M. H. Ahmedov, M. R. Shermatov
Yüklə 1,91 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- G’.Homidov
- M.H.Ahmedov
|
2
3
O„ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O„RTA MAXSUS TA‟LIM VAZIRLIGI
FARG„ONA DAVLAT UNIVERSITETI M.R.Shermatov FARG‘ONANING UMURTQALI HAYVONLARI Oliy o‘quv yurtlari biologiya, biologiya o‘qitish metodikasi, ekologiya yo‘nalishlari talabalari, magistraturaning zoologiya mutaxassisligi magistrantlari uchun o‘quv-uslubiy qo‘llanma
(To‘ldirilgan ikkinchi nashri)
Taqrizchilar: G’.Homidov - biologiya fanlari doktori M.Nazarov - biologiya fanlari nomzodi
Farg‘ona davlat universiteti Kengashi tomonidan chop etishga tavsiya etilgan (2018 yil 30 noyabr, 4- sonli yig’ilish bayonnomasi).
Farg„ona-2019 M.H.Ahmedov,
4
Farg„onaning o„simlik va hayvonot olami o„ziga xos va xilma xildir. Farg„ona faunasida umurtqali hayvonlar alohida o„rin egallaydi. Ko„pchilik umurtqali hayvonlar, ayniqsa, qushlar har xil zararkunandalarni qirib, bog„ va ekinzorlarga katta foyda keltiradi. Ayrim qushlar va baliqlar ov ahamiyatiga ham ega.
Umurtqali hayvonlarning ayrimlari (ayniqsa, kalamushlar, uy sichqonlari) xo„jalikka katta zarar yetkazadi, turli yuqumli kasalliklarni tarqatadi. Ta‟kidlanganlarning barchasi har bir hudud faunasini batafsil o„rganish zarurligini taqozo etadi. Hayvonlarni o„rganishda, eng avvalo, ular qaysi sinf va guruhga mansubligini bilish nihoyatda zarur. Bo„lajak biolog va ekolog mutaxassislar birinchi navbatda o„zi yashayotgan joyning o„simlik va hayvonot dunyosini bilishi va farqlay olishi kerak. Bu o„rinda mazkur qo„llanma yordam berishi shubhasiz. Chunki unda Farg„onada uchrovchi umurtqali hayvonlarni 48 turga (jumladan, baliqlarning 5, suvda va quruqda yashovchilarning 2, sudralib yuruvchilarning 8, qushlarning 26 va sut emizuvchilarning 7 turi) mansub vakillarining tuzilishi va hayoti haqidagi ma‟lumotlar muxtasar bayon etilgan. Har bir hayvonning o„zbekcha, lotincha va ruscha nomlari berilgan, qo„llanma oxirida bu nomlar ro„yxat tarzida keltirilgan. Ushbu ro„yxat talabalar tomonidan to„liq yod olinishi maqsadga muvofiq. Oliy o„quv yurtlari dasturiga muvofiq hayvonlarni turlar bo„yicha amaliy o„rganishga kam vaqt ajratilgan. Ushbu qo„llanma yordamida talabalar dala amaliyotlari davomida va mustaqil tarzda Farg„onada uchrovchi umurtqali hayvonlarni o„rganishlari mumkin. Ushbu qo„llanmadan talabalardan tashqari, o„rta maktablarning biologiya fani o„qituvchilari, o„rmon va qishloq xo„jaligi xodimlari va hayvonlar hayoti bilan qiziquvchi har qanday kasb egalari foydalanishlari mumkin.
5
Yüklə 1,91 Mb. Dostları ilə paylaş:
|