilə bağlı davamlı araşdırma edib nəticələr əldə etmək 3.Nüfuzlu insanlarla əlaqə yaratmaq- əsas faktordur. Yuxarıda qeyd edilib 4. Şahidlər yaratmaq – Sözdə şahidlər yaratmaqlar güc oluşdurmaq 5.Gündəmi Yönləndirmək- istədikləri məsələ ilə bağlı davamlı iş görməklə gündəmə düşmək və ya öz vasitələri ilə gündəmi bəlirləmək
Azərbaycanlıların lobbi fəaliyyəti11 Heydər Əliyevin 2002-ci il iyulun 5-də imzaladığı «Xaricdə Yaşayan Azərbaycanlılarla İş üzrə Dövlət Komitəsinin yaradılması haqqında»kı fərmanı ilə lobbiçiliyin mütəşəkkilləşmə dövrü başlandı. Komitənin yaradılmasında əsas məqsəd xaricdə yaşayan həmvətənlərlə əlaqələrin genişləndirilməsi və inkişaf etdirilməsi idi.Bu siyasi xətti İlham Əliyev də əsas götürdü. Lobbiçiliyin həyata keçirilməsi üçün ilk növbədə xarici dövlətlərdə güclü diasporun formalaşdırılması, eləcə də qurumun fəaliyyətinin daha da təkmilləşdirilməsininəhəmiyyətini nəzərə alan prezident İlham Əliyev 2008-ci il noyabrın 19-da “Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin yaradılması haqqında” fərman imzaladı. Bununla da tam hüquqi baza yaradıldı. İndi diaspor anlayışı beynəlxalq münasibətlərin vacib elementinə çevrilməkdədir. Qloballaşan dünyamızın reallıqları diaspor quruculuğu sahəsində qarşıya yeni vəzifələr qoymaqdadır. Xalqlar arasında gedən msürətli inteqrasiya prosesləri, diaspor təşkilatlarının beynəlxalq siyasət- də artan rolu bu sahədə daha genişmiqyaslı fəaliyyət göstərilməsini tarixi zərurətə çevirir. Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin yaradılması da məhz bu zərurətdən irəli gəlmişdir.Komitə 4 ərazi şöbəsi vasitəsilə dünyadakı diasporla six əlaqə qurub. Nəticədə 46 ölkədə 417 cəmiyyət,assosiasiya, alyans və s. özündə birləşdirən aktiv lobbiçilik fəaliyyəti formalaşdırılıb. Bu cəmiyyətlərin böyük əksəriyyəti aşağıdakı 11 ölkədə fəaliyyət göstərir. Hazırda Rusiyada 85, Gürcistanda 48, Almaniyada 34, İsveçdə 31, ABŞ-da 25, Türkiyədə 23, Qazaxıstanda 21, Kanadada 16, Özbəkistanda 13, Niderlandda 11 və İsveçrədə 10 təşkilat mövcuddur.İstər lobbiçilik, istərsə də onun hərəkətverici qüvvəsi olan diasporun əsasmı üzvlərin, yəni bütün dünyada yaşayan azərbaycanlıların milli birliyi təşkil edir. Azərbaycan hökuməti buna daim böyük önəm verir. Hələ 1991-ci il dekabrın 16-da Heydər Əliyev NaxçivanMuxtar Respublikası Ali Məclisinin sədri olarkən, məsələnin əhəmiyyətini nəzərə alaraq dekabrın 31-ni Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəyliyi Günü elan etdi və bundan sonra hər il 31 dekabr həmrəylik günü kimi bütün dünya azərbaycanlıları tərəfindən böyük coşqu ilə qeyd olunmağa başlandı. Qaynaqlar http://kayzen.az/blog/PR/6306/lobbi%C3%A7ilik.html İletişim fakültesi dergisi.Lobbiçilik kavramları ve yöntemleri Meltem sezgin Lobicilik ve Türkiye’de Lobicilik Faaliyetleri. Ezen özdemir Lobbiçilik fəaliyyəti üzrə tənzimləmə tədbirlərinin məqsədə müvafiqliyi.( Sənəd Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Komissiyanın işçi qrupunun ekspertləri tərəfindən hazırlanmışdır) http://www.fixakademi.com/lobicilikte-kullanilan-baski-metotlari/ https://www.tripsavvy.com/faqs-about-lobbying-1039165 Frank J. Farnel – Lobbicilik(əlavə olaraq baxılmışdır) DİASPOR QURUCULUĞU, LOBBİÇİLİK VƏ DÜNYA AZƏRBAYCANLILARININ HƏMRƏYLİYİ- Qurban Süleymanov 1 http://kayzen.az/blog/PR/6306/lobbi%C3%A7ilik.html 2 İletişim fakültesi dergisi.Lobbiçilik kavramları ve yöntemleri Meltem sezgin səh 751 3 Lobicilik ve Türkiye’de Lobicilik Faaliyetleri. Ezen özdemir səh 4 4 Lobbiçilik fəaliyyəti üzrə tənzimləmə tədbirlərinin məqsədə müvafiqliyi.( Sənəd Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Komissiyanın işçi qrupunun ekspertləri tərəfindən hazırlanmışdır) 5 What is a Lobbyist? – Rachel Cooper 6 İletişim fakültesi dergisi.Lobbiçilik kavramları ve yöntemleri Meltem sezgin səh 760 7 Lobicilik ve Türkiye’de Lobicilik Faaliyetleri. Ezen özdemir səh 8 8 İletişim fakültesi dergisi.Lobbiçilik kavramları ve yöntemleri Meltem sezgin 9 Lobbiçilik fəaliyyəti üzrə tənzimləmə tədbirlərinin məqsədə müvafiqliyi.( Sənəd Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Komissiyanın işçi qrupunun ekspertləri tərəfindən hazırlanmışdır) 10 http://www.fixakademi.com/lobicilikte-kullanilan-baski-metotlari/ 11 DİASPOR QURUCULUĞU, LOBBİÇİLİK VƏ DÜNYA AZƏRBAYCANLILARININ HƏMRƏYLİYİ- Qurban Süleymanov Yüklə 33,76 Kb. Dostları ilə paylaş:
|